Σάββατο 9 Μαρτίου 2024

Το φαράγγι των Μύλων (και οι Μύλοι της καρδιάς μου...)


Επτά χιλιόμετρα νότια του Ρεθύμνου, στο δρόμο για το Χρωμοναστήρι, βρίσκεται το φαράγγι των Μύλων. Μέσα στο φαράγγι βρίσκονται καλοδιατηρημένα τα ερείπια δύο μεσαιωνικών οικισμών, των Πάνω και Κάτω Μύλων.

Οι δύο οικισμοί έχουν με το ΦΕΚΔ 728/1995 χαρακτηριστεί ως παραδοσιακοί μέσης πολιτιστικής αξίας. Η πρώτη αναφορά για την ύπαρξη τους γίνεται σε νοταριανό έγγραφο του 1643 που αφορά στην ενοικίαση ενός νερόμυλου. 
Το 1963 το Υπουργείο Κοινωνικών Υπηρεσιών μετά από έκθεση γεωλόγου που έκρινε το φαράγγι επικίνδυνο για τους κατοίκους εξαιτίας των συχνών κατολισθήσεων, αποφάσισε την μεταφορά των οικισμών στην περιοχή "Φραχτό" που απαλλοτριώθηκε για τον σκοπό αυτό. Το 1972 ολοκληρώθηκε η κατασκευή είκοσι κατοικιών σε οικόπεδα που παραχωρήθηκαν σε ισάριθμες οικογένειες, δόθηκαν πιστώσεις στους ιδιοκτήτες για την κατασκευή υποδομών και οι δύο οικισμοί εγκαταλείφθηκαν υποχρεωτικά και οριστικά.
Τα σημάδια της κατοίκησης είναι παραπάνω από εμφανή στους Άνω και Κάτω Μύλους, υπάρχουν δεκάδες εγκαταλελλειμένα αλλά καλοδιατηρημένα χαλάσματα που δείχνουν σε μεγάλο βαθμό τον τρόπο ζωής των κατοίκων, λες και δεν πέρασε μια μέρα.
Βιομηχανικά υπολείμματα, νερόμυλοι, ένα γκρεμισμένο ελαιουργείο και σπίτια αρχοντικά, διώροφα με ξύλινος οντάδες και μεταλλικά κρεβάτια, δείγματα ζωής καθημερινής, μέσα στην φύση και σε απόλυτη αρμονία με αυτήν.
Ειρωνικό το γεγονός ότι τη μόνη πραγματική ένδειξη ζωής τη δίνει το κοιμητήριο των Πέντε Παρθένων με την ταφή ενός δεκαεπτάχρονου κοριτσιού που ποιος ξέρει τί την πήρα από αυτό τον κόσμο.
Τους λάτρεψα τους Μύλους. Κάτι με δένει από εκείνη τη μέρα μαζί τους.

Θα επιστρέψω...
















Πέμπτη 25 Ιανουαρίου 2024

Η μέρα της Ραφαέλλας... (Ανάρτηση με θυμό)

 


Αυτή είναι η Ραφαέλλα Πιτσίκαλη.

Γεννήθηκε τον Ιανουάριο του 2003 στα Χανιά.
Πέθανε χτες στο Χιούστον του Τέξας μετά από μάχη με μια ιδιαίτερα σπάνια μορφή καρκίνου με την οποία πάλευε παλικαρίσια από το 2020.
Μπες να δεις το λογαριασμό της στο Instagram και πες μου αν δεις ΜΙΑ φωτογραφία της, ΕΝΑ βίντεο που να μην είναι χαμογελαστή παρά την εμφανή της ταλαιπωρία.

Εγώ μπήκα σήμερα το πρωί που έμαθα για τον θάνατό της.
Θα μπαίνω κάθε πρωί μπας και καταλάβω επιτέλους για το πού είναι τα σημαντικά στη ζωή.

Κάνε το ίδιο.
Χάρη στον εαυτό σου θα κάνεις....

Καλό ταξίδι κορίτσι μου...

Δευτέρα 15 Ιανουαρίου 2024

Σου έχει τύχει; (με αφορμή μια εκδρομή...)

 
Σου έχει τύχει ποτέ;
Σίγουρα υπάρχει ένας μέρος που λατρεύεις.
Ένας τόπος που έχεις βρεθεί ξανά και ξανά... κι όμως.
Καμία φορά δεν ήταν σαν την τελευταία.
Καμιά φορά δεν ένοιωσες την ίδια λαχτάρα να γεμίσεις τα μάτια σου εικόνες, μυρωδιές.
Αγγίγματα...

Σου έχει τύχει ποτέ; 
Αλήθεια τώρα.
Να περπατάς σε σοκάκια χιλιοπερπατημένα, σε χωματόδρομους που τα παπούτσια σου γνωρίζουν καλύτερα από τον καθένα κι όμως να νοιώθεις ότι είναι η πρώτη, η πιο γλυκιά φορά.

Σου έτυχε ποτέ;
Να νοιώθεις τόση ευτυχία σαν τα παιδιά που κρατούσαν μπαλόνια στις παρελάσεις;
Και, ταυτόχρονα να νοιώθεις τόση θλίψη κοιτώντας ένα μπαλόνι να φεύγει στον ουρανό;
Θλίψη και ευτυχία μπορούν να πάνε μαζί;

Όχι.

Συμπορεύονται μόνο όταν νοιώθεις τόση ευτυχία που φοβάσαι ότι ο πόνος θα σε σκοτώσει αν τη χάσεις...

Σου έχει τύχει ποτέ;














Παρασκευή 12 Ιανουαρίου 2024

Το πρόσωπο της κακοποίησης ξανά... (και δύο γυναίκες που για κάποιο λόγο θεωρούν ότι όλες οι γυναίκες φταίνε..)

 


Η βία έρχεται από παντού, δεν προλαβαίνουμε πια το ρυθμό της.
Πριν σηκώσω τα χέρια μου από το πληκτρολόγιο, 2 Ιανουαρίου ήταν όταν έγραφα για το πρόσωπο της βίας με αφορμή τη Φόνισσα της Εύας Νάθενα και ήδη θρηνούμε τα πρώτα θύματα ενδοοικογενειακής βίας και την πρώτη γυναικοκτονία στη χώρα μας.

Γεωργία την έλεγαν, ήταν σαρανταενός, ζούσε στη Θεσσαλονίκη και ήταν έγκυος. Δολοφονήθηκε από τον σύζυγό της και τον φίλο του, γιατί; Επειδή ήταν γυναίκα και δεν μπόρεσε να αντιδράσει, επειδή έτσι όρισε η φύση, τη δύναμη δύο ανδρών να μην μπορεί να την αντιμετωπίσει μια γυναίκα.
Η Γεωργία γνώριζε καλά το πρόσωπο της βίας, είχε επανειλημμένα χτυπηθεί από τον κακοποιητή της ο οποίος είχε όχι μια, όχι δύο αλλά πέντε καταδίκες για ενδοοικογενειακή βία κι όμως, κυκλοφορούσε ελεύθερος... Βλέπεις, βία για την κρατική εξουσία δεν νοείται μέσα στο οικογενειακό περιβάλλον, δεν υπολογίζουν οι αρχές την κακοποίηση πίσω από κλειστές πόρτες, "νοικοκυραίοι άνθρωποι είμαστε, ήταν η κακιά στιγμή", οι καταγγελίες φτάνουν στα δικαστήρια με το σταγονόμετρο, ας κάνουμε απλά ότι το θέμα δεν υπάρχει, ας κάνουμε και τους νόμους πιο ελαστικούς και διαλλακτικούς, να αφήσουμε και τους κακοποιητές εκτός φυλακών καθώς είναι γεμάτες από εγκληματίες και ας πληρώσουμε το τίμημα του επόμενου εγκλήματος που ίσως έρθει αλλά ίσως δεν έρθει κιόλας.

Με την πρώτη γυναικοκτονία, μετράμε εδώ και μερικές μέρες και το πρώτο έγκλημα που έγινε εξαιτίας της συνεχιζόμενης κακοποίησης ενός κοριτσιού στον Βόλο.
Από τα εννιά της χρόνια τη βίαζε ο αδερφός της μητέρας της.
Στα δεκαοχτώ της δεν άντεξε τη βία, μίλησε στο πατέρα της.
Εκείνος πήρε ένα όπλο, σκότωσε τον κακοποιητή του παιδιού του και στη συνέχεια κάλεσε την αστυνομία και παραδόθηκε.
Παρόλο που είμαι εναντίον κάθε μορφής βίας, πώς μπορώ να κατηγορήσω αυτόν τον άνθρωπο; Ποιός θα βρεθεί να τον κατηγορήσει;

Κι όμως, αφορμή για να γράψω και σήμερα για το πρόσωπο της βίας κατά των γυναικών, έγιναν δύο γυναίκες που έχουν άλλη γνώμη από μένα.
Η πρώτη, αδερφή του παιδοβιαστή από τον Βόλο, μητέρα του κοριτσιού που κακοποιήθηκε εξακολουθητικά, δήλωσε στα ΜΜΕ πως "ο,τιδήποτε κι αν έκανε ο αδερφός της, ο σύζυγός της δεν έπρεπε να τον σκοτώσει".
Η δεύτερη, μια "άγνωστη" που σχολίασε στο facebook για το ίδιο έγκλημα, για τον βιασμό του κοριτσιού πως "τα ήθελε ο κώλος της"...

Όταν δύο γυναίκες τάσσονται υπέρ των κακοποιητών ή μοιράζουν την ευθύνη ανάμεσα σε έναν ενήλικο και ένα παιδί εννιά χρονών για τον βιασμό του, τί να πω για την κοινωνία και το κράτος που ζούμε;
Δυστυχώς έχουμε βουνά ακόμα να σκαρφαλώσουμε...

Πέμπτη 11 Ιανουαρίου 2024

Ένα παράθυρο στη θάλασσα... (κι εσύ...)

 





“Η θάλασσα είναι σαν τον έρωτα:

μπαίνεις και δεν ξέρεις αν θα βγεις.
Πόσοι δεν έφαγαν τα νιάτα τους –
μοιραίες βουτιές, θανατερές καταδύσεις,
γράμπες, πηγάδια, βράχια αθέατα,
ρουφήχτρες, καρχαρίες, μέδουσες.

Αλίμονο αν κόψουμε τα μπάνια
μόνο και μόνο γιατί πνίγηκαν πεντ’ έξι.
Αλίμονο αν προδώσουμε τη θάλασσα
γιατί έχει τρόπους να μας καταπίνει.

Η θάλασσα είναι σαν τον έρωτα:
χίλιοι τη χαίρονται – ένας την πληρώνει.”

"Η θάλασσα"
Ντίνος Χριστιανόπουλος


Πέμπτη 4 Ιανουαρίου 2024

Ο "τρελός" του χωριού (Με αφορμή ένα χάδι...)

 

Γιάννης Δήμου: «Ο τρελός του χωριού» (1976)

Τον συναντώ κάθε Σάββατο. 
Δεν τον γνωρίζω, δεν ξέρω καν πώς τον λένε.
Κάθε Σάββατο όμως, είναι εκεί.
Είναι μια χαρακτηριστική μορφή του χωριού, ψηλός, ευθυτενής, κυκλοφορεί στον δρόμο πάντα με ένα ποτήρι καφέ στο χέρι και σχεδόν πάντα τον ακούς να λέει, με φωνή που αλλάζει ηχόχρωμα και τόνο, τη φράση "-Πού πάει!".
Ξανά και ξανά.
Τα ρούχα του δεν είναι ποτέ βρώμικα, τα παπούτσια του το ίδιο.
Κάποιες φορές είναι λάθος ζωσμένο το πουκάμισο στο παντελόνι του, μικρό το κακό.
Περπατάει γρήγορα, το βήμα του είναι αλλοπρόσαλλο, κάποιες φορές παραπατάει λες και κουτσαίνει στα δεξιά, λες και το βάρος του καφέ τον τραβάει στο πλάι.
Και πάντα, μα πάντα, έχει βλέμμα θλιμμένο και μονολογεί:
"-Πού πάει;"
Προχτές ήρθε κοντά μας. Για πρώτη φορά τον είχα χαμογελαστό.
Δεν προσπάθησα να τον αποφύγω.
Με κοίταξε κατάματα κι έπειτα έσκυψε το κεφάλι προς τον μέρος μου. Πήρε το χέρι μου και το έβαλε πάνω του. 
Έβγαλε μια ακατανόητη φράση, σαν ήχο ζώου μου φάνηκε και μου έκανε νόημα να του αγγίξω τα μαλλιά.
Ήθελε ένα χάδι στο κεφάλι του.

Αυτός ο άνθρωπος, ο "τρελός", ο "περιθωριακός", ήρθε κοντά μου να μου ζητήσει ένα χάδι!

Σκέφτηκα πόσο ανάγκη έχουμε τελικά τη σωματική επαφή.
Με πόση ζέση ζητάμε το άγγιγμα, το χάδι, τη ζεστασιά.
Την αλληλεπίδραση. Την επικοινωνία σε ένα επίπεδο που δεν μπορούν να περιγράψουν οι λέξεις.

Τί μάθημα μου έδωσε ο "τρελός του χωριού"....  


Τρίτη 2 Ιανουαρίου 2024

Το πρόσωπο της κακοποίησης... (Με αφορμή την εξαιρετική μεταφορά ενός βιβλίου στον κινηματογράφο)

 


Ακούγονται πολλά αυτό τον καιρό για την μεταφορά της "Φόνισσας" του Παπαδιαμάντη στον κινηματογράφο.
Πώς η απόδοση είναι μέτρια, πως η ταινία είναι υπερβολική, πως αυτό που βγαίνει τελικά στο πανί δεν είναι Παπαδιαμάντης κι άλλα που ειλικρινά δεν αξίζει να ασχοληθεί κανείς.
Η αλήθεια είναι μία.
Η ταινία της Εύας Νάθενα καταφέρνει τον σκοπό που έχει κάθε έργο τέχνης, αυτό που κατάφερε λίγες μέρες πριν η Γεωργία Λαλέ με την γνωστή τοις πάσης πλέον (https://www.lifo.gr/now/greece/georgia-lale-gia-roz-elliniki-simaia-dehthika-apeiles-alla-itan-toso-megalo-kyma) σημαία της: κατάφερε να προκαλέσει το ενδιαφέρον μέσα από τη δουλειά της, έστω και χρησιμοποιώντας έναν δρόμο που κάποιοι (που έτσι κι αλλιώς θα συνέβαινε αν με ρωτήσετε), θεώρησαν ακραίο.
Πρώτα από όλα, όσοι υποστηρίζουν την κακή μεταφορά του βιβλίου, ξεκινάνε λάθος και στην καλύτερη περίπτωση είναι ανίδεοι με ανύπαρκτη κινηματογραφική παιδεία. Στη χειρότερη περίπτωση ούτως ή άλλως θα είχαν έναν κακό λόγο να πουν για έναν δημιούργημα που τους ενόχλησε από τη γέννησή του.
Η μεταφορά ενός βιβλίου είτε στον κινηματογράφο είτε στην τηλεόραση, δεν λογίζεται να είναι ακριβές αντίγραφο του πρωτότυπου παράγραφο-παράγραφο. Είναι μια ελεύθερη απόδοση του κειμένου με διασκευασμένο σενάριο, γι' αυτό άλλωστε και οι συντελεστές των μεταφορών αυτών αναφέρουν ότι η ταινία ή η τηλεοπτική σειρά "βασίζεται" στο συγκεκριμένο κείμενο, εν ολίγοις τη χρησιμοποιεί σαν κορμό για την δημιουργία. 
Όσο αφορά την υπερβολή, αναρωτιέμαι πώς γίνεται να ενοχλεί κάποιον μια ταινία που θίγει ένα θέμα τόσο λεπτό και τόσο επίκαιρο όσο ποτέ όπως η γυναικεία κακοποίηση και δη η ενδοοικογενειακή βία. Θα το πω όπως ακριβώς το σκέφτομαι. Η αντιμετώπιση αυτή μου θυμίζει όλους εκείνους που σχολιάζουν με ζέση τα πρόστιμα του ΚΟΚ, επειδή νοιώθουν ότι είναι εν δυνάμει παραβάτες...
Ξεκάθαρα λοιπόν. Όσοι ενοχλούνται από τις "υπερβολές" στην προβολή της βίας, είναι εν δυνάμει κακοποιητές. Τελεία.

Η ταινία με συντάραξε στα σημεία.
Προσωποποίησε τη βία, ανέδειξε με τη σιωπή της το πόσο συνένοχη είναι η κοινωνία μας διαχρονικά. 
Τόλμησε να δείξει τη ρίζα του κακού.
Μου μαύρισε την ψυχή αλλά με έκανε να αισθάνομαι υπερήφανος για τον τρόπο που σκέφτομαι, για τον τρόπο που αντιμετωπίζω τις γυναίκες δίπλα και γύρω μου.
Με απόλυτο σεβασμό.
Μην θαρρείς, ακόμα και σήμερα υπάρχουν μικρόνοοι που πιστεύουν ότι είναι θηλυπρεπές για έναν άντρα να αγαπάει και να φροντίζει μια γυναίκα, υπάρχουν και εκείνοι που νομίζουν ότι τις γυναίκες τις εξιτάρει με κάποιο τρόπο η βία. Τους αφήνω στην δυστυχία τους.

Αυτό που με τσάκισε στην Φόνισσα της Νάθενα, ήταν το πρόσωπο της κακοποίησης που πήρε τη μορφή μιας από τις γυναίκες που περνούν μπροστά από τα μάτια του θεατή.
Σιωπηλή, καταπιεσμένη, με σημάδια στο κορμί που πλήθαιναν σε κάθε πέρασμά της από την οθόνη, με τον κακοποιητή της να την σέρνει σε κάθε πλάνο κλείνοντάς της το στόμα μεταφορικά και κυριολεκτικά κι εκείνη να υπομένει το μαρτύριό της σιωπηλή, στωική, δωρική.
Η σιωπή της έσπασε τη στιγμή του θανάτου της όταν γαλήνια πια, απαλλαγμένη από τον πόνο, "φώναξε" σε όλο το χωριό για την ευθύνη που είχαν όλοι στο μαρτύριό της...

Αυτό είναι το πρόσωπο της κακοποίησης.
Μακάρι το 2023 να είναι η χρονιά που το είδαμε για τελευταία φορά.

Στο χέρι μας είναι, όχι να σταματήσουμε τη βία.
Να πάψουμε να είμαστε συνένοχοι!