Μέχρι το τέλος του χρόνου (μου).... Ποιητικός επίλογος μιας χρονιάς!

 

Φέτος δεν κατάφερα να διαβάσω όσα βιβλία θα ήθελα, κάτι οι δουλειές, κάτι οι υποχρεώσεις, κάτι το πανεπιστήμιο, δεν άντεξα, ήρθαν στιγμές που ο χρόνος απλά δεν επαρκούσε για να χωρέσει τίποτε περισσότερο από τα προφανή και υποχρεωτικά.
Εκ των πραγμάτων και από (μελλοντική) εργασιακή "ανωμαλία", επικεντρώθηκα σε κείμενα με νόημα βαθύ, ψυχογραφήματα ανθρώπων που έγιναν εικόνα μου, που προσπάθησα μέσα από τις λίγες αράδες τους να καταλάβω πώς έζησαν τη ζωή τους, πώς ερωτεύτηκαν πώς έκαναν τη ζωή τους ενδιαφέρουσα (αν ήταν τελικά).
Από χρόνια πριν ήθελα να διαβάσω Μαλβίνα Κάραλη αλλά κατά κάποιο τρόπο η γραφή της θεωρούσα ότι ήταν τόσο αιρετική που δεν ταίριαζε στα αναγνώσματά μου, παρόλο που θαύμαζα τμήμα της οπτικής της για την πολιτική και την καθημερινότητα. 
Αλλάζουν όμως οι άνθρωποι, αλλάζουν τα κείμενα, αλλάζει και η οπτική μας, χάρη στην τεχνολογία διάβασα αποσπάσματα της δουλειάς της και ο λόγος της με συνεπήρε αν και εξακολούθησα να τη θεωρώ ανούσια φλύαρη κατά περίπτωση, δεν κρύβω ότι θεωρώ πως το έκανε επίτηδες χάριν εντυπωσιασμού.

Όλα αυτά μέχρι που έφτασε στα χέρια μου το "Έρωτας και άλλες πολεμικές τέχνες"....

Διάσπαρτα αυτοβιογραφικά (η Μαλβίνα άλλωστε λάτρευε να προσωποποιεί τα κείμενά της και να ομιλεί βιωματικά) κείμενα που με μάγεψαν.
Εντάξει, όχι ολοκληρωτικά αλλά κατά περίπτωση.

Αυτό που δεν περίμενα ήταν ότι θα γνώριζα μέσα από αυτό το βιβλίο τον ερωτισμό της Μαλβίνας καθώς και την ολοκληρωτική της αφοσίωση στο έτερο κομμάτι της καθώς και την αδυναμία της στον έρωτα που οι σημερινοί 30-40 θα χαρακτήριζαν "γλυκανάλατο".

Ποιος νοιάζεται για την άποψη που έχουν άνθρωποι που δεν έχουν ερωτευτεί ποτέ στη ζωή τους;

"Αν έχω καταλήξει σε ένα ερωτικό συμπέρασμα όλα αυτά τα χρόνια, δεν είναι παρά μόνο αυτό: Ο έρωτας είναι μάχη για όσους δεν ξέρουν ούτε κατά διάνοια τί μυρωδιά έχει ο έρωτας. Μην ακούτε τους ηλίθιους κορίτσια. Ονειρεύονται πεδία ερωτικών μαχών σπαρμένα με πτώματα, επειδή ζουν και ερωτεύονται σαν ψοφίμια. Παλεύοντας με τον άλλο με σκοπό να κερδίσουν τον άλλο και να αναπτύξουν πάνω του εδαφική κυριότητα. Τέτοιοι λυσσασμένοι και μικροπολιτικατζίδικοι, μακριά από εμάς και όπου θέλουν ας είναι..."

Απολαυστική, μοναδική, αληθινή Μαλβίνα.

Καλή χρονιά φιλαράκια μου.

Ο έρωτας είναι εδώ δίπλα, χτυπήστε του την πόρτα με χαμόγελο, ήρεμη φωνή, σεβασμό, πείσμα και υπομονή.
Όλα τα άλλα είναι απλά ένα ακόμα πετραδάκι στον τοίχο της κατάθλιψης.

Η αλληγορία του Πλάτωνα! (Σκέψεις μιας γλυκιάς Κυριακής...)

 

"....Ζεις δεσμώτης μέσα σε ένα υπόγειο σκοτεινό σπήλαιο από τη στιγμή που γεννήθηκες.
Δεν έχεις δει τίποτε άλλο στη ζωή σου πέρα από αυτό το σπήλαιο. Το κεφάλι σου είναι στερεωμένο. Δεν μπορείς να δεις ούτε δίπλα σου, ούτε πίσω σου, μόνο προς τον τοίχο του σπηλαίου.
Όλη σου τη ζωή κοιτάζεις μόνος προς τον τοίχο του σπηλαίου.

Κάποιοι περπατάνε στο πίσω σου. Ακούς τα βήματα και τις συνομιλίες τους. Κουβαλάνε στις πλάτες τους ομοιώματα ανθρώπων και ζώων φτιαγμένα από πέτρα ή ξύλο.
Βλέπεις τις σκιές τους στον τοίχο.
Βλέπεις μόνο σκιές.
Δεν έχεις δει ποτέ τα ομοιώματα αλλά ούτε και τα αληθινά ζώα ή τους ανθρώπους.

Ξαφνικά, τα δεσμά σου σπάνε και μένεις ελεύθερος να βγεις έξω από την σπηλιά.
Δεν έχεις αντικρύσει ποτέ πριν το φως οπότε τα μάτια σου χρειάζονται χρόνο για να προσαρμοστούν, για να μπορέσεις να δεις.

Βλέπεις για πρώτη φορά στη ζωή σου το φως.
Βλέπεις για πρώτη φορά στη ζωή σου έναν πραγματικό άνθρωπο, όχι κάποιο ομοίωμα.
Πόσο εύκολο είναι να πιστέψεις ότι το αληθινό είναι αυτό που βλέπεις και όχι η εικόνα που είχες από τη μέρα που γεννήθηκες, αυτή τη ομοιώματος που αντίκρυζες στον τοίχο της σπηλιάς;

Πόσο θα σου πάρει να πιστέψεις πως αυτό που βλέπεις τώρα είναι το αληθινό;..."

Παίρνει χρόνο να πιστέψεις ότι η πραγματικότητα είναι πιο όμορφη από όσα είχες φανταστεί.
Παίρνει χρόνο να καταλάβεις ότι η ζωή που ζούσες δεν σου άξιζε, ότι υπάρχει κάτι καλύτερο για σένα.
Παίρνει χρόνο.

Φτάνει να μην σε εγκαταλείψει η υπομονή.
Φτάνει να μπορέσεις να αντέξεις την αναμονή.
Φτάνει να βρεις τον άνθρωπο που θα σταθεί δίπλα σου με επιμονή μέχρι να μπορέσεις να νοιώσεις ότι άξιζε ο πόνος, το δάκρυ, ο εξευτελισμός....

Βρες τον άνθρωπό σου.
Θα το καταλάβεις όταν συμβεί.
Σε ένα χαμόγελο, ένα άγγιγμα.

Ένα δάκρυ συγκίνησης....

Follow the blue line 2 ή "Πώς τερμάτισα τον πέμπτο μου Αυθεντικό Μαραθώνιο"

 

Θα σας πω λοιπόν πώς τερμάτισα τον πέμπτο μου Αυθεντικό Μαραθώνιο, τον έκτο συνολικά μαραθώνιο μέχρι σήμερα στην σύντομη δρομική μου υπόσταση..
Πριν από αυτό, να ξεκαθαρίσουμε κάτι.
Υπάρχει ένας ευδιάκριτος διαχωρισμός που γνωρίζουν καλά όσοι είναι μέρος του δρομικού κινήματος και δη ανήκουν στο 1% των αθεράπευτα τρελών που τρέχουν την απόσταση των 42.195 μέτρων παγκοσμίως.
Από τη μία μεριά είναι ΟΛΟΙ οι μαραθώνιοι ανά τον κόσμο κι από την άλλη είναι ο Μαραθώνιος της Αθήνας.
Ο Αυθεντικός.
Ο Μαραθώνιος της Αθήνας που όπως πολύ σωστά έχει προβάλει το τμήμα marketing του ΣΕΓΑΣ (αν υποθέσουμε ότι υπάρχει κάτι τέτοιο), "από αυτόν ξεκίνησαν όλα", εκτός του ότι είναι η ιστορική διαδρομή που έλαβε χώρα ο πρώτος Μαραθώνιος δρόμος κατά τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1896, είναι ίσως η δυσκολότερη μαραθώνια διαδρομή στον κόσμο, αυτό τουλάχιστον υποστηρίζουν όσοι έχουν τρέξει παρόμοιες αποστάσεις σε παραπάνω από μια διοργανώσεις, γεγονός που γίνεται εμφανές και από την ουσιαστική απουσία elite αθλητών στην διοργάνωση καθώς τα υψομετρικά του δεν προσφέρουν ευκαιρίες για ρεκόρ.
Όσοι λοιπόν έχουμε τρέξει μαραθώνιες αποστάσεις πάνω από μία φορά στη ζωή μας, ξεχωρίζουμε τον Αυθεντικό από όλους τους υπόλοιπους... Απλά τα πράγματα.
Για έναν μαραθωνοδρόμο που ζει στην Ελλάδα, δεν υπάρχουν διλήμματα. Οφείλει στον εαυτό του, όποιους στόχους κι αν έχει να κυνηγήσει, να κρατήσει τη δεύτερη Κυριακή του Νοέμβρη για τον Αυθεντικό, χαμένη θα είναι η χρονιά διαφορετικά, κανένας αγώνας δεν έχει τη σκληρότητα, την τραχύτητα, τη γλύκα, το άρωμά του. Το άρωμα που έχει το ταρτάν στο Καλλιμάρμαρο όταν, μεσημέρι πια, το πατήσεις λίγο μετά αφότου περάσεις κάτω από την πεζογέφυρα με την επιγραφή "250m to go!".
Είπαμε, ένας είναι ο Αυθεντικός!

Φέτος ένοιωθα πως δεν θα ήταν η χρονιά μου.
Με τόσες ανακατατάξεις στη ζωή μου τον τελευταίο χρόνο, με τόσες ώρες δουλειάς, με τόσες υποχρεώσεις, ουσιαστικά η προετοιμασία μου για τον μαραθώνιο ήταν, όχι απλά ελλιπής, αλλά ανύπαρκτη. Ενώ θα έπρεπε να κάνω τέσσερις κατ' ελάχιστο προπονήσεις την εβδομάδα, μετά βίας προλάβαινα δύο με τρεις, για πρώτη φορά δεν έτρεξα τον Γύρο του Οροπεδίου τον Αύγουστο καθώς ήμουν εντελώς απροετοίμαστος και η κατάσταση πήγαινε από το κακό στο χειρότερο καθώς αδυνατούσα να βρω χρόνο, δύναμη και όρεξη ακόμα και για τα τυπικά long runs της Κυριακής.

Έφτασα ένα μήνα πριν τον αγώνα για να συνειδητοποιήσω πόσο πίσω είχα μείνει όταν, στάθηκα στην εκκίνηση του Ημιμαραθωνίου Κρήτης με κομμένα τα πόδια να απορώ αν θα καταφέρω να τερματίσω! Θες το παρεΐστικο κλίμα, θες η λαχτάρα μου για χιλιόμετρα, θες που γνώριζα ότι η Μαρία θα ήταν στον τερματισμό να με περιμένει (#kinitro), ο αγώνας εκείνος πήγε παράδοξα καλά αν και από το 12ο χιλιόμετρο είχα εμφανή σημάδια κόπωσης και τα πόδια μου με δυσκολία με κρατούσαν.
Την αμέσως επόμενη Κυριακή, άυπνος γαρ σηκώθηκα μετά κόπων και βασάνων να κάνω ένα 26άρι που και πάλι κύλησε με χαρακτηριστική ευκολία, πράγμα το οποίο θεώρησα τυχαίο γεγονός ή απόρροια της ελάχιστης κόπωσης που είχα πάρει όλο το καλοκαίρι με την ουσιαστική αποχή από τις προπονήσεις.
Το τελευταίο τεστ πριν τον Αυθεντικό ήταν το τυπικό 30άρι που και πάλι μου φάνηκε, αν και απελπιστικά βαρετό, εκνευριστικά άνετο.
Κάπως έτσι, πέρασαν οι μέρες, εισιτήρια και δωμάτιο για την Αθήνα έκλεισα την τελευταία εβδομάδα πριν τον αγώνα, ήταν πρωτόγνωρο το συναίσθημα, κάτι με κρατούσε και παράλληλα κάτι με έσπρωχνε, από τη μία έμοιαζε απέλπιδα η προσπάθεια, πίστευα ότι άδικα θα πλήρωνα τα χρήματα του ταξιδιού αφού δεν θα έτρεχα τελικά, από την άλλη όλα είχαν μια αδικαιολόγητη ηρεμία, μια καθαρότητα, μια φυσικότητα που δεν μπορούσα να την εξηγήσω.
"Όρτσα διάλε την πίστη του, κι ό,που τον βγάλει η βράση", έλεγε ο μεγάλος δάσκαλος, έδωσα μια κι εγώ και άφησα όλες μου τις αναστολές πίσω και ανηφόρησα (με τη Μαρία φυσικά) στην Αθήνα, κι ό,που βγάλει!

Σάββατο πριν τον αγώνα, το άγχος με είχε πνίξει. Είχα τη χαρά να δω τη Μαρία να τερματίζει το δεκάρι στο Καλλιμάρμαρο σε χρόνο εξαιρετικό και το θεώρησα θείο σημάδι, λες και το σύμπαν έκανε την τελευταία του προσπάθεια να με πείσει ότι κάτι καλό ήταν εκεί έξω και όλες οι συνωμοσίες του κόσμου ωχριούσαν μπροστά στην προσπάθειά του να το καταφέρει! Μετά τις φωνές του τερματισμού, τα δάκρυα της συγκίνησης και μια Μαρία να μην πιστεύει στην ευλογία που την είχε αγγίξει, μια Αθήνα πνιγμένη στην χαρά της δρομικής γιορτής, ό,που κι αν κοιτούσες άνθρωποι με μετάλλια κρεμασμένα στον λαιμό να κυκλοφορούν παντού κι εγώ ένοιωθα μια ζήλια που ενώ είχαν τελειώσει τα πάντα για όλους αυτούς, για μένα δεν είχε καν ξεκινήσει τίποτε, ένας Γολγοθάς απλωνόταν μπροστά μου και δεν είχα δύναμη να τον ανέβω.
Ύπνος ανήσυχος και εφιάλτες, χέρια και πόδια πιασμένα, κάθε δέκα λεπτά τα μάτια μου άνοιγαν διάπλατα, σχεδόν μόνιμος κάτοικος τουαλέτας μέχρι το ξημέρωμα και ένα ξυπνητήρι που ευχόμουν να μην έχει χτυπήσει ποτέ, ένας ύπνος που καταριόμουν επειδή με άφησε τόσο εύκολα να ξυπνήσω, ένα πρωινό που ευχόμουν να μην είχε ξημερώσει.

Όλα αυτά μέχρι που ξεκίνησα να ντύνομαι.
Όλα αυτά μέχρι που είδα το βλέμμα της να με κοιτάζει με θαυμασμό.
Μέχρι που είδα το χαμόγελό να της γεμίζει το πρόσωπο και την εικόνα της να θολώνει σαν αερικό από την υπερηφάνεια....
Έμεινε εκεί να κοιτάζει την τελετουργία της προετοιμασίας μου αμίλητη, ακίνητη. Μόνο τα μάτια της έπαιζαν δεξιά κι αριστερά για να παρακολουθούν τις κινήσεις μου.
Έμεινε εκεί.
Μου ευχήθηκε.
"-Θα σε περιμένω."
"-Θα έρθω."
Ήταν η πρώτη φορά που το πίστεψα.

Πρωί στον Μαραθώνα...

Έφτασα στον Μαραθώνα δύο ώρες πριν τον αγώνα. Άφησα τα ρούχα μου στο βαν της διοργάνωσης και μπήκα στο στάδιο.
Συνάντησα μερικούς γνωστούς, ανταλλάξαμε ευχές, τα πάντα γύρω ήταν μια γιορτή όπως κάθε χρόνο!
Άνθρωποι πολύχρωμοι, χαμογελαστοί, τόσο διαφορετικοί μεταξύ τους κι όμως με ένα όνειρο, ένα σκοπό, την ελπίδα και την αγωνία χαραγμένες στο βλέμμα τους!
Ίσως τώρα που το σκέφτομαι ο Μαραθώνιος να είναι το πιο πολυπολιτισμικό αθλητικό γεγονός, για σκέψου το λίγο, σε ποιο άλλο άθλημα συναντιόνται τόσο διαφορετικοί άνθρωποι μεταξύ τους με ένα κοινό σκοπό; Σε κανένα άλλο, όχι τουλάχιστον τόσο μαζικά.

Εκκίνηση στον μπλοκ μου δόθηκε περίπου στις 09.30. Ο καιρός έδειχνε τα δόντια του από πολύ νωρίς, τα σύννεφα έκρυβαν τον ήλιο αλλά φαινόταν ότι θα ήταν παροδικό. Στον Τύμβο η λιακάδα είχε πλέον απλωθεί παντού.

Μέχρι τη Νέα Μάκρη, το 10ο χιλιόμετρο της διαδρομής, προσπαθούσα να κρατήσω τις δυνάμεις μου. Το σώμα στους αγώνες έχει πάντα τη λαχτάρα να ξεχυθεί μπροστά, να κυνηγήσει τους προπορευόμενους, να τους ξεπεράσει, ανταγωνιστικά θηρία είμαστε οι άνθρωποι, ευτυχώς που ο Μαραθώνιος ορισμένους μας έχει διδάξει σύνεση και υπομονή!
Στο 16ο αντίκρισα την πρώτη απότομη ανηφόρα και έμοιαζα να αναρωτιέμαι πώς είχα φτάσει μέχρι εκεί. Είδα τον κόσμο μπροστά μου να φτάνει μέχρι ό,που έφτανε το βλέμμα μου! Δέος!
Φτάσαμε στο 18. Τα πράγματα γίνονταν όλο και πιο δύσκολα, η ανηφόρα δεν είχε τέλος, τριγύρω όλοι έτρεχαν σιωπηλοί, η κούραση κι ο πόνος δεν άφηναν περιθώριο για συζητήσεις, τώρα έτρεχε το μυαλό!
Όταν μπήκαμε στο Πικέρμι στο 21ο χιλιόμετρο, θυμήθηκα ένα ανέκδοτο που είχα διαβάσει κάποτε, χρόνια πριν τρέξω τον πρώτο μου μαραθώνιο.
"-Τί πάει να πει Ημιμαραθώνιος ρε; Δηλαδή όταν έφτασε στο Πικέρμι ο Φειδιππίδης γύρισε πίσω;"
Είχα κιόλας φτάσει στα μισά της διαδρομής. Και συνέχιζα, συνέχιζα απτόητος!
Μπαίνοντας στην Παλήνη, θυμήθηκα τους πόνους που είχα πέρσι σ' αυτό το σημείο, θυμήθηκα πως ήμουν ένα βήμα πριν την κατάρρευση! Όλα ήταν παρελθόν! Τώρα χαμογελούσα σαν χαζός, είχα ήδη πατήσει το 28ο, ήμουν καλά, τα πόδια μου άντεχαν, το στομάχι μου μού έκανε τη χάρη να καθίσει φρόνιμο και η καρδιά μου ετοιμαζόταν να βγάλει φτερά!
30 και η ανηφόρα του Σταυρού φαινόταν βουνό, φοβήθηκα. Μάζεψα τις δυνάμεις μου και προχώρησα. Μια γυναίκα φώναξε δίπλα μου:
"-Κατηφόρα και τρέχουμε για τον τερματισμό!"
Να πάρει! Ήταν ό,τι πιο αισιόδοξο έχω ακούσει όσα χρόνια τρέχω σε αγώνες!
Σήκωσα το κεφάλι που μέχρι το 32ο δεν κοιτούσε παρά την μπλε γραμμή στην άσφαλτο, έπιασα την αριστερή λωρίδα του δρόμου για να εκμεταλλευτώ τη σκιά που έκαναν οι λεύκες του δρόμου και ξεκίνησα να τρέχω με όλη μου τη δύναμη!

Κάποιος είχε πει ότι ο Αυθεντικός Μαραθώνιος είναι ένα δεκάρι που ξεκινάει στο 32ο χιλιόμετρο.
Αυτή η φράση είναι πέρα για πέρα σωστή αλλά κρύβει μέσα της μια παραδοχή και μια αλήθεια.
Η παραδοχή είναι ότι το 10άρι είναι ένας εξαιρετικά δύσκολος αγώνας καθώς συνδυάζει την ταχύτητα και την αντοχή περισσότερο από τις υπόλοιπες μέσες και μεγάλες αποστάσεις.
Η αλήθεια είναι ότι το 10άρι αυτό στην περίπτωση του Μαραθωνίου θα πρέπει να το τρέξεις έχοντας αφήσει πίσω σου 32 εξαντλητικά χιλιόμετρα.
Ήμουν σε τόσο καλή κατάσταση που, για πρώτη φορά από όσες έχω τρέξει τον Αυθεντικό, είδα σε εκείνο ακριβώς το σημείο πως ήταν απόλυτα εφικτό το ενδεχόμενο να μπορέσω να σπάσω το 5ώρο, το πρώτο από τα "Άγια Δισκοπότηρα" των Μαραθωνοδρόμων!
Τα πόδια μου έβγαλαν φτερά! Περνούσα τους άλλους δρομείς σαν σταματημένους, δυο γουλιές νερό στους σταθμούς υδροδοσίας, το υπόλοιπο μπουκάλι "ντους" δροσιάς στο κεφάλι και τα χιλιόμετρα έφευγαν λες και κάποιος με έσπρωχνε προς τον τερματισμό! Τίποτα δεν έδειχνε να μπορεί να μου χαλάσει τον αγώνα, κάθε χιλιόμετρο έφευγε πιο σύντομα από το προηγούμενο, συνέχισα να προσπερνώ κόσμο χωρίς να κοιτάζω δεξιά κι αριστερά, έφτασα στον "Δρομέα", χαμογέλασα στον φωτογράφο και συνέχισα!
Στο 41ο στεκόταν όπως κάθε χρόνο ο Βασαλάκης με το "Team Κουδούνα" του να χαλάνε τον κόσμο με τα όργανα και τις φωνές τους, φώναξα το όνομά του από μακριά, με έπνιξε στην αγκαλιά του, τού φόρεσα το μουσκεμένο μου καπέλο στο κεφάλι και έστριψα στην Ηρώδου Αττικού, το ομορφότερο δρομικό χιλιόμετρο στον κόσμο!
Τόσο κόσμο στην Ηρώδου Αττικού, ειλικρινά δεν έχω ξαναδεί! Ο δρόμος πλημμυρισμένος, δεκάδες δρομείς από άκρη σε άκρη κι εγώ σε παράνοια να τρέχω και να κοιτάζω το ρολόι μου κάθε μερικά μέτρα ψιθυρίζοντας:
"-Θα το σπάσω. ΘΑ ΤΟ ΣΠΑΣΩ!"
5.14 το τελευταίο χιλιόμετρο, "250m TO GO" η τελευταία αψίδα, τα πόδια μου είχαν βγάλει φτερά, ειλικρινά απορώ ακόμα και αυτή τη στιγμή που το ξαναζώ για το πώς βρήκα τόση δύναμη μετά από πέντε ώρες αγώνα μέσα στη ζέστη να μπω με τόση ορμή στο Καλλιμάρμαρο, να συνεχίσω με περνάω ανθρώπους μέχρι το τέλος, μέχρι που πέρασα το τέρμα, εκεί που το ρολόι μου έγραψε 4.58.33! 

Αναζήτησα τη Μαρία στην κερκίδα, ήξερα ότι ήταν εκεί, το στάδιο ήταν πλημμυρισμένο από κόσμο, κάπου θα χάθηκε στο πλήθος αλλά ήταν εκεί, ήμουν σίγουρος!
Δεν άντεξα, ξέσπασα σε αναφιλητά.
Κοιτούσα το ρολόι μου και έκλαιγα!
4.58.33!
Ένας αγώνας που είχα για χαμένο πριν ακόμα ξεκινήσει, έμελλε να γίνει ο καλύτερός μου μαραθώνιος μέχρι σήμερα!
Λες και ο Αυθεντικός με είχε ανταμείψει για την πίστη και την αφοσίωσή μου, για τους κόπους τόσων χρόνων, για τα ξενύχτια, για το ξύπνημα μέσα στα άγρια χαράματα, για την κούραση, για την εξάντληση, για την ταλαιπωρία.
Λες και ο 40ος επετειακός Αυθεντικός Μαραθώνιος της Αθήνας, έγινε μόνο και μόνο για να ξαναβρώ την πίστη μου, για να ξαναβρώ τον εαυτό μου.
Για να θυμηθώ ποιος είμαι και από που ξεκίνησα.
Για να καταλάβω ότι δεν ήρθε ακόμα η ώρα να σταματήσω να προσπαθώ...

Γύρισα το βλέμμα και την είδα να έρχεται με τα μάτια πρησμένα. Πήγα προς το μέρος της και δεν μπορούσα να σταματήσω να κλαίω γοερά.
Την άγγιξα, με άγγιξε, κοιταχτήκαμε.
Δεν χρειαζόταν τίποτε άλλο.
Αγκαλιαστήκαμε και συνεχίσαμε το κλάμα.
Όταν συνειδητοποίησα ότι στην μπλούζα της είχε καρφιτσώσει ένα χαρτί που έγραφε "Ο δρομέας της καρδιάς μου" και κυκλοφορούσε με αυτό σε όλη την Αθήνα, το κλάμα έγινε χαμόγελο και το χαμόγελο γέλιο που σκέπασε την κούραση κι έδιωξε κάθε πόνο!

Για σκέψου το λίγο.

Τί είναι ο Μαραθώνιος;

42 χιλιόμετρα και 195 μέτρα.

Πόσο λιγοστεύει αυτή η απόσταση όταν ξέρεις ότι σε περιμένει ο άνθρωπός σου στον τερματισμό;

Αγάπη.
Χαμόγελο.
Κατηφόρα και τρέχουμε για τον τερματισμό!

Και του χρόνου!

 

Φοβάμαι... (Πενήντα χρόνια από την εξέγερση του Πολυτεχνείου)

"...Φοβάμαι
τους ανθρώπους που εφτά χρόνια
έκαναν πως δεν είχαν πάρει χαμπάρι
και μια ωραία πρωία –μεσούντος κάποιου Ιουλίου–
βγήκαν στις πλατείες με σημαιάκια κραυγάζοντας
«Δώστε τη χούντα στο λαό».
Φοβάμαι τους ανθρώπους
που με καταλερωμένη τη φωλιά
πασχίζουν τώρα να βρουν λεκέδες στη δική σου.
Φοβάμαι τους ανθρώπους
που σου 'κλειναν την πόρτα
μην τυχόν και τους δώσεις κουπόνια
και τώρα τους βλέπεις στο Πολυτεχνείο
να καταθέτουν γαρίφαλα και να δακρύζουν.
Φοβάμαι τους ανθρώπους
που γέμιζαν τις ταβέρνες
και τα 'σπαζαν στα μπουζούκια
κάθε βράδυ
και τώρα τα ξανασπάζουν
όταν τους πιάνει το μεράκι της Φαραντούρη
και έχουν και «απόψεις».
Φοβάμαι τους ανθρώπους
που άλλαζαν πεζοδρόμιο όταν σε συναντούσαν
και τώρα σε λοιδορούν
γιατί, λέει, δεν βαδίζεις στον ίσιο δρόμο.
Φοβάμαι, φοβάμαι πολλούς ανθρώπους.
Φέτος φοβήθηκα ακόμα περισσότερο...."

Μανώλης Αναγνωστάκης "Φοβάμαι"

Ελπίδα και Χαρά. Ζωή και θάνατος. Οι δύο όψεις μιας μέρας...

 

Φωτογραφία από https://www.therapia.gr/elpida/

Στα προάστια του Ηρακλείου υπάρχει ένας φούρνος που λες και δεν τον άγγιξε ο χρόνος. Εκεί θα βρεις πραγματικά φρέσκο ψωμί κάθε μέρα, λαχταριστά παξιμάδια, το καλύτερο κουλούρι Θεσσαλονίκης που έχεις φάει ποτέ και χαμογελαστούς ανθρώπους.
Κυρίως αυτούς.
Μπορεί να κάνω ολόκληρα χιλιόμετρα κάθε μέρα μόνο και μόνο για το χαμόγελο που συνοδεύει το κάθε τους καλημέρισμα, που αγκαλιάζει κάθε ευχή τους.
Αυτός είναι ο ένας από τους λόγους που ψωνίζω πάντοτε από αυτόν τον φούρνο.
Ο άλλος είναι ότι ποτέ δεν λειτουργεί τις Κυριακές, γεγονός που αν μη τι άλλο, δείχνει ότι ο ιδιοκτήτης σέβεται πρώτα από όλα τον εαυτό του και αμέσως μετά τους ανθρώπους που δουλεύουν δίπλα του.
Εδώ και κάμποσο καιρό, μαζί με την Μαρία τη γυναίκα του ιδιοκτήτη εξυπηρετεί τους πελάτες και μια άλλη κοπέλα, έτυχε να την γνωρίζω από πολύ παλιά αλλά ποτέ δεν είχαμε ανταλλάξει ούτε καλημέρα. Είναι ευγενική, καλομίλητη και πάντα έχει έναν όμορφο λόγο να στολίσει τη δουλειά της. Εσχάτως γίναμε φίλοι στο facebook όπου ανακάλυψα ότι διάβαζε με προσοχή τα κείμενά μου και έμπαινε στον κόπο να δει τις φωτογραφίες μου. Έτσι, στο καλημέρα του κουλουριού προστέθηκε και το καθημερινό σχόλιο για την φωτογραφία ή το κείμενο που είχα δημοσιεύσει την προηγούμενη μέρα, δίνοντας στην καθημερινότητά μου ένα ιδιαίτερο χρώμα!
Την περασμένη Δευτέρα μπήκα στον φούρνο πολύ πρωί. Η ουρά έφτανε μέχρι το πεζοδρόμιο. Καλημέρισα, ο χώρος γέμισε χαμόγελα, η καλημέρα ανταποδόθηκε. Περίμενα υπομονετικά τη σειρά μου.
Η κοπέλα αντί να με ρωτήσει τί θα ήθελα, με φώναξε κοντά της και μου είπε, σχεδόν συνωμοτικά:
"-Μάριε; Θέλω κάτι να σου πω"
Παραξενεύτηκα.
"-Είμαι κι εγώ ένα από τα παιδιά σου!"
Το πρόσωπό της έλαμψε.
Έκανα μόλις μερικά κλάσματα του δευτερολέπτου να συνειδητοποιήσω ότι αναφερόταν σ' ένα κείμενο που ανέβασα πριν από μερικές μέρες στο blog με αφορμή την έκθεση φωτογραφίας των μελών του ΚΕΘΕΑ! (https://psihotherapia.blogspot.com/2023/10/blog-post.html)
Όλη μου η ύπαρξη φωτίστηκε με αυτό που άκουσα!
Η χαρά μου ακόμα και τώρα που το αναπαράγω, δεν μπορεί να κλειστεί σε μερικές γραμμές κειμένου!
Την αγκάλιασα και τη φίλησα.
"-Σ ευχαριστώ πολύ που το μοιράζεσαι μαζί μου!"
Ξέρω πόσο δύσκολο είναι για έναν εξαρτημένο άνθρωπο να γίνει ξανά κομμάτι της αμείληκτης κοινωνίας μας που κρίνει τους πάντες με βάσει την πράξη και όχι τη μεταμέλεια. Για αυτό θαύμασα τη γενναιότητα αυτής της κοπέλας να μιλήσει σε έναν άγνωστο, να του περιγράψει με περηφάνια αυτό το τόσο ξεχωριστό αίσθημα της επιτυχίας που οποιοσδήποτε άλλος που δεν έχει ζήσει κοντά σε εξαρτημένους ανθρώπους, θα το είχε δει διαφορετικά.
Αυτός είναι και ο λόγος που δεν αναφέρω το όνομά της αν και θα το ήθελα.
Θα ήθελα να έχει την ευκαιρία όποιος διαβάσει αυτό το κείμενο να δει σε ποιόν άνθρωπο αναφέρομαι για να νοιώσει σε όλη του τη διάσταση, το ποιοί είναι οι πραγματικοί νικητές της ζωής!

Λίγες στιγμές μετά την ελπίδα, ήρθε ο θάνατος της Χαράς, μιας από τις πιο γλυκιές φιγούρες της παιδικής μου ηλικίας.
Ίσως κάποια μέρα γράψω και για εκείνη...
Για σήμερα, ας κάνει χώρο ο θάνατος να περάσει η ζωή.
Όπως ακριβώς διάλεξε η ευγενική κοπέλα από τον φούρνο της γειτονιάς!

Ένας επίπονος Οκτώβρης... (και μια ζωή που άλλαξε όταν ωρίμασε ο χρόνος...)

Η βραβευμένη "Επιστροφή" μου...

Οκτώβριος ήταν, αρχές του μήνα στις 3, μου το θύμισε το facebook, όταν με ενημέρωσαν από την ΕΦΕ πως κέρδισα το χάλκινο μετάλλιο στον Πανελλήνιο διαγωνισμό φωτογραφίας του 2013.

Πέταξα στα σύννεφα, χρόνια είχα να νοιώσω τόσο αμήχανη χαρά, τόσο δική μου, να μην έχω τί να την κάνω, να μην βρίσκω με ποιον να την πρωτομοιραστώ!

Θυμάμαι μόλις καταλάγιασε λίγο η χαρά, ανέβασα τα «νέα» στο facebook, δεκάδες άρχισαν να πέφτουν τα likes και οι ευχές, φούσκωνα εγώ σαν το παγώνι όλο και περισσότερο, χαμόγελο ασταμάτητο, είχε πονέσει κάθε μυς του προσώπου μου από τις γκριμάτσες περηφάνιας!
Άρχισα να κάνω σχέδια, ήθελα να ανέβω στην Αθήνα να παραλάβω το μετάλλιο, ένοιωθα κάθε σταγόνα υπερηφάνειας και κάθε ψήγμα τιμής, τόσο που ήθελα να εκμεταλλευτώ κάθε τι μου θύμιζε πόσο σπουδαίος ένοιωθα!
Μέχρι που….
Η χαρά δεν κράτησε πολύ…
Στην πραγματικότητα κράτησε λιγότερο από ελάχιστα.
Μέχρι το μεσημέρι το όνειρο είχε γίνει εφιάλτης και η χαρά απελπισία.
Το μοντέλο της φωτογραφίας μου δεν συμμερίστηκε τον ενθουσιασμό μου, μου ζήτησε να κατεβάσω τη φωτογραφία από τα social media, αλλοπαρμένος τη μέρα της φωτογράφισης εγώ, πού μυαλό να ζητήσω έγγραφη συναίνεση, φίλη ήταν, δεν σκέφτηκα ποτέ ότι θα βρισκόμουν αντιμέτωπος με τέτοιο ζήτημα.
Αν και το πρόσωπό της δεν φαινόταν και θα μπορούσα απλά να προσπεράσω την επιθυμία της, δεν το θεώρησα ηθικό και λίγο πριν το απόγευμα, η φωτογραφία έπαψε να είναι σε κοινή θέα, το ζήτημα έκλεισε, η χαρά πάγωσε….
Η στεναχώρια με κατέβαλε, έπεσα σε κατάθλιψη… Εκείνη την εποχή ό,τι αφορούσε την ενασχόλησή μου με τη φωτογραφία με χαλάρωνε από τα καθημερινά προβλήματα, μου έδινε τις ανάσες που είχα ανάγκη, μου έδινε δύναμη.
Με κρατούσε κατά κάποιο τρόπο ζωντανό.
Έκανα αυτό που γνώριζα να κάνω καλύτερα: κλείστηκα στον εαυτό μου και προσπάθησα να το ξεπεράσω.
Πέρασαν μέρες, δεν μπορούσα να βρω παρηγοριά από πουθενά, το περνούσα μόνος, υπήρχαν δεκάδες άλλα προβλήματα στην καθημερινότητά μου και όλα μαζί με είχαν καταβάλει. Άρχισε να αντιδρά θυμάμαι το κορμί μου, παρουσίασα μια δερματολογική πάθηση, το σώμα μου γέμισε έλκη και κοκκινίλες, είχα βασανιστική φαγούρα χωρίς οι δερματολόγοι να μπορούν να προσδιορίσουν τον λόγο και, σαν να μην έφταναν όλα αυτά, περνούσα καθημερινά μια ταλαιπωρία στη δουλειά καθώς, χωρίς να πονάει η μέση μου ή να έχω άλλες ενοχλήσεις, δεν μπορούσα να σταθώ για ώρα όρθιος ούτε να σηκώσω υποψία βάρους.
Μια ειδική ρευματολόγος που επισκέφθηκα μου είπε ότι έχω ένα ρευματολογικής φύσης αυτοάνοσο που θα έπρεπε να προσδιοριστεί με κάποιο τρόπο, μου έδωσε βαριά φαρμακευτική αγωγή που σε λίγες μέρες αποκατέστησε την κινητικότητα μου, αλλά μου διέλυσε τη διάθεση για ζωή καθώς και το έτσι κι αλλιώς ευαίσθητο στομάχι μου.
Κοιτάζω πίσω και σκέφτομαι, πόσο μικροί και άμυαλοι είμαστε τελικά οι άνθρωποι;
Πόσο μικρόνοοι και βολεμένοι στο απλό, το προφανές, το μη σύνθετο που μπορεί να λυθεί, όχι με σκέψη και εσωτερική δουλειά αλλά με ένα χάπι, ένα σιρόπι, ένα σκεύασμα τελοσπάντων που το χαρτί που περιγράφει τις ενδείξεις του, ταιριάζει με τα συμπτώματά μας είμαστε ώστε, θεωρούμε ότι με μια επίσκεψη σε ειδικό, όλα θα φτιάξουν με μια συνταγή του;

Κοιτάζω πίσω λοιπόν και βλέπω δέκα χρόνια μετά πως όλα όσα είχα εκείνη την περίοδο ήταν ξεκάθαρα ψυχοσωματικά συμπτώματα. Ήταν η ψυχή που μέσα από το σώμα μου προσπαθούσε να μου πει «ΔΕΝ ΠΑΕΙ ΑΛΛΟ ΦΙΛΑΡΑΚΙ!»
Ήταν ο εαυτός μου που δεν με άντεχε άλλο, το σώμα μου που αντιδρούσε στον τρόπο που του συμπεριφερόμουν, η ζωή μου η ίδια που δεν άντεχε να με βλέπει να τη χαραμίζω, να την αφήνω να χάνεται, να εξαφανίζεται στον αέρα με ένα Μάριο απλό παρατηρητή στην αίθουσα αναμονής του τέλους.
Όχι, δεν συνέβησαν όλα μαγικά, η αλλαγή δεν έρχεται από τη μία στιγμή στην άλλη.
Δεν πατάς ένα κουμπί όταν δεις την οθόνη ενός laptop με ξεχασμένα μηνύματα στο GMAIL που σε στέλνουν στην κόλαση μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα.
Δεν αλλάζεις όταν την επόμενη μέρα γράφεσαι στο γυμναστήριο προσπαθώντας να πάρεις απόφαση ότι θα πρέπει επιτέλους να ΠΟΝΕΣΕΙΣ για να χάσεις τα 40+ κιλά που σε κρατάνε κολλημένο στο έδαφος.
Δεν αλλάζεις όταν φύγεις προδομένος, κυνηγημένος από το σπίτι που έζησες τη μισή σου ζωή.
Δεν αλλάζεις χωρίζοντας.
Δεν αλλάζεις καν όταν τα πετύχεις όλα αυτά.
Αλλάζεις όταν πάρεις την ΑΠΟΦΑΣΗ να γίνεις η καλύτερη εκδοχή του εαυτού σου.
Αυτή είναι η ουσιαστικότερη επιλογή που θα κάνεις στη ζωή σου.
Αυτή είναι η μοναδική επιλογή που θα σε πονέσει, αλλά θα σε κρατήσει ζωντανό φιλαράκι μου.
Πάρε την απόφαση.
Εγώ την πήρα κάποια στιγμή εκείνο τον Οκτώβρη του 2013, όταν δεν είχα πλέον καμία επιλογή διαθέσιμη πέρα από το να ζήσω ή να πεθάνω.
Κι επέλεξα να ζήσω και να πατήσω στα πόδια μου με κάθε τίμημα που πλήρωσα και πληρώνω κάθε μέρα μέχρι και σήμερα.

Αυτός ήταν ο Οκτώβρης που με άλλαξε και θα τον ευγνωμονώ για πάντα.

Επέλεξε τον δικό σου μήνα.

Τα παιδιά μου! (μια ενότητα στο ΚΕΘΕΑ Αριάδνη...)

 

Δεν θυμάμαι πώς ξεκίνησε.
Μάλλον, θυμάμαι, ας μην λέω μισές αλήθειες.
Είναι καιρός τώρα που πιστεύω ότι είμαι καλός στο να βοηθάω τους ανθρώπους, βαθιά μέσα μου νοιώθω ότι κατά κάποιο τρόπο έχω ταλέντο σ' αυτό.
Ξέρω να ακούω, μπορώ να νοιώθω, καταφέρνω να μιλάω στην καρδιά εκείνων που έχουν ανάγκη να ακούσουν, να βοηθηθούν, των ανθρώπων που θέλουν ένα απλωμένο χέρι να αγγίξει το δικό τους και μια ανοικτή ψυχή να υποδεχτεί την ψυχή τους.
Κάπως έτσι μπήκε το ΚΕΘΕΑ ΑΡΙΑΔΝΗ στη ζωή μου. Ξεκίνησε σαν επιθυμία προσφοράς και φορά με τη φορά έκανε ρίζες, άνθισε, γιγαντώθηκε μέσα μου και γύρω μου μέχρι που έφτασε η περασμένη Τρίτη, 26 Σεπτεμβρίου ήταν, που κατά τη διάρκεια του εβδομαδιαίου σεμιναρίου μου στα παιδιά της κοινότητας, συνέβη ένα θαύμα...

Κοιτούσαμε με τα μέλη τις φωτογραφίες που πρότεινα να τυπωθούν για τη έκθεση του τμήματος, όταν μια κοπέλα από την ομάδα, χαμήλωσε το βλέμμα βλέποντας τη φωτογραφία της ανάμεσα σε άλλες. Είναι ένα ντροπαλό κορίτσι που μετράει τα λόγια του λέξη προς λέξη, εμπιστεύεται δύσκολα και είναι φανερό από την πρώτη μέρα που τη γνώρισα ότι αισθανόταν "περίεργα" με την παρουσία μου.
Το βλέμμα της παρέμενε χαμηλά όταν ζήτησα από τα υπόλοιπα παιδιά της ομάδας να σχολιάσουν τη φωτογραφία στην οποία, εκτός από το κορίτσι, φαινόταν και ένας νεαρός καθώς και μία από τις καθηγήτριες της κοινότητας που εκείνη τη στιγμή τον εξέταζε προφορικά.
Η διάσταση που πήρε η συζήτηση γύρω από την φωτογραφία, ήταν κάτι που δεν περίμενα ποτέ.
Όσοι βρίσκονταν στην αίθουσα συμμετείχαν, το πλαίσιο ήταν ξεκάθαρα γύρω από αυτό που συνέβαινε, ακούστηκαν απόψεις που έδωσαν σε ένα φαινομενικά απλό κλικ ένα μέγεθος πέρα από κάθε όριο, από κάθε σκέψη όσο θετική κι αν είχε περάσει από το μυαλό μου.
Η φωτογραφία έγινε τέχνη, η τέχνη ψυχοθεραπεία και η συζήτησή μας το κλειδί που ξεκλείδωσε την ψυχή ενός κοριτσιού που λίγες στιγμές πριν μετρούσε τα βλέμματα και τις λέξεις της, ίσως από συστολή, ίσως από ντροπή, δεν έχει σημασία αφού ήταν μια για πάντα παρελθόν!

Την Τετάρτη 4/10 εκτέθηκαν κάποιες από τις φωτογραφίες που τράβηξαν τα μέλη της κοινότητας που συμμετείχαν στο μάθημα.
Ήταν όλοι εκεί. Όλα τα παιδιά μου.
Όλοι τους ήρθαν και μου μίλησαν λες και γνωριζόμαστε χρόνια.
Όλοι με αγκάλιασαν αισθαντικά όπως κάνουν με τα μέλη της κοινότητας με τους αδερφούς τους!
Όλοι τους.
Ακόμα και το ντροπαλό κορίτσι της φωτογραφίας....

Πόσο μεγαλύτερη ανταμοιβή να ζητήσω για κάτι ελάχιστο που μου έδωσε η ζωή την ευκαιρία να προσφέρω;
Νοιώθω τόσο τυχερός, νοιώθω τόσο υπερήφανος για αυτά τα παιδιά.

Τα παιδιά μου...

Το παζλ (Κομμάτια ζωής...)

Πριν το πρώτο μας κλάμα, ξεκινάει το μεγάλο παζλ της ζωής.

Μάνα και πατέρας στην αρχή, δημιουργία, ερχόμαστε στον κόσμο, ενώνονται τα πρώτα κομμάτια με τα αδέρφια, τους παππούδες και τις γιαγιάδες, τους ανθρώπους που μεγαλώνουμε μαζί, που μοιραζόμαστε το σπίτι, το τραπέζι, τις μέρες μας

Μεγαλώνουμε. Βγαίνουμε για παιχνίδι στις γειτονιές, φίλοι και σκιρτήματα παιδικά, σχολείο, δάσκαλοι και συμμαθητές, μεγαλώνει το κάδρο, πληθαίνουν τα κομμάτια, ομορφαίνει η εικόνα, ταξίδια και διακοπές, κι άλλοι φίλοι κι έρωτες και άνθρωποι αγαπημένοι, ενίοτε περαστικοί, παίρνουν θέση στο παζλ

Κι έρχεται για κάποιους η ευλογημένη στιγμή, εκείνη που σου όλοι προσδοκούμε αλλά κανείς μας δεν περιμένει ότι θα την συναντήσει μέχρι να την δει μπροστά του, η στιγμή που καταλαβαίνεις πως από τα κομμάτια του παζλ το σημαντικότερο είναι αυτό που λείπει…

Αυτό που αν δεν υπάρχει στο κάδρο, το παζλ δεν θα συμπληρωθεί ποτέ.

Είναι το κομμάτι που απεγνωσμένα έψαχνες στο κουτί μήπως και είχε ξεμείνει όμως δεν ήταν πουθενά, δεν το έχασες γιατί απλά ποτέ δεν το είχες, δεν το είχες καθώς δεν ήξερες ότι υπάρχει, ότι είναι εκεί, ότι σε περιμένει να το βάλεις στο κάδρο σου για να ολοκληρωθεί το μεγάλο παζλ της ζωής.

Αυτό το κομμάτι που λείπει ήταν από την αρχή το σημαντικότερο.

Χωρίς αυτό η ζωη σου δεν θα είναι ποτέ ολόκληρη

Χωρίς αυτό, μάταιη θα ηταν η ζωή…

Η βύθιση του Ταναΐς και η μοίρα των Εβραίων της Κρήτης.

 Αν και δεν το συνηθίζω, αναδημοσιεύω ένα κείμενο του πολύ καλού μου φίλου συλλέκτη και εξαιρετικού ιστοριοδίφη Νίκου Φουκαράκη, συνταξιούχου αξιωματικού της Αστυνομίας από το Αβρακόντε του Οροπεδίου Λασιθίου, που αναφέρεται μεταξύ άλλων στο τραγικό τέλος των Εβραίων της Κρήτης που χάθηκαν στο τελευταίο ταξίδι του πλοίου Ταναΐς μαζί με έλληνες πατριώτες και ιταλούς αντιφασίστες που προορίζονταν για στρατόπεδα συγκέντρωσης της Γερμανίας.
Δυστυχώς η πληροφόρηση που έχουμε για το γεγονός της βύθισης του πλοίου και τα συνεπακόλουθά της είναι μηδαμινή, προσωπικά έμαθα για το ζήτημα αυτό από το εξαιρετικό βιβλίο του Νίκου Ψιλάκη "Και οι θάλασσες σωπαίνουν".

Ευχαριστώ πολύ τον Νίκο Φουκαράκη για την ευγενική παραχώρηση του κειμένου του.
Είναι από τις πτυχές της ιστορίας μας που γνωρίζουμε ελάχιστα και οφείλουμε να την κάνουμε γνωστή με κάθε πόρο.

Το μοιραίο "Ταναΐς"

"....Μια βδομάδα τρόμου και θανάτου στο Ηράκλειο και το τραγικό τέλος 398 Εβραίων της Κρήτης, 118 Ιταλών στρατιωτών και 71 Κρητικών αιχμαλώτων 

Τις νυκτερινές ώρες  31 Μαϊου προς 1 Ιουνίου του 1944 μια μεγάλη Γερμανική νηοπομπή ξεκινά από το λιμάνι του Πειραιά με προορισμό το λιμάνι του Ηρακλείου.
Η νηοπομπή αυτή αποτελείται από 12 πλοία στο σύνολο, από 3 μεταγωγικά πλοία  (με τρόφιμα και άλλα είδη ανάγκης για προμήθειες των στρατευμάτων τους στην Κρήτη ) τα  οποία συνοδεύουν για ασφάλεια  9   πολεμικά αντιτορπιλικά και τορπιλοβόλα τα εξής ΤΑ 14, ΤΑ 16,  ΤΑ 17  ,ΤΑ 19 ,UJ 2101 ,  UJ 2105,  UJ 2110, R 34, R 211 το Gertrud,  το Sabine και το Tanais.  
Την νηοπομπή συνόδευαν επίσης 7  Γερμανικά μαχητικά αεροσκάφη 6 JU -88 και 1  Αr 196.
Την πληροφορία για την σκοπούμενη αυτή νηοπομπή  την γνώριζε  από πριν η  συμμαχική υπηρεσία πληροφοριών  στην Αθήνα την οποία πληροφορία είχε μεταφέρει στο συμμαχικό στρατηγείο της Μέσης Ανατολής που αποφάσισε τον σχεδιασμό για  επίθεση σε βάρος της .
Ενώ η νηοπομπή  βρίσκονταν 40 μίλια  μακριά από το λιμάνι του Ηρακλείου  δέχεται  την πρώτη συνδυασμένη επίθεση από σμήνη συμμαχικών καταδιωκτικών και βομβαρδιστικών αεροπλάνων   από το σύνολο των  63 τον αριθμό σε δύο κύματα  επίθεσης αλλά δέχονται και  την επίθεση  συνάμα και υποβρυχίων.
Η δεύτερη επίθεση  γίνεται στα 27 μίλια βόρεια του λιμένα Ηρακλείου στην οποία βυθίζεται  και το μεταγωγικό πλοίο  της νηοπομπής Sabine με φορτίο  9000 τόνους τροφίμων .
Η επίθεση εναντίον της νηοπομπής ήταν σκληρή και σφοδρή με μεγάλες απώλειες κυρίως από την πλευρά των Γερμανών με την βύθιση σχεδόν του συνόλου των πλοίων  της νηοπομπής εκτός από το Τ16  ,το R211 ,το  Gertrud και το Tanais τα οποία πληγωμένα και αυτά κατέληξαν τελικά στο λιμάνι του Ηρακλείου τις απογευματινές ώρες.
Σύμφωνα με ανακοίνωση που έδωσαν οι Γερμανικές αρχές από το Βερολίνο που δεν αναφερόταν καν σε δικές τους απώλειες στην ανακοίνωση ανέφεραν ότι κατέρριψαν 6 τορπιλοπλάνα  και βομβαρδιστικά των συμμάχων στις  αερομαχίες αυτές.
Τις βραδινές ώρες την ίδια μέρα μια νέα επίθεση  από συμμαχικά αεροσκάφη  ξεκινά  στο λιμάνι του Ηρακλείου με σκοπό να βυθίσουν και τα υπόλοιπα πλοία  της νηοπομπής που κατέληξαν στον προορισμό τους.
Από τους βομβαρδισμούς αυτούς τις βραδινές ώρες στην 1 Ιουνίου  βυθίστηκε το αντιτορπιλικό Τ16  και χτυπήθηκε το Gertrud το οποίο άρπαξε φωτιά.
Επίσης από τους βομβαρδισμούς  καταστράφηκαν 2 αποθήκες του τελωνείου στο λιμάνι του Ηρακλείου γεμάτες από πίσσα, βενζίνη και πετρέλαιο.
Τις πρωινές ώρες  στις 2 Ιουνίου το φλεγόμενο Gertrud  ρυμουλκήθηκε  από τους Γερμανούς λίγο προς την ανατολική πλευρά του λιμανιού και στις 7 το απόγευμα  ενώ πυκνοί μαύροι καπνοί είχαν γεμίσει όλο  το λιμάνι ακούστηκε μια τρομακτική  έκρηξη και   κομμάτια από        τα        3/4       του    φλεγόμενου     πλοίου εκσφενδονίστηκαν    σε  όλη  την  πόλη  του Ηρακλείου.

Το Gertrud φλεγόμενο στο λιμάνι στου Ηρακλείου

Ο έλικας του εκσφενδονίστηκε και έπεσε στην συνοικία των Πατελών και δύο μεγάλα κομμάτια λαμαρίνας του πλοίου  βάρους πάνω από ένα τόνο εκσφενδονίστηκαν  μέσα στην πόλη το ένα στην Χανιόπορτα και το άλλο στην πλατεία Κορνάρου .

Πολλά από τα  μπαλκόνια του μεγάρου Φυτάκη  κατέρρευσαν  από το οστικό κύμα της έκρηξης και καταστράφηκαν  τζάμια   σπιτιών και  μαγαζιών  σε όλη την πόλη.
Οι απώλειες των Γερμανών υπολογίζονται σε 400 περίπου στο σύνολο με τους πνιγέντες μαζί.
Υπήρξαν και θύματα πολίτες που μεταφέρθηκαν στο Πανάνειο νοσοκομείο και στην Πολυκλινική Ηρακλείου.
Κατά τον βομβαρδισμό στο λιμάνι του Ηρακλείου βυθίστηκαν επίσης ένα ιστιοφόρο με τρόφιμα που προορίζονταν για την γερμανική φρουρά του Αγίου Νικολάου.
Σκηνικό τρόμου για όλους που έτρεχαν να κρυφτούν .
Ναυαγοί που κατάφεραν να φτάσουν στην ακτή φορούσαν ακόμα τα σωσίβια τους μέσα στην πόλη.
Οι ακτές του Ηρακλείου γέμισαν από διάφορα σκεύη των βυθισμένων πλοίων και κιβώτια από τρόφιμα , τσιγάρα κ.α. που προσπαθούσαν οι Γερμανοί να τα περισυλλέξουν με καίκια και βάρκες δίνοντας απαγόρευση να πλησιάσουν πολίτες σ'αυτά .
Οι βομβαρδισμοί δεν σταματούν και την νύχτα 4 προς 5 Ιουνίου βομβαρδίζουν  και πάλι τα συμμαχικά αεροπλάνα το λιμάνι του Ηρακλείου. Δύο σπίτια δέχονται βόμβες όπως και το ξενοδοχείο Μίνως στην Λ. 25ης Αυγούστου. Βόμβες επίσης δέχτηκαν το αρχαιολογικό Μουσείο Ηρακλείου, το θέατρο Πουλακάκη και ο δημοτικός κήπος.
Ένα σμήνος εκείνη την νύχτα βομβάρδισε επίσης πυροβολαρχίες και μια αποθήκη πυρομαχικών των Γερμανών στην Θέρισο κατά την οποία σκοτώθηκαν 6 Έλληνες εργάτες  και  35 Γερμανοί.

Ο θάνατος συνεχίζεται .
Με το πλοίο Tanais της νηοπομπής που κατάφερε έστω και πληγωμένο να φτάσει στο λιμάνι του Ηρακλείου αποφασίζεται από τους Γερμανούς να μεταγάγουν  το βράδυ στις 7 Ιουνίου από το λιμάνι του Ηρακλείου στο λιμάνι του Πειραιά τους συγκεντρωμένους Εβραίους της Κρήτης 398 στον αριθμό μαζί με 71  Κρητικούς και 112 Ιταλούς αιχμαλώτους.
Τελικά  το Tanais δεν έφτασε ποτέ καθώς στην διαδρομή βυθίστηκε  την 03.00' ώρα της 8/6 /1944 και πήρε μαζί του στον υγρό τάφο όλους τους αιχμαλώτους . Ένας μόνο κατάφερε και επέζησε ο Μενέλαος Αναστασίου ετών 30.
Οι απόψεις σχετικά με την βύθιση του Tanais από τους ιστορικούς  διίστανται καθώς άλλοι αναφέρουν ότι το βύθισαν οι ίδιοι οι Γερμανοί και άλλοι ότι το βύθισε το βρετανικό υποβρύχιο Vivid με επικρατέστερη την δεύτερη άποψη.

Κείμενο και φωτογραφία δημοσίευσης Ν.Φουκαράκης

Πηγές δημοσίευσης
-Γερμανοϊταλική κατοχή - Γεωργίου Κάββου
-Μάχη Κρήτης - Μουρέλου Ι
-Κρητικός κήρυκας τοπική εφημερίδα  εποχής όργανο των Γερμανών
 -Προφορικές μαρτυρίες....."

Απλά μαθήματα πολιτισμού, ιστορίας και... σεβασμού.

 

Στην είσοδο του δικαστικού μεγάρου Ηρακλείου βρίσκεται ένα μοναδικής κομψότητας γλυπτό μαρμάρινο υπέρθυρο.|
Το υπέρθυρο αυτό ήταν εντοιχισμένο στον Βενετσιάνικο ναό του Αγίου Φραγκίσκου που βρισκόταν εκεί που είναι σήμερα το Αρχαιολογικό Μουσείο Ηρακλείου, στην πλατεία Ελευθερίας της πόλης μας. Ήταν δώρο του μοναδικού μέχρι σήμερα Κρητικής καταγωγής Πάπα της Καθολικής εκκλησίας, του Πάπα Αλέξανδρου του Ε' (κατά κόσμον Πέτρου Φίλαργη) ο οποίο γεννήθηκε στην Νεάπολη Λασιθίου το 1339 μ.Χ. και εκάρη μοναχός στο μοναστήρι των Φραγκισκανών σε μικρή ηλικία καθώς έμεινε ορφανός τόσο από μάνα όσο και από πατέρα.
Ο Πάπας Αλέξανδρος δώρισε το υπέρθυρο του κεντρικού ναού του μοναστηριού όταν το 1409 ανακηρύχθηκε Πάπας προκειμένου να εκφράσει την ευγνωμοσύνη του προς το τάγμα των Φραγκισκανών αλλά και την πόλη που τον ανέθρεψε.
Με την κατάκτηση της πόλης από τους Οθωμανούς, ο ναός μετατράπηκε σε τζαμί το οποίο καταστράφηκε σχεδόν ολοκληρωτικά (έμεινε όρθιο μόνο ένα μικρό οστεοφυλάκιο) με τον μεγάλο σεισμό του 1856 που ισοπέδωσε την πόλη. Ο ίδιος σεισμός κατέστρεψε και τους βενετικούς στρατώνες που βρίσκονταν επι της οδού Δικαιοσύνης οδηγώντας τους οθωμανούς στην απόφαση να κτίσουν νέους σε σχέδια του διάσημου μηχανικού της εποχής, του Αθανάσιου Μούση, το γνωστό σε μας κτίριο που στεγάζει το συγκρότημα της Περιφέρειας Κρήτης και των δικαστηρίων.

Στο νέο κτίριο των στρατώνων μεταφέρθηκε το υπέρθυρο του ναού του Αγίου Φραγκίσκου προκειμένου να ενσωματωθεί στην είσοδό του. Σε κάθε άλλη περίπτωση θα θεωρούσα ότι η μεταφορά και η παραποίησή του ουσιαστικά αποτέλεσε βανδαλισμό, εκ των πραγμάτων όμως κι επειδή ο σκοπός ορισμένες φορές αγιάζει τα μέσα, οι τούρκοι με τον εντοιχισμό του υπέρθυρου στο κτίριο των στρατώνων τους έσωσαν ένα κομμάτι από την ιστορία της πόλης που διαφορετικά θα είχε χαθεί.

Το τελευταίο τμήμα του ναού του Αγίου Φραγκίσκου πριν την ολική κατάρρευση.

Πάμε τώρα σε μερικούς προβληματισμούς-σκέψεις-μαθήματα ιστορίας άνευ διδασκάλου (που λένε και στο χωριό μου).
Το υπέρθυρο αυτό αποτελεί ένα σημαντικό μνημείο για την πόλη του Ηρακλείου.
Είναι ένα μνημείο πολυ-πολιτισμικό καθώς αφορά τρεις διαφορετικούς πολιτισμούς που επηρέασαν την ιστορία του Ηρακλείου (Ενετούς, Τούρκους, Έλληνες) και διαθρησκευτικό καθώς κατά μία έννοια συνδέει τα τρία σημαντικότερα θρησκευτικά δόγματα που ασπάστηκαν τα τελευταία 700 χρόνια οι κάτοικοι της πόλης (καθολικοί-μουσουλμάνοι-ορθόδοξοι).
Δεν μπορεί λοιπόν παρά να με θλίβει η σημερινή του αντιμετώπιση από τους κατοίκους της πόλης αφού οι περισσότεροι το προσπερνούν αδιάφορα αγνοώντας τη σπουδαιότητα του, ενώ υπάρχει και η μερίδα εκείνη των πολιτών που το αντιμετωπίζουν σαν σύμβολο της δικαστικής και εκτελεστικής εξουσίας πράττοντας ανάλογα.
Αν με ρωτάτε, οι κύριοι υπαίτιοι για την απαξίωση ενός τόσο σημαντικού κομματιού της ιστορίας της πόλης μας είναι, το αρμόδια υπουργεία (λογικά το Δικαιοσύνης και το Πολιτισμού), ο δήμος Ηρακλείου καθώς και η αρμόδια Εφορία Αρχαιοτήτων. Οι τρεις αυτοί φορείς θα έπρεπε να έχουν μεριμνήσει για την μεταφορά του υπέρθυρου σε στεγασμένο περιβάλλον μακριά από φθορές (το Ιστορικό Μουσείο Κρήτης θα ήταν το ιδανικό) ώστε να πάψουμε να συζητάμε τα αυτονόητα.

Τις προάλλες περνώντας τυχαία από την οδό Δικαιοσύνης, συνάντησα το συνεργείο του δήμου Ηρακλείου που καθάριζε το υπέρθυρο με ιδιαίτερη προσοχή και σχολαστικότητα. Συνομίλησα για λίγο με την κοπέλα που ήταν επικεφαλής και με πόνο μου είπε ότι έχουν κάνει, όχι μία, όχι δύο αλλά έξι εισηγήσεις για την μεταφορά του μνημείου χωρίς αποτέλεσμα!

Γιατί;
Γιατί οι υπηρεσίες κλείνουν τα αυτιά σε ζητήματα τόσο απλά αλλά συνάμα τόσο ουσιαστικά;
Γιατί οι πολίτες αδιαφορούμε κι ακόμα χειρότερα, κανιβαλίζουμε την ίδια μας την πόλη;
Η πόλη και η ιστορία της είναι ο ζωτικός μας χώρος, ούτε οι πολιτικές διαφοροποιήσεις, ούτε οι πολιτισμικές διαφορές, ούτε ο θρησκευτικός φανατισμός θα μας ενώσουν ποτέ.

Η πόλη μας ενώνει.

Το Ηράκλειό μας.

Τί είναι τελικά η μοναξιά; (Σκέψεις μοναχικές...)

 

Τί να είναι άραγε η μοναξιά;
Έχεις αναρωτηθεί ποτέ στ' αλήθεια;

Είναι να είσαι μόνος, ακόμα και όταν γύρω υπάρχουν δεκάδες.
Είναι να θέλεις ένα άγγιγμα οικείο και να μην το έχεις.
Είναι να βλέπεις αυτό το άγγιγμα να το παίρνει άλλος.
Είναι να θέλεις τη σιωπή από τον αγαπημένο κι αντίθετα ν' ακούς άσκοπη φασαρία.

Είναι να κοιτάζεις την οθόνη και να μην έχεις κανέναν να καλέσεις για να σου πει μια κουβέντα, καλή, κακή, άσχημη. Απλά μια κουβέντα να σου πάρει τη μοναξιά από το μυαλό.

Παραξενιές φίλε μου.
Μάθαμε να ζητάμε λίγα κι ακόμα και τα ελάχιστα φαντάζουν πλέον αδιανόητα...

Πώς σ' αγαπώ... (131/365)

 

"..Πώς σ' αγαπώ;
Άσε με να μετρήσω τρόπους.

Σε αγαπώ στο βάθος και στο πλάτος και στο ύψος
Που η ψυχή μου μπορεί να κατακτήσει, όταν νιώθει αμήχανη
Για τους σκοπούς της ύπαρξης και της γοητείας της ιδεατής.

Σε αγαπώ στο επίπεδο της καθημερινής
Της πλέον ήρεμης ανάγκης, στο φως του ήλιου και του κεριού.

Σε αγαπώ ελεύθερα, όπως όταν οι άνθρωποι αγωνίζονται για τη νίκη του καλού

Σε αγαπώ αγνά, όπως όταν γυρίζουν από προσευχή.

Σε αγαπώ με ένα πάθος που έβαλα σε χρήση
Μες στις παλιές μου λύπες και με μια πίστη
από την ηλικία μου την παιδική.

Σε αγαπώ με μιαν αγάπη που φαινόταν πως θα χάσω
Με τους χαμένους μου άγιους - Σε αγαπώ με την αναπνοή,
Με τα χαμόγελα και τα δάκρυα όλης της ζωής μου! 

Κι αν ο Θεός θελήσει,
Μετά τον θάνατο θα σ' αγαπώ ακόμα πιο πολύ..."

Το αίμα νερό δεν γίνεται.... #not (Λεύτος speaking..)

 

Ο Κώστας που σας έλεγα τις προάλλες, ήταν από μεγάλη οικογένεια. Οκτώ αδέρφια ήταν συνολικά, ζούσαν μόνο τα πέντε, το μεγαλύτερο πέθανε στη γέννα ενώ τα δύο μικρότερα ήταν κι εκείνα άτυχα, ο Σπύρος συναντήθηκε με τον αιφνίδιο βρεφικό θάνατο λίγες στιγμές αφού τον αεροβάπτισε η γιαγιά του επειδή "δεν της άρεσε το χρώμα του μωρού", ενώ ο Γιάννης που κουβαλούσε το όνομα του πρόσφυγα από την Μικρασία παππού του, κληρονόμησε και την αδυναμία του στην ρακί που απέβει μοιραία τη βραδiά πριν φύγει ο κολλητός του για να υπηρετήσει στον στρατό όταν, λιώμα στο μεθύσι, έπεσε σε μια κολώνα της ΔΕΗ στην παραλιακή με το παπάκι του.

Δυο αδερφές είχε ο Κώστας, τις υπεραγαπούσε και τις δύο για διαφορετικούς λόγους. Η μεγάλη είχε σπουδάσει οικονομικά και ήταν στέλεχος σε εταιρεία. Άνθρωπος του διαόλου με βλέμμα επιβλητικό, ματιά που πάγωνε όποιον κοιτούσε στα μάτια, ο Κώστας της είχε μεγάλη αγάπη, η μεγάλη του αδερφή ήταν άλλωστε και του είχε σταθεί όποτε είχε ζητήσει τη βοήθειά της, θυμόταν ακόμα και τώρα που πλησίαζε τα πενήντα πως, πολλά χρόνια πριν, όταν εκείνη γυρνούσε στο σπίτι μετά το μάθημα, πάντα του κρατούσε "κάτι". Ένα σοκολατάκι, ένα μπαλόνι, κάτι. Πάντοτε.
Η μικρότερη, εντελώς διαφορετικός χαρακτήρας, πιο νωχελική, τεμπέλα τη φώναζε η μάνα τους από το πρωί μέχρι το βράδυ, τέλειωσε με δυσκολία το δημοτικό σχολείο για να γίνει τελικά αυτό που ονειρευόταν: ειδική σύμβουλος χτενίσματος-δημόσιες σχέσεις. Κομμώτρια εξαιρετική στη δουλειά της, όπως εξαιρετική ήταν στο να κουτσομπολεύει τους πάντες στο "Θρίξ", έτσι λεγόταν ο ναός της, πουλί πετάμενο δεν περνούσε μπρος από την τζαμαρία του κομμωτηρίου που να μην το σχολιάσει, ενώ ειδικότητά της ήταν οι γειτόνισσες που δεν προτιμούσαν τα χτενίσματά της, εκείνες που δεν είχαν παντρευτεί, ειδικά η Έλλη, η πιο γνωστή γεροντοκόρη της γειτονιάς που όσο αγνοούσε την ύπαρξη των γύρω της με ύφος πομπώδες και καμαρωτό περπάτημα, τόσο γινόταν το αγαπημένο θέμα των προσκυνητών του κομμωτηρίου.
Ο Κώστας είχε και δύο αδερφούς, τον πρώτο και τον τρίτο στη σειρά από τα εν ζωή αδέρφια.
Ο μικρότερος από τους δύο ήταν ο Κύρος Γρανάζης της οικογένειας. Πολυμήχανος, εφευρέτης, πολυτεχνίτης, τα χέρια του διαρκώς καταπιάνονταν με κάτι, κάτι έφτιαχνε, κάτι ετοίμαζε, κάτι επισκεύαζε. Ο Κώστας τον θαύμαζε πολύ, έξι χρόνια είχαν διαφορά αλλά ουσιαστικά μεγάλωσαν μαζί, κοιμόνταν το ίδιο δωμάτιο, μοιράζονταν τα ίδια παιχνίδια, εκείνος ήταν που του έδωσε τα πρώτα του μουσικά ακούσματα. Όλα με εκείνον μέχρι που η ηλικιακή διαφορά αναπόφευκτα τους χώρισε, ο Παύλος, έτσι τον έλεγαν, πήγε στο γυμνάσιο κι άρχισε να έχει άλλα ενδιαφέροντα, πήγε στο λύκειο, ερωτεύτηκε, βρήκε νέους φίλους, έβλεπε τον Κώστα σαν παρείσακτο μέσα στο σπίτι, τα δωμάτιά τους χωρίστηκαν , δεν τον ήθελε πια δίπλα του, δεν του έβαζε να ακούει μουσική στο ξεχαρβαλωμένο ραδιόφωνο που είχε βρει στα σκουπίδια και με το ζόρι και υπομονή του είχε δώσει ξανά ζωή.
Μάταια καθόταν ο Κώστας για ώρα έξω από την κλειστή πόρτα να ανοίξει για να του πει "έλα", να του δώσει λίγο σημασία, να τον κάνει ξανά συμμέτοχο στην καθημερινότητά του όπως τότε που ήταν παιδιά.
Η σχέση τους δεν ήταν ποτέ ξανά η ίδια.
Θυμάται, όταν ο Παύλος πήγε φαντάρος μετά τις πρώτες του σπουδές, ο Κώστας για μέρες ξάπλωνε στο κρεβάτι του αδερφού του χωρίς να τον παίρνει ο ύπνος κι έμενε εκεί, να νοιώθει την παρουσία του χωρίς να τους χωρίζει πλέον μια κλειστή πόρτα αλλά χιλιόμετρα ρευστού ανέμου, να νοιώθει παντού την απουσία του να φθίνει καθώς άγγιζε τα αγαπημένα του αντικείμενα.
Ο Κώστας με τον Παύλο δεν συναντήθηκαν ποτέ ξανά. Ο Παύλος μετά την θητεία του έμεινε μερικές μέρες στο πατρικό του και αφού χώρισε με συνοπτικές διαδικασίες με την κοπέλα που είχε δεσμό από το λύκειο, έφυγε στην Αθήνα με την αδερφή του κολλητού του αναζητώντας την τύχη που ποτέ δεν πίστευε πως θα μπορούσε να βρει στα στενά όρια της Κρήτης. Εδώ που τα λέμε, η αλήθεια δεν απέχει και πολύ από αυτό, αν τότε είχε μείνει το πολύ-πολύ να είχε γίνει υπάλληλος σε κάποια πολυεθνική ενώ με το να ανοίξει τα φτερά του, βρέθηκε από την Αθήνα στο Παρίσι για μεταπτυχιακό στην εφαρμοσμένη πληροφορική, για να δεχτεί αμέσως μετά το διδακτορικό που έκανε στη Μαδρίτη, τη θέση του διδάκτορα στο πανεπιστήμιο της Βαλένθια και να εγκατασταθεί μόνιμα εκεί.
Ο Κώστας δεν κατάφερε ποτέ να ξεπεράσει την απόσταση που τον χώριζε από τον Παύλο, ήταν πάντα το κομμάτι που του έλειπε, πάντα ήταν κάτι παραπάνω από αδερφός του, η ψυχολόγος του μερικά χρόνια αργότερα του είπε ότι ίσως ήταν το χαμένο πατρικό του πρότυπο και ότι για να προχωρήσει στη ζωή του θα πρέπει κάποια στιγμή να ξεπεράσει αυτή του την απώλεια.
Το μεγαλύτερο παιδί της οικογένειας, ο πρωτότοκος ήταν ο Λεύτος. Χαϊδευτικό το όνομα που προτιμούσε από το βαπτιστικό του αφού ακόμα και κοντά στα εξηνταπέντε, η σοβαρότητα δεν έλεγε να τον πλησιάζει και εξακολουθούσε να κάνει πλάκα με τα πάντα. Με τις παρέες, τους φίλους, τα μέλη της οικογένειας, την πεθερά του, στο όνομά του θα σταματούσε;
Σταματούσε μόνο σε δύο περιπτώσεις:
Όταν η πλάκα γυρνούσε προς εκείνον και όταν το αστείο αφορούσε την γυναίκα του.
Για το πρόσωπό της δεν δεχόταν κανένα αστείο, καμία αμφισβήτηση, καμία πλάκα.
Ο Λεύτος από μικρός ήταν γυναικάς, ήταν βλέπεις ο γόης της οικογένειας, ήταν που είχε και μόνιμα τη γιαγιά του δίπλα να τσοντάρει στο χαρτζιλίκι, παράτησε νωρίς το σχολείο και αφοσιώθηκε σε πράγματα που έκαναν τη ζωή του πιο ενδιαφέρουσα.
Το ποτό, το ξενύχτι και τις γυναίκες.
Ο Κώστας από πολύ μικρός άκουγε ιστορίες για τις αλητείες του αδερφού του ενώ δεν μπορούσε να ξεχάσει το πρωί που μαζί με τη μάνα του τον βρήκαν να κοιμάται σε μια λίμνη εμετού, ξεβράκωτος στη μέση του σαλονιού, ήταν δεν ήταν δεκαεφτά χρονών. Κι όμως, ακόμα και στην ηλικία εκείνη δεν είχε αφήσει αλητεία να μην την κάνει, τί κι αν φώναζαν οι δικοί του, δεν έδινε σε κανέναν σημασία κι απλά έκανε ό,τι τον πρόσταζε το κεφάλι του αδιαφορώντας για τις συνέπειες.
Για τις όποιες συνέπειες.
Ο Λεύτος δεν έλειψε ποτέ από το πατρικό του Κώστα γιατί πολύ απλά, ήταν πάντα απών, ένα περιστασιακός επισκέπτης, η σκιά ενός ανθρώπου που κάποτε υπήρξε κάτοικος εκεί.
Τον αγαπούσε πολύ τον αδερφό του ο Κώστας, τον θεωρούσε σαν μια φιγούρα που άγγιζε τα όρια του υπερφυσικού, ένας μποέμ τύπος που στα μάτια ενός μικρού παιδιού έδειχνε να μην τον αγγίζουν οι κανόνες, ζούσε μια ζωή πέρα από τα όρια χωρίς περιορισμούς, μια φιγούρα θρυλική που όμως κάποια στιγμή απλά έπαψε να υπάρχει στη ζωή του όσο κι αν το αρνιόταν πεισματικά.
Έγραφα πιο πάνω ότι ο Λεύτος για έναν μόνο άνθρωπο δεν δεχόταν καμία αμφισβήτηση: για την γυναίκα του. Την αρραβωνιάστηκε πριν τα είκοσι σε μια άδεια από τον στρατό χωρίς να ρωτήσει κανέναν, χωρίς να προετοιμάσει κανέναν, απλά ανακοινώνοντάς το όπως έκανε πάντα. Αμέσως μετά τη θητεία του παντρεύτηκε και μπήκε σώγαμπρος στο σπίτι της πεθεράς του, ζώντας μια ζωή φαινομενικά αρμονική όπου η κυρία Ανδριάνη τον άφηνε πάντα να πιστεύει ότι είχε το πάνω χέρι απλά για να είναι παραγωγικός, όπως ακριβώς συμβαίνει με τα υποζύγια στο μαγγανοπήγαδο που γυρίζουν όλη μέρα νομίζοντας ότι είναι επιλογή τους ενώ στην πραγματικότητα ο αφέντης δεν τους επιτρέπει να σταματήσουν πριν τελειώσουν τη δουλειά τους.
Τα χρόνια πέρασαν, η παραγωγικότητα κούρασε τον Λεύτο, η καθημερινότητα του γάμου επίσης κι έτσι τόσο εκείνος όσο και η Σούλα του άρχισαν να κάνουν τα στραβά μάτια ο ένας για την ερωτική ζωή του άλλου. Το πράγμα δεν άργησε να ξεφύγει και αφού το έμαθαν οι πάντες και προκειμένου να μην κλείσουν σπίτια, διέρρευσε η μισή αλήθεια και όλοι ήταν ευχαριστημένοι.
Ο Κώστας δεν έκρινε ποτέ ούτε τον αδερφό του, ούτε τη νύφη του, μέσα του τους δικαιολόγησε για τις πράξεις τους αφού "άνθρωποι ήταν στο κάτω-κάτω" και δεν ανέφερε ποτέ το παραμικρό σεβόμενος τις αποφάσεις τους.
Δεν θα πω περισσότερα αν και ο Κώστας μου τα έχει πει όλα με λεπτομέρειες, μια βραδιά που τον συνάντησα σου Καγιαμπή τον καφενέ σεκλετισμένο, με την πίκρα να τον πνίγει.
Έμοιαζε τόσο μόνος, τόσο προδομένος.
Ζήτησε το χέρι του Λεύτου να ακουμπήσει κι εκείνος του γύρισε την πλάτη.
Είναι τόσο τραγικό οι άνθρωποι να μην συμπαραστέκονται στα αδέρφια τους.
Άνευ όρων.
Είναι ακόμα τραγικότερο να ξεχνούν τις πράξεις που έχουν κάνει, αδύναμοι ως θνητοί και να ηθικολογούν με κάθε ευκαιρία απέναντι στους άλλους.
Αυτό όμως που δεν μπορούσε να αντέξει με τίποτα ο Κώστας στη συζήτησή μας, αυτό που τον έκανε να κλαίει με λυγμούς, ήταν ότι συνειδητοποίησε με τον πιο σκληρό τρόπο ότι τελικά, το αίμα μπορεί κάλλιστα να γίνει νερό.
Ευτυχώς όχι στις φλέβες όλων των ανθρώπων.
Μόνο των λιγότερο ευφυών....

Σχήματα στον τσιμεντένιο τοίχο... (Στρατιωτάκια αμίλητα-ακούνητα..)

 

Στην παλιά γειτονιά, στο μικρό στενάκι, ήταν το πατρικό της Μαρίας. Δύο όροφοι πάνω από το ισόγειο της γιαγιάς της, λίγα τετραγωνικά που ίσα ίσα χωρούσε η βαριά φυσιογνωμία του πατέρα της που έπεφτε σαν σκιά στα παιδιά της γειτονιάς κάθε που δρασκέλιζε το κατώφλι, η μάνα της και η μικρή της αδερφή η Φωτεινούλα. Σαλόνι και κουζίνα στον πρώτο όροφο, δύο κρεβατοκάμαρες και τουαλέτα στον δεύτερο, απροσπέλαστο φαινόταν το κτίριο στους γείτονες αφού ο Νίκος και η Ελένη σπάνια δέχονταν επισκέψεις, βαριά έκλεινε η πόρτα πίσω από τα παιδιά όταν σχολούσαν το μεσημέρι από το σχολείο.
Γέλιο δεν ακούσαμε ποτέ από τα παράθυρά του, βαριές κουρτίνες έκλειναν το φως έξω από το σπίτι, αναρωτιόμασταν σαν παιδιά πράγματα απλά, αυτονόητα για τα υπόλοιπα σπίτια της γειτονιάς που έστω και μία φορά είχαμε μπει, για να παίξουμε, για να δούμε τηλεόραση, για να πιούμε ένα ποτήρι νερό, πράγματα που για αυτά τα λίγα τετραγωνικά χώρου παρέμεναν μυστήριο: πόσες καρέκλες είχε το τραπέζι της κουζίνας; Τί χρώμα πλακάκια είχε το μπάνιο; Είχε μία ή δύο βρύσες ο νεροχύτης; Από τί υλικό ήταν φτιαγμένοι οι καναπέδες;
Μυστήρια άλυτα που τα σφράγιζε η βαριά παρουσία του Νίκου και η ελαφρότητα της Ελένