Κάπου διάβασα σήμερα το πρωί ότι, "στην Ελλάδα γεννήθηκε η δημοκρατία, αλλά την κάναμε όλη εξαγωγή -σαν τις τομάτες και τις ασπιρίνες ένα πράγμα- και ξεχάσαμε να κρατήσουμε λίγη και για μας.
Αν κάπου εκεί ανάμεσα στην οδοντοστοιχία σου έσκασε ένα πικρό χαμόγελο, σου υπόσχομαι μέσα στις επόμενες -λίγες- σειρές να σε κάνω να το χάσεις.

Περί ευθύνης ο λόγος λοιπόν και συγκεκριμένα περί ευθύνης υπουργών και άλλων κυβερνητικών στελεχών.
Όντας σε mood μελέτης απόψε, είπα να ρίξω μια -πρόχειρη- ματιά στο Σύνταγμα των Ελλήνων, όπως αυτό δημοσιεύεται σε pdf στο site του κοινοβουλίου μας, πριν από αυτό όμως, ξεφύλλισα λίγο τον κανονισμό της Βουλής, παιδιά έχουμε που ό,που να 'ναι θα σπουδάσουν, χάθηκε ο κόσμος να ξέρουμε τί γίνεται εκεί μέσα;

Αντιγράφω λοιπόν (οι επισημάνσεις με bold είναι δικές μου):

"Η Ολομέλεια της Βουλής των Ελλήνων αποτελείται από το σύνολο των Βουλευτών, δηλαδή από 300 μέλη, τα οποία εκλέγονται από τις βουλευτικές εκλογές που διεξάγονται κάθε τέσσερα χρόνια, εκτός εάν η Βουλή διαλυθεί νωρίτερα. Το χρονικό διάστημα μεταξύ δύο εκλογικών αναμετρήσεων ονομάζεται "βουλευτική περίοδος". Οι βουλευτικές περίοδοι αριθμούνται σε συνεχή σειρά από το 1975, με ελληνική αρίθμηση.
Κατά τη διάρκεια της περιόδου, η Βουλή των Ελλήνων συνέρχεται σε τακτικές, έκτακτες και ειδικές συνόδους.
Σε τακτική σύνοδο η Ολομέλεια της Βουλής των Ελλήνων συνέρχεται αυτοδικαίως την πρώτη Δευτέρα του μηνός Οκτωβρίου κάθε έτους. Η διάρκεια της τακτικής συνόδου δεν μπορεί να είναι μικρότερη από πέντε μήνες, σε αυτήν δε ψηφίζεται υποχρεωτικά ο προϋπολογισμός του Κράτους. Σε τακτική σύνοδο, επίσης, συγκαλείται η Ολομέλεια της Βουλής των Ελλήνων μέσα σε τριάντα ημέρες από τη διεξαγωγή των γενικών βουλευτικών εκλογών. Οι τακτικές σύνοδοι αριθμούνται, με ελληνική και πάλι αρίθμηση, για κάθε περίοδο ξεχωριστά." ((άρθρα 21-24 του ΚτΒ))

Με λίγα λόγια, η τακτική σύνοδος της Βουλής ξεκινάει σε δύο περιπτώσεις. Την πρώτη Δευτέρα κάθε Οκτωβρίου ή αν έχουν προηγηθεί εκλογές οπότε συγκαλείται τριάντα μέρες μετά τις εκλογές. Οι τακτικές σύνοδοι διαρκούν κατ' ελάχιστο πέντε μήνες, ενώ από όσο γνωρίζω, μια τακτική σύνοδος αν και πάλι δεν συντρέχει λόγος εκλογών οπότε η βουλή διαλύεται, συνήθως ολοκληρώνεται τον Ιούλιο ώστε να πάνε και οι 300 με όλους τους εργαζόμενους στον "ναό" της Δημοκρατίας μας τις διακοπές τους..... (και να γίνει το απαραίτητο retouche, βαψίματα, σκουπίσματα και σφουγγαρίσματα στο κτίριο μέχρι να έρθει και πάλι η πρώτη Δευτέρα του επόμενου Οκτώβρη)
Μέχρι εδώ όλα καλά θα ήταν όλα καλά, αν δεν υπήρχε το άρθρο 86 του Συντάγματός μας, η παράγραφος 3 του οποίου μάλιστα αναθεωρήθηκε το 2019.
Αναφέρει λοιπόν το άρθρο 86:

"1. Μόνο η Βουλή έχει την αρμοδιότητα να ασκεί δίωξη κατά όσων διατελούν ή διετέλεσαν μέλη της Κυβέρνησης ή Υφυπουργοί για ποινικά αδικήματα που τέλεσαν κατά την άσκηση των καθηκόντων τους, όπως νόμος ορίζει. Απαγορεύεται η θέσπιση ιδιώνυμων υπουργικών αδικημάτων.
2. Δίωξη, ανάκριση, προανάκριση ή προκαταρκτική εξέταση κατά των προσώπων και για τα αδικήματα που αναφέρονται στην παράγραφο 1 δεν επιτρέπεται χωρίς προηγούμενη απόφαση της Βουλής κατά την παράγραφο 3.
Αν στο πλαίσιο άλλης ανάκρισης, προανάκρισης, προκαταρκτικής εξέτασης ή διοικητικής εξέτασης προκύψουν στοιχεία, τα οποία σχετίζονται με τα πρόσωπα και τα αδικήματα της προηγούμενης παραγράφου, αυτά διαβιβάζονται αμελλητί στη Βουλή από αυτόν που ενεργεί την ανάκριση, προανάκριση ή εξέταση."

Τα ποινικά δικαστήρια λοιπόν δεν έχουν καμία αρμοδιότητα απέναντι σε οποιοδήποτε αδίκημα κατηγορηθεί κάποιο από τα μέλη του κοινοβουλίου. Για την δίωξη των βουλευτών, αρμόδια είναι ΜΟΝΟ η Βουλή.

"3. Πρόταση άσκησης δίωξης υποβάλλεται από τριάντα τουλάχιστον βουλευτές. Η Βουλή, με απόφασή της που λαμβάνεται με την απόλυτη πλειοψηφία του όλου αριθμού των βουλευτών, συγκροτεί ειδική κοινοβουλευτική επιτροπή για τη διενέργεια προκαταρκτικής εξέτασης, διαφορετικά, η πρόταση απορρίπτεται ως προδήλως αβάσιμη. Το πόρισμα της επιτροπής του προηγούμενου εδαφίου εισάγεται στην Ολομέλεια της Βουλής, η οποία αποφασίζει για την άσκηση ή μη δίωξης. Η σχετική απόφαση λαμβάνεται με την απόλυτη πλειοψηφία του όλου αριθμού των βουλευτών. Με τη διαδικασία και την πλειοψηφία του πρώτου εδαφίου της παραγράφου αυτής η Βουλή μπορεί οποτεδήποτε να ανακαλεί την απόφασή της ή να αναστέλλει τη δίωξη, την προδικασία ή την κύρια διαδικασία."

Με λίγα λόγια, για να διωχθεί νομικά ένα μέλος της Βουλής για κάτι που κατηγορείται, θα πρέπει μέσα από μια συγκεκριμένη διαδικασία να συνταχθεί με την δίωξή του η πλειοψηφία των βουλευτών! Φαντάζομαι δεν είναι και πολύ εύκολο να γίνει κάτι τέτοιο, ειδικά αν ο βουλευτής ανήκει στην κυβερνητική παράταξη της πλειοψηφίας...
Ωστόσο, η ερμηνεία αυτού του άρθρου έχει παρερμηνευθεί κατά το δοκούν για να εξυπηρετήσει φυσικά τα συμφέροντα των βουλευτών αφού το άρθρο 62 αναφέρει ρητά ότι το ακαταδίωκτο των βουλευτών ΔΕΝ αφορά σε αδικήματα που δεν συνδέονται με την άσκηση των καθηκόντων τους ή την πολιτική τους δραστηριότητα! Αυτό σε όσους έσπευσαν να πουν ότι η κράτηση του βάνδαλου της Εθνικής Πινακοθήκης ήταν παράνομη...

"Όσο διαρκεί η βουλευτική περίοδος, ο βουλευτής δεν διώκεται ούτε συλλαμβάνεται ούτε φυλακίζεται ούτε με άλλο τρόπο περιορίζεται χωρίς άδεια του Σώματος. Επίσης δεν διώκεται για πολιτικά εγκλήματα βουλευτής της Βουλής που διαλύθηκε, από τη διάλυσή της και έως την ανακήρυξη των βουλευτών της νέας Βουλής. Η σχετική άδεια δίδεται από τη Βουλή υποχρεωτικά εφόσον η αίτηση της εισαγγελικής αρχής αφορά αδίκημα το οποίο δεν συνδέεται με την άσκηση των καθηκόντων ή την πολιτική δραστηριότητα του βουλευτή. Η Βουλή, με ευθύνη του Προέδρου της, αποφαίνεται υποχρεωτικά σχετικά με το αίτημα μέσα σε τρεις μήνες αφότου η αίτηση του εισαγγελέα για δίωξη διαβιβάστηκε στον Πρόεδρο της Βουλής. Η τρίμηνη προθεσμία αναστέλλεται κατά τη διάρκεια των διακοπών της Βουλής. Δεν απαιτείται άδεια για τα αυτόφωρα κακουργήματα."

Η παράγραφος 3 του άρθρου 86 που αναφέρω παραπάνω, αναθεωρήθηκε κατά την Θ' Αναθεωρητική Βουλή στις 25 Νοεμβρίου 2019 οπότε και σβήστηκε η σκανδαλώδης διάταξη για την αποσβεστική προθεσμία στα αδικήματα των βουλευτών. Μέχρι τότε, η παράγραφος 3 ανέφερε ότι τα αδικήματα των βουλευτών παραγράφονται μετά από δύο τακτικές συνόδους της Βουλής! Αν ανατρέξεις στην αρχή αυτού του κειμένου, θα δεις ότι μια τακτική σύνοδος μπορεί να διαρκέσει κατ' ελάχιστο πέντε μήνες, ενώ τα προηγούμενα χρόνια με τις αλλεπάλληλες εκλογικές αναμετρήσεις, η αποσβεστική προθεσμία ανάμεσα σε δύο τακτικές συνόδους χρησιμοποιήθηκε πολλάκις σαν κολυμβήθρα του Σιλωάμ από τους βουλευτές όλων των παρατάξεων, εκμεταλλευόμενοί την στο έπακρο, ανεξάρτητα από την παράταξη και το χρώμα του καθενός!
Φανταστείτε ότι, αν δεν είχε καταργηθεί η αποσβεστική περίοδος των δύο τακτικών συνόδων και για να καταλάβεις πόσο μας αφορά μια τέτοια διάταξη, κάθε ευθύνη υπουργού ή κυβερνητικού στελέχους για το έγκλημα των Τεμπών θα παραγραφόταν μια για πάντα τον ερχόμενο Ιούλιο που λήγει η δεύτερη τακτική σύνοδος της Βουλής μετά την 28η Φεβρουαρίου 2023!

Μισό λεπτό όμως, μέχρι εδώ όλα (ή σχεδόν όλα) μοιάζουν καλά.
Αμ δε!
Μπορεί το άρθρο 86 να τροποποιήθηκε το 2019, όμως δεν έχει αλλάξει ακόμα ο σχετικός εφαρμοστικός νόμος 3126/2003 για το άρθρο 86! Αυτό απλούστατα μπορεί να οδηγήσει σε παρερμηνείες του συντάγματος και κενό δικαίου που, μαντέψτε ποιόν μπορεί να ωφελήσουν! Οι φωνές στο κοινοβούλιο αναφορικά με την εσκεμμένη παράλειψη του κυβερνώντος κόμματος πνίγονται πίσω από την ισχνή μειοψηφία των κομμάτων της αντιπολίτευσης και ως εκ τούτου, ο εφαρμοστικός νόμος θα παραμείνει ως έχει μέχρι τη στιγμή που θα κληθεί να ωφελήσει (πάμε άλλη μια μαντεψιά σχετικά με το ποιόν...) δια της απουσίας του...

Επειδή είμαι εντελώς απογοητευμένος από το πολιτικό μας σύστημα και δη από τους κυβερνώντες, πλέον δεν με εκπλήσσει τίποτα για το μέλλον. Είμαι πεπεισμένος ότι οι 300 με τους αυλικούς τους θα κάνουν τα ΠΑΝΤΑ προκειμένου να εξυπηρετήσουν τα συμφέροντά τους.

Και όταν λέμε τα πάντα, εννοούμε τα πάντα.

Ελπίζω να μην είστε τίποτα κουτορνίθια και να σας περνάει από το μυαλό ότι η πρόταση του πρωθυπουργού στον επικεφαλής της αντιπολίτευσης για την αναθεώρηση του άρθρου 86 έγινε επειδή ξαφνικά το πολιτικό μας σύστημα νοιάστηκε για μένα και για σένα.

Αντιγράφω από το Lifo.gr 7/3/2025:

"Μητσοτάκης: Πρόταση σε Ανδρουλάκη για αναθεώρηση του άρθρου 86 περί ευθύνης υπουργών υπό όρους..."

Ποιούς όρους;
Αντιγράφω από το ίδιο άρθρο:

"Ο πρωθυπουργός κάλεσε τον πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ να συμφωνήσει στη συνταγματική αναθεώρηση του άρθρου 16 για τα ιδιωτικά πανεπιστήμια, αλλά και του άρθρου 86 περί ευθύνης υπουργών."

Κατάλαβες τώρα;

Δεν φταίνε αυτοί.
Εγώ κι εσύ φταίμε που μας πετάνε ένα ψίχουλο και χορταίνουμε.

Όχι κύριοι.
Ο σκοπός δεν είναι μόνο να αλλάξει ο σκανδαλώδης νόμος περί ευθύνης υπουργών.
Το ζητούμενο σήμερα πιο ηχηρά από ποτέ είναι να τιμωρηθούν οι ένοχοι για το έγκλημα των Τεμπών και μετά να ξεκινήσει η διαδικασία για την αλλαγή του νόμου ΧΩΡΙΣ ΟΡΟΥΣ...

Μόνο έτσι οι 57 ψυχές θα βρουν ανάπαυση...
Μόνο έτσι δεν θα γίνουν και άλλα παρόμοια εγκλήματα!

Έχω πει δεκάδες φορές ότι δεν είμαι πολιτικός, μπορεί να έχω πολιτική άποψη από μικρό παιδί την κρατάω όμως για τον εαυτό μου ή για έναν-δυο ανθρώπους (και πολλούς λέω) που σέβομαι και εκτιμώ και σιχαίνομαι όλους εκείνους που τα τελευταία χρόνια έχουν κάνει "ψωμοτύρι" την πολιτική ανάλυση στο facebook λες και ξαφνικά γέμισε η χώρα και ο κόσμος όλος με ρήτορες από τη μία και ανθρώπους που διψούν να διαβάσουν την πολιτική μας άποψη από την άλλη
Ωστόσο, θεωρώ ότι οι μέρες που διανύουμε είναι ιδιαίτερα κρίσιμες για το μέλλον μας και το μέλλον των παιδιών μας καθώς για πρώτη φορά μετά το 1973 το κράτος αντιμετωπίζει τόσο έντονη δυσαρέσκεια και αντιπαράθεση από τους πολίτες όχι αναίτια, όχι μόνο με αφορμή το έγκλημα στα Τέμπη και την συνεχιζόμενη ατιμωρησία δύο χρόνια μετά.
Η κυβέρνηση προσπάθησε ανεπιτυχώς να ρίξει τις ευθύνες σε συγκεκριμένα εξωθεσμικά πρόσωπα, πολιτικό προσωπικό που σίγουρα είχε μερίδιο της ευθύνης, προσπαθώντας ταυτόχρονα να κρατήσει έξω από το κατηγορητήριο τους θεσμικούς παράγοντες που βρίσκονταν την περίοδο του δυστυχήματος σε θέσεις που σχετίζονταν έμμεσα ή άμεσα με την λειτουργία του σιδηροδρόμου.
Απέτυχε. Η έντονη αντίδραση των οικογενειών των θυμάτων καθώς και το γεγονός ότι τα περισσότερα θύματα του δυστυχήματος ήταν παιδιά που κινητοποίησε το αίσθημα όλο και περισσότερων από τους πολίτες της χώρας, είχε σαν αποτέλεσμα το αφήγημα της κυβέρνησης να πέσει στο κενό και να οδηγηθούμε στην σημερινή κατάσταση.
Δυο χρόνια μετά η πλειοψηφία των πολιτών, ανεξάρτητα από την κομματική τους ταυτότητα ή ακομα πιο σωστά, πέρα από τις πολιτικές τους πεποιθήσεις, πιστεύει πλέον ότι η κυβέρνηση ενορχήστρωσε μια προσπάθεια συγκάλυψης των πραγματικών αιτίων της τραγωδίας από τις πρώτες κιόλας μέρες που ακολούθησαν του δυστυχήματος με σκοπό να μείνουν εκτός του κάδρου των ευθυνών τα στελέχη της.
Φτάσαμε στο σημείο ένα μεγάλο ποσοστό των Ελλήνων πολιτών σύμφωνα με δημοσκόπηση να πιστεύουν ότι η εξαφάνιση και ο θάνατος του γιου της εισαγγελέως Εφετών Λάρισας Σοφίας Αποστολάκη που διερευνούσε την υπόθεση των Τεμπών, "παρακινήθηκε" από το κράτος!
Όπως είναι λογικό, ακόμα και η θέση του μέχρι πρότινος δημοφιλέστατου πρωθυπουργού έχει κλονιστεί, οι πολίτες μετά και την ομιλία του πριν δυο μέρες στην βουλή όπου έδειξε να βρίσκεται πραγματικά εκτός τόπου και χρόνου θεωρώντας ότι οι μαζικότατες διαδηλώσεις της 28ης Φεβρουαρίου 2025 που κατέβασαν εκατομμύρια κόσμου στις πλατείες παρά τη λυσσαλέα προσπάθεια των στελεχών της κυβέρνησης να απαξιώσουν τις εκδηλώσεις μνήμης, δεν ήταν αντικυβερνητικές αλλά ζητούσαν τη συνέχιση του έργου της παρούσας κυβέρνησης, έχουν χάσει πλέον κατά ένα πολύ μεγάλο ποσοστό την εμπιστοσύνη τους στο πρόσωπό του καθώς και στο σύνολο των στελεχών της κυβέρνησης του.

Η λύση αυτή τη φορά δεν μπορεί να είναι εύκολη.
Αυτή τη φορά δεν θα αλλάξει τίποτα με έναν κυβερνητικό ανασχηματισμό.
Αυτή τη φορά δεν θα αλλάξει τίποτε ακόμα και αν παραιτηθεί η κυβέρνηση και πάμε σε εκλογές.
Αυτή τη φορά οι αντιδράσεις του λαού θα πάψουν μόνο αν γίνει άρση του νόμου περί ευθύνης υπουργών και όλοι όσοι έχουν εμπλακεί διαχρονικά στο έγκλημα των Τεμπών δικαστούν και αποδοθεί δικαιοσύνη για τα 57 θύματα.

Δύσκολα πράγματα.

Δυστυχώς διαπιστώνω καθημερινά ότι η παρούσα κυβέρνηση δεν είναι διατεθειμένη να πράξει κάτι τέτοιο, αντίθετα εξακολουθεί να εφευρίσκει ή να ψάχνει τρόπους ώστε να αποτινάξει την ευθύνη από τα στελέχη της, αν θέλετε τη γνώμη μου χωρίς επιτυχία γιατί πλέον το ποτάμι είναι λίγο αργά για να γυρίσει πίσω και οι εξελίξεις είναι αναπόφευκτες.
Φοβάμαι ωστόσο...
Δεν θέλω να γίνω μάντης κακών γι αυτό και δεν θα πω πολλά από εδώ και κάτω.
Μόνο ότι φοβάμαι πως για πρώτη φορά μετά το 1945 θεωρώ ότι η χώρα είναι πολύ κοντά σε έναν εμφύλιο σπαραγμό. Όχι, δεν θα ζωστούν φισεκλίκια ο ΕΛΑΣ και ο ΕΔΕΣ και θα πάρουν τα βουνά, οι καιροί άλλαξαν και όπως οι Χούντες στην εποχή μας φοράνε τον μανδύα της δημοκρατίας, έτσι και οι εμφύλιοι ίσως αφήσουν τα τουφέκια και πιάσουν τα σύγχρονα φισεκλίκια τους, τα πληκτρολόγια, τα κινητά και όσα προσφέρει απλόχερα η τεχνολογία. Μακάρι να κάνω λάθος.
Όπως εύχομαι να είναι λανθασμενος ο φόβος μου ότι πλησιάζει η στιγμή που θα δούμε στη χώρα μας μια ξένη παρέμβαση, είπαμε, όχι στρατιωτική. Άλλαξαν οι καιροί, όμως μετά τον live εξευτελισμό του ουκρανού προέδρου στο οβάλ γραφείο πριν λίγες μέρες , όλα τα φοβάμαι, όλα τα περιμένω...

Άλλαξε ο κόσμος...

(από ανάρτησή μου στο facebook 8/3/2025)

Η πρώτη μέρα της Άνοιξης και ένα ποίημα... (...ή, πώς το έγκλημα στα Τέμπη μας ένωσε ξανά στους δρόμους...)

 

Ήταν μια υπέροχη μέρα, χωρίς το επίθετο να την χαρακτηρίζει ακριβώς.
Είδα στον δρόμο ηλικιωμένους, νέους, ανάπηρους.
Είδα τυφλούς να τους κρατάνε από τον αγκώνα πηγαίνοντας για το κέντρο της πόλης.
Είδα μωρά να χαμογελάνε στην αγκαλιά του πατέρα τους!
Είδα παιδιά να κοιτάζουν τον ουρανό ευτυχισμένα... Μύρισε ελευθερία και τα παιδιά είναι χαρισματικά στο να νοιώθουν ό,τι οι μεγάλοι δεν μπορούν!

Είδα έφηβους να έχουν πλήρη αίσθηση ότι κάνουν κάτι σπουδαίο, μια επένδυση για το μέλλον τους.
Είδα γονείς υπερήφανους που τα παιδιά τους τούς ακολούθησαν αδιαμαρτύρητα, χάραξαν στην ουσία τον δρόμο για βρεθούν όλοι μαζί στην συγκέντρωση.

Είδα το κράτος να λείπει, είδα τα κόμματα να λείπουν, είδα τα χρώματα να λείπουν!

Είδα την Άνοιξη να μπαίνει λίγο νωρίτερα, μια μέρα πριν έρθει ο Μάρτης!

Είδα μπροστά μου όλο τον κόσμο να σπαράζει σαν το ποίημα ενός Τούρκου, του Αζίς Νεσίν που μίλησε στην καρδιά μου:

Σώπα, μη μιλάς, είναι ντροπή
κοψ’ τη φωνή σου, σώπασε
κι επιτέλους
αν ο λόγος είναι άργυρος
η σιωπή είναι χρυσός.

Τα πρώτα λόγια, οι πρώτες λέξεις
που άκουσα από παιδί
έκλαιγα, γέλαγα, έπαιζα
μου έλεγαν: «Σώπα».

Στο σχολείο μου έκρυψαν την αλήθεια τη μισή
και μου έλεγαν: «Εσένα τι σε νοιάζει; Σώπα!»
Με φιλούσε το πρώτο αγόρι
που ερωτεύτηκα και μου έλεγε:
«Κοίτα, μην πεις τίποτα, και σώπα!».

Κοψ’ τη φωνή σου, μη μιλάς, σώπαινε.
Κι αυτό βάστηξε μέχρι τα είκοσί μου χρόνια.
Ο λόγος του μεγάλου, η σιωπή του μικρού.

Έβλεπα αίματα στα πεζοδρόμια
«Τι σε νοιάζει, μου έλεγαν,
θα βρεις το μπελά σου, τσιμουδιά, σώπα».
Αργότερα φώναζαν οι προϊστάμενοι:
«Μη χώνεις τη μύτη σου παντού,
κάνε πως δεν καταλαβαίνεις και σώπα».

Παντρεύτηκα κι έκανα παιδιά και τα έμαθα να σωπαίνουν.
Ο άντρας μου ήταν τίμιος κι εργατικός
κι ήξερε να σωπαίνει.
Είχε μάνα συνετή που του έλεγε «σώπα».
Στα χρόνια τα δίσεχτα οι γείτονες με συμβούλευαν:
«Μην ανακατεύεσαι, πες πως δεν είδες τίποτα και σώπα».
Μπορεί να μην είχαμε με δαύτους γνωριμία ζηλευτή
μας ένωνε όμως το «σώπα».

Σώπα ο ένας, σώπα ο άλλος, σώπα οι επάνω, σώπα οι κάτω,
σώπα όλη η πολυκατοικία και όλο το τετράγωνο.
Σώπα οι δρόμοι οι κάθετοι κι οι δρόμοι οι παράλληλοι.
Κατάπιαμε τη γλώσσα μας.
Στόμα έχουμε και μιλιά δεν έχουμε.
Φτιάξαμε το σύλλογο του «σώπα»,
και μαζευτήκαμε πολλοί,
μια πολιτεία ολόκληρη, μια δύναμη μεγάλη
αλλά μουγκή!
Πετύχαμε πολλά και φτάσαμε ψηλά, μας δώσανε και παράσημα
κι όλα πολύ εύκολα, μόνο με το «σώπα».
Μεγάλη τέχνη αυτό το «σώπα».
Μάθε το στα παιδιά σου, στη γυναίκα σου και στην πεθερά σου
κι αν νιώθεις την ανάγκη να μιλήσεις, ξερίζωσε τη γλώσσα σου
και καν’ την να σωπάσει.
Κοψ’ τη σύρριζα.
Πέταξε την στα σκυλιά.
Το μόνο άχρηστο όργανο απ’ τη στιγμή
που δεν το μεταχειρίζεσαι σωστά.
Δεν θα έχεις έτσι εφιάλτες, τύψεις κι αμφιβολίες.
Δεν θα ντρέπεσαι τα παιδιά σου
και θα γλιτώσεις απ’ το βραχνά
να μιλάς χωρίς να μιλάς
να λες «έχετε δίκιο, είμαι με ‘σας».

Αχ, πόσο θα ήθελα να μιλήσω ο κερατάς
και δεν θα μιλάς,
θα γίνεις φαφλατάς,
θα σαλιαρίζεις αντί να μιλάς.
Κόψε τη γλώσσα σου, κοψ’ την αμέσως.
Δεν έχεις περιθώρια. Γίνε μουγκός.
Αφού δε θα μιλήσεις, καλύτερα να το τολμήσεις
κόψε τη γλώσσα σου.

Για να είμαι τουλάχιστον σωστός
στα σχέδια και τα όνειρά μου
ανάμεσα σε λυγμούς και παροξυσμούς
κρατώ τη γλώσσα μου
γιατί νομίζω πως θα έρθει η στιγμή
που δε θ’ αντέξω
και θα ξεσπάσω
και δε θα φοβηθώ
και θα ελπίζω
και κάθε στιγμή το λαρύγγι μου θα γεμίζω
μ’ έναν φθόγγο
μ’ ένα τραύλισμα
με μια κραυγή
που θα μου λέει:
ΜΙΛΑ!

Δεν θα σωπάσουμε!

Ποτέ ξανά!

Ας μιλήσουμε για μουσική.... (με αφορμή ένα τραγούδι για την Eurovision)

Όταν ήμουν μικρός, τότε που οι εκπομπές στην τηλεόραση ήταν ελάχιστες, τότε που τα κανάλια ήταν λίγα (δύο για την ακρίβεια!), τότε που τρελοί από ανυπομονησία περιμέναμε να έρθει η Παρασκευή για να δούμε το "Μουσικόραμα" του Γκούτη στην ΕΡΤ για να μάθουμε το Top-10 των ξένων τραγουδιών, την εποχή του "Καλλιτεχνικού Καφενείου" των Πλέσσα, Τσιβιλίκα και Φέρρη και του "Ζήτω το Ελληνικό Τραγούδι" του Νιόνιου, τα χρόνια εκείνα τα παιδικά μου η Eurovision ήταν μεγάλο γεγονός, πανηγύρι, ευκαιρία για να βρεθεί όλη η οικογένεια, διάλειμμα από την καθημερινότητα, αέρας ευρωπαϊκός έμπαινε σε απευθείας μετάδοση από τις τηλεοράσεις μας, πράγμα μικρό δεν το λες για την Ελλαδίτσα των αρχών της δεκαετίας του 1990.

Από τότε είχα να ασχοληθώ με τον δεσμό καθώς με τα χρόνια έχασε το νόημα και το χρώμα του, λοξοδρόμησε, από μια πολυεθνική γιορτή έγινε cult πανηγύρι που εγώ τουλάχιστον αδυνατούσα να παρακολουθήσω.

Μέχρι πέρσι.

Πέρσι παρακολούθησα όλη την πορεία του διαγωνισμού από την στιγμή που έμαθα ότι τη χώρα θα εκπροσωπήσει η Μαρίνα Σάττι. 

Η Μαρίνα για μένα δεν είναι απλά η "Μαρίνα Σάττι". Είναι η Μαρίνα, η κόρη της φίλης μου της Χαρούλας, είναι παιδί μου, παρακολουθούσα την πορεία του από την στιγμή που γνωρίστηκα με την μητέρα της και θαύμασα την πορεία της από την πρώτη στιγμή που έβλεπα τις σπουδές, τους κόπους, τις ικανότητες του.

Πολύ πριν την "Μάντισσα", πολύ πριν το "Ζάρι". Απλά η συμμετοχή της στον διαγωνισμό με έκανε να την δω από μια άλλη οπτική αλλά αυτό είναι μια άλλη, εντελώς διαφορετική συζήτηση.

Πριν μερικές μέρες είδα το τραγούδι που θα εκπροσωπήσει την χώρα στον φετινό διαγωνισμό. Το ερμηνεύει μια νέα κοπέλα, άγνωστη σε μένα, με πολύ χαρακτηριστικό παρουσιαστικό που προσωπικά δεν εντυπωσίασε, ίσως εξαιτίας του υπερμεγέθους σκελετού των γυαλιών μυωπίας που φοράει που μου θύμισαν έντονα τη Νάνα Μούσχουρη. Καθώς οι... αντιγραφές δεν είναι το καλύτερό μου, ίσως βιάστηκα να την χαρακτηρίσω, ωστόσο ακούγοντας το τραγούδι άλλαξα γνώμη.

Εκτός του ότι το τραγούδι έχει ευθεία αναφορά στον ξεριζωμό και στο προσφυγικό, η φωνή της Κλαυδίας έχει μια θέρμη, μια γλυκύτητα που σε κρατάει, ένα εύρος που εντυπωσιάζει. Το τραγούδι ξεκινάει ακαπέλα, η φωνή της γεμάτη συναίσθημα, κάνει τον ακροατή να μην αναζητά την μουσική που έτσι κι αλλιώς, μέχρι το τέλος του τραγουδιού έχει δευτερεύοντα ρόλο.

Από την άλλη, είναι κι αυτή η ευαισθησία που έχω σε όσα τραγούδια έχουν έστω και υποψία πεντατονίας μέσα τους, κατάλοιπο όσων μου άφησε η "Ήπειρος της Πεντατονίας" της λατρεμένης μου Ελένης Δήμου, πολλά χρόνια πριν! 

Οι μουσικές μου γνώσεις σταματούν σε όσα νοιώθω ακούγοντας ένα τραγούδι, γι αυτό και θα σταματήσω εδώ.

Δύο ήταν οι αφορμές για να γράψω αυτό το κείμενο. 

Αφενός αισθάνομαι ότι η συμμετοχή στον διαγωνισμό της Eurovision εντάσσει τους διαγωνιζόμενους αυτομάτως σε μια κατηγορία που δεν αντικατοπτρίζει πάντα το είδος που υπηρετούν, χαρακτηριστικό παράδειγμα η Μαρίνα Σάττι.

Αφετέρου, θεωρώ ότι δεν θα πρέπει μια νέα τραγουδίστρια σαν την Κλαυδία να χαρακτηριστεί από την (επιτυχημένη ή αποτυχημένη) συμμετοχή της σε έναν διαγωνισμό που μπορεί να είναι είτε η αρχή μια ξεχωριστής καριέρας, είτε το άδοξο τέλος της πριν ακόμα αρχίσει. Έχουμε δει τόσο το ένα όσο και το άλλο να συμβαίνουν ξανά.

Επειδή βαρέθηκα τον εύκολο χαρακτηρισμό και την ακόμα πιο εύκολη κατάταξη των ανθρώπων, προσωπικά αποφάσισα να της δώσω μια ευκαιρία.

Μια όμορφη μέρα... (ή πώς το Έγκλημα στα Τέμπη μας ένωσε στους δρόμους...)

 

Ήταν μια όμορφη Κυριακή, μετά από καιρό.
Μπορεί ό λόγος που κατέβηκε ο κόσμος στους δρόμους να ήταν ένα έγκλημα, 57 θάνατοι, όμως η μέρα ήταν όμορφη επειδή όλοι άφησαν τα "χρώματά" τους στο σπίτι και πήραν μαζί τους στις συγκεντρώσεις και τις πορείες σε όλη την Ευρώπη, μόνο το αίτημά τους για Δικαιοσύνη!

Πενήντα επτά άνθρωποι νεκροί, αλλά όχι "χαμένοι".
Όταν ένας θάνατος γίνεται η αφορμή για να συσπειρωθούν εκατομμύρια άλλοι, θάνατος χαμένος δεν λογαριάζεται.

Ας μην ξεχάσουμε...

"-Μάρθη σ' αγαπώ." (με αφορμή μια ειρηνική κινητοποίηση)

 

"-Δημήτρη κάνε κάτι!"
"-Έχω ελάχιστο οξυγόνο!!"
"-Βοήθεια! Βοήθεια!"
"-Μάρθη σ' αγαπώ!"
"-Κι εγώ σ' αγαπώ!"

Απόψε δεν είμαι καλά.
Η μέρα βγήκε δύσκολα, το σώμα μου δεν χωράει τον πόνο.
Το σπίτι δεν μπορεί να με κλείσει μέσα του.
Η κούραση δεν λέει να με καταβάλει για να ηρεμήσω λιγάκι.

Το πρωί τα παιδιά μας διοργάνωσαν διαμαρτυρία για την αδιαφορία που διαχρονικά δείχνει το κράτος για τα Καλλιτεχνικά και Μουσικά Γυμνάσια και Λύκεια της χώρας.
Πανδαισία!
Καθηγητές στο πλάι τους, γονείς με πλήρη συνείδηση του πού φοιτούν τα παιδιά τους, παιδιά πολύχρωμα, δημιουργικά, άλλα διασκεύασαν τραγούδια με στίχους διαμαρτυρίας και έδωσαν το μήνυμά τους ακόμα κι αν η εξουσία έχει αυτιά κλειστά, άλλα χόρεψαν και έστειλαν το δικό τους μήνυμα αν και η εξουσία είναι τυφλή...

Άλλα πάλι διάλεξαν να φτιάξουν γκράφιτι στους τοίχους του σχολείου, όχι με οπαδικά συνθήματα και ανούσιες κουβέντες.

Με νόημα και ουσία.

Δεν είμαι αισιόδοξος.

Παρόλο που πιστεύω ότι αυτή η γενιά μπορεί να αλλάξει τον κόσμο μας, δεν είμαι αισιόδοξος στο κατά πόσο θα την αφήσουν να το κάνει.
Το κράτος δεν αγαπάει την τέχνη.
Δεν αγαπάει την διαφορετικότητα.
Δεν συμπαθεί τα παιδιά που έχουν φωνή.
Το κράτος, δεν αγαπάει τα παιδιά μας.
Τα βλέπει απλά και μόνο σαν μηχανές παραγωγής υλικών και υπηρεσιών.

Πονάω πολύ απόψε.
Κάποια άλλα παιδιά ξεκίνησαν με όνειρα όπως τα δικά μου και τα δικά σου και χάθηκαν σε μια στιγμή επειδή "κάποιος δεν έκανε τη δουλειά του", "κάποιος αδιαφόρησε", επειδή "κάποιος" κρατικός λειτουργός βρέθηκε στη θέση του χωρίς να έπρεπε να βρίσκεται εκεί, είτε σαν σταθμάρχης, είτε σαν υπουργός, είτε σαν πρωθυπουργός.

Απόψε θυμήθηκα αυτή τη φωτογραφία που είχα τραβήξει πέρσι το καλοκαίρι στην παράσταση του Καλλιτεχνικού Σχολείου Ηρακλείου.

Ένα παιδί έγραψε ένα ποίημα για το δυστύχημα στα Τέμπη και το απήγγειλε σπαράζοντας.

Τόσα όνειρα και χάθηκαν σε μια στιγμή.... Πώς να εξηγήσεις σε ένα παιδί;

Ίσως πάλι σκέφτομαι ότι δεν είναι αναγκαίο.

Απόψε δεν είμαι καλά.

Πώς θα μπορούσα να είμαι, το σκέφτομαι και ντρέπομαι!

Ντρέπομαι εγώ αντί να ντρέπονται όσοι προσπαθούν λυσσαλέα δύο χρόνια μετά να κρύψουν το τί πραγματικά έγινε στα Τέμπη.

Το τί πραγματικά συνέβη, το ποιο ήταν το φορτίο της αμαξοστοιχίας, το ποιοι τα γνώριζαν, πράγματα που αν κάποτε αποκαλυφθούν οι ευθύνες θα ξεπεράσουν τα σάρκινα όρια του σταθμάρχη, τα τσιμεντένια όρια του γραφείου του, τα χωμάτινα του νομού του και θα φτάσουν στην Αττική, στην Ηρώδου Αττικού, θα βγουν από τα σύνορα της Ελλάδας, ίσως περάσουν μια βόλτα από τις Βρυξέλες, ίσως πάλι να κάνουν και μια στάση πιο βόρεια...

Τριάντα από τους πενήντα επτά ανθρώπους που χάθηκαν στα Τέμπη, επέζησαν από το ατύχημα και πέθαναν φριχτά από τις αναθυμιάσεις των υλικών που καίγονταν μετά την σύγκρουση!

Αν από μόνο του δεν φτάνει αυτό για να πέσει μια κυβέρνηση, για να διαλυθεί ένα κράτος, τί χρειάζεται;

Δεν είμαι καλά απόψε... Ύπνος δεν κολλάει, η σκέψη μου είναι στους γονείς που άκουσαν από τα δελτία το ηχητικό με τα παιδιά τους να χάνονται μέσα στην αγωνία...

Μέχρι να αποδοθεί δικαιοσύνη, ας μην ησυχάσει κανείς.

Ας βοηθήσουμε μια φορά όλοι γιατί το κακό δεν κάνει διακρίσεις... Σε ένα κράτος που δεν αγαπάει τα παιδιά μας, δεν είναι δύσκολο να κλαίμε εγώ κι εσύ αντί για την μητέρα της Μάρθης...

"..Σε αυτό το τρένο μπήκα αλλά ποτέ δεν βγήκα
Φρόντισαν κάποιοι να μην φτάσω στον προορισμό μου
Έγινα και εγώ του κράτους τους μια προίκα για να τιμούνε κάθε χρόνο δήθεν το χαμό μου
Είπανε φταίει ο ένας είπανε φταίει ο άλλος αλλά ποτέ δεν μάθαμε ποιός φταίει πραγματικά
Την πλήρωσε ο μικρός για να μην χρεωθεί ο μεγάλος και να την βγάλουν καθαρή πάλι τα αφεντικά
Κήρυξαν μέρες πένθους τα αρπακτικά του έθνους ψεύτικα δάκρυα βάλανε και εκφράσανε οδύνη
Οι εκλογές τους αίσχους πρέπει να είναι δικές τους δεν έχουν ίχνος ανθρωπιάς καθόλου αυτά τα κτήνη
Είναι η στροφή στα Τέμπη που το λαό θεριεύει και τον γεμίζει με αδικία μίσος και οργή
Είναι η στροφή στα Τέμπη φωνή ψυχών που εκπέμπει το έγκλημα τους μην αφήσουμε να ξεχαστεί..."

Η μύηση στον κόσμο της μουσικής! (το ταπεινό Crown εκείνων των Χριστουγέννων....)

 

 

Οι μέρες που προηγήθηκαν ήταν δύσκολες, κουραστικές, γεμάτες προβληματισμό.
Μέρες που θα έπρεπε να ήταν γιορτινές πέρασαν δύσκολα, κάποιες στο κατώφλι του νοσοκομείου και μέσα από αυτό με αγαπημένους να υποφέρουν, γιορτινές βραδιές με παρέα αντί για φίλους, ποτό και χαμόγελα, μια καρέκλα νοσοκομείου, έναν άνθρωπο που υπέφερε και το χειρότερο, ακραία τοξικές συμπεριφορές από κατ' όνομα συγγενείς που σε μια νύχτα οι μετοχές τους απέκτησαν υπεραξία...
Ας είναι.
Οι μέρες πέρασαν, ο πατέρας είναι σπίτι πλάι στη μάνα, χώρος για να "προσημειώσω" όσους αποφάσισαν να βγουν από τη ζωή μου βρέθηκε και μάλιστα άπλετος και σήμερα που κάπως ηρέμησα από όλο αυτό, το μυαλό μου γέμισε από όμορφες, παιδικές πρωτοχρονιές που άφησαν σημάδια ανεξίτηλα στην καρδιά μου.
Πρωτοχρονιές και γιορτές που όπως πάντα στη ζωή μου, είναι βάλσαμο στην άσχημη διάθεση και θα συνεχίσω να χρησιμοποιώ την ανάμνησή τους, όχι νοσταλγικά, αλλά θεραπευτικά για να με βοηθούν να προχωράω μπροστά.
Και όχι, για να προλάβω κάθε σκέψη, δεν μένω στα παλιά. Τα "τωρινά" είναι εφόδιο για το παρόν και το μέλλον, ό,τι ζω τώρα είναι παρακαταθήκη για όσα έρχονται. Απλά, η πατρίδα μας όπως κι αν το κάνεις, είναι τα παιδικά μας χρόνια...

Μέρες Χριστουγέννων λοιπόν, δεκαετία του 1980, ΠΑΣΟΚ, ελεύθερη ραδιοφωνία, Ευρωμπάσκετ 1987 και ο κόσμος ξεκίνησε εκείνα τα χρόνια να κάνει δειλά-δειλά μια τεχνολογική στροφή που έπαιρνε με αργό ρυθμό την διασκέδαση από τα σαλόνια και την κατεύθυνε πρώτα στα υπόλοιπα δωμάτια του σπιτιού και μετά στο πεζοδρόμιο και τις παλάμες των ανθρώπων.

Πολύ πριν τα τηλέφωνα, το δεσμό τους με το κοινόχρηστο δωμάτιο του σπιτιού έκοψαν οι τηλεοράσεις, οι (πρωτόγονες) παιχνιδομηχανές αλλά κυρίως τα στερεοφωνικά συγκροτήματα. Και λέω κυρίως καθώς ενώ τα δύο πρώτα έγιναν μεν πιο εύχρηστα και ελαφριά ώστε να μπορούν να χωράνε σχεδόν παντού, το κόστος του παρέμενε απαγορευτικό και η κτήση τους ήταν προνόμιο των λίγων σε αντίθεση με το τρίτο και πιο δημοφιλές την δεκαετία εκείνη που οι φορητές του εκδοχές ήταν τόσο πιο προσιτές ώστε να αγγίζουν τα παιδικά μας όνειρα!

Ενώ λοιπόν σήμερα το απόλυτο για κάθε παιδί και έφηβο είναι να αποκτήσει ένα κινητό τηλέφωνο που κατ' ουσία κάνει τα πάντα, στα τέλη της δεκαετίας του 1980, η απόκτηση ενός φορητού κασετοφώνου ήταν το όνειρο!

Το Walkman λοιπόν ήταν το Άγιο Δισκοπότηρο σε κάθε παραλλαγή του, απλό μόνο με αναπαραγωγή κασέτας, απλό με ενσωματωμένο ραδιόφωνο, auto revesrse που άλλαζε πλευρά στην κασέτα χωρίς να χρειάζεται να την βγάλεις από τη συσκευή και να της αλλάξεις πλευρά με το χέρι (!!!), auto reverse με ενσωματωμένο ραδιόφωνο, απλό με εγγραφή, απλό με εγγραφή και ραδιόφωνο, auto reverse με ραδιόφωνο και εγγραφή και ειλικρινά, κουράστηκα και μόνο ψάχνοντας μέσα στο μυαλό μου τις παραλλαγές που όπως μπορεί να καταλάβει κανείς, ανάλογo με τις δυνατότητες που είχε η κάθε συσκευή, ήταν και το κόστος για την απόκτησή της.

Τη δεκαετία της μουσικής έκρηξης λοιπόν κυρίως λόγω της εξάπλωσης της ελεύθερης ραδιοφωνίας στην Ελλάδα, λαχταρούσα σαν τρελός να αποκτήσω κι εγώ το Άγιο Δισκοπότηρο! Να φανταστεί κανείς ότι μέχρι τότε, αν ήθελα να ακούσω ραδιόφωνο στο σπίτι, έπρεπε να ζητήσω από τον κολλητό μου που είχε ένα μονοφωνικό ραδιοφωνάκι που έπιανε μόνο AM ( "Μεσαία Κύματα" λεγόταν, η παλιότερη μορφή ραδιοφωνίας πριν τα FM όπου ήταν άθλος να ακούσεις ποιοτική μουσική καθώς υπήρχαν ), να μου το δανείσει! Δεν το υποτιμώ καθόλου μιας και έτσι πήρα τα πρώτα μου ακούσματα στο Δεύτερο και Τρίτο Πρόγραμμα της Ελληνικής Ραδιοφωνίας, όποιος κατάλαβε, κατάλαβε.

Εκείνα τα ευλογημένα Χριστούγεννα λοιπόν, μάζεψα όσα χρήματα μπορούσα να μαζέψω από τα κάλαντα και τα δώρα των συγγενών και πήγα με τον πατέρα στην "Αθηναϊκή Αγορά", το μοναδικό τύπου πολυκατάστημα της εποχής. Εννοείται ότι τα χρήματα που είχα μαζί μου δεν έφτασαν, εννοείται επίσης πως ο Στεφανής έβαλε το χέρι στην τσέπη για να συμπληρώσει το ποσό κι ας μην μου του είπα ποτέ "ευχαριστώ".

Μην φανταστεί κανείς ότι μιλάμε για ποικιλία. Μην φανταστεί ότι μιλάμε για ποιότητα. Οι ποιοτικές συσκευές με τις μύριες εντυπωσιακές δυνατότητες ήταν απλησίαστες για τον προϋπολογισμό μου, η Sony που κυκλοφορούσε το Walkman δεν είχε περάσει καν την πόρτα του καταστήματος κι όμως, δεν μπορώ μέχρι σήμερα να ξεχάσω την ανείπωτη ευτυχία μου όταν έπιασα στα χέρια μου το τόσο απλοϊκό Crown που νόμιζα λες και είχα αγοράσει όλο το χρυσάφι του κόσμου!

Τί κι αν έπρεπε να γυρίζω την κασέτα με το χέρι όταν τέλειωνε η πλευρά της; Τί κι αν έπρεπε να την γυρίζω με ένα στυλό για να μην εξαντλώ τις μπαταρίες της συσκευής όταν έψαχνα να ακούσω ένα συγκεκριμένο τραγούδι (πράγμα πρακτικά αδύνατο); 

Καμία σημασία δεν είχαν όλα αυτά. Είχα την μουσική στα χέρια μου, μπορούσα να ακούω αυτό που επέλεγα, μόνος, με την ησυχία μου.

Οι κασέτες της εποχής είχαν εκατοντάδες μειονεκτήματα αλλά είχαν ένα πλεονέκτημα που έφερε την μουσική δίπλα στους καθημερινούς ανθρώπους και την έκανε κτήμα τους. Ήταν φτηνές και μπορούσες να γράψει όποια μουσική ήθελε ο καθένας, νόμιμα ή μη. Δεν είναι τυχαίο ότι αντικαταστάθηκαν πρακτικά μόνο όταν έγιναν καταναλωτικές οι συσκευές εγγραφής CD που εξάλειψαν όλα τα μειονεκτήματα που είχε το μέσο εκείνο.

Μετά από εκείνο το ταπεινό Crown που "έχανε στροφές" και παραμόρφωνε μέχρι σπασίματος νεύρων τα τραγούδια όταν έπεφτε η ισχύς των μπαταριών του, απέκτησα δεκάδες συσκευές, φορητά ραδιόφωνα, επιτραπέζια ραδιοκασετόφωνα, στερεοφωνικά συγκροτήματα, Η/Υ, φορητά discman και Mp3 discman, iPod, φορητούς Η/Υ... και άλλα που δεν τα θυμάμαι....

Τίποτα όμως δεν θα πάρει ποτέ την θέση που είχε το πρώτο μου φορητό κασετοφωνάκι, αυτό το ταπεινό Crown που σκίρτησα από χαρά πριν λίγο που είδα την φωτογραφία του ξανά!

Αυτό ήταν που με μύησε στο κόσμο της μουσικής!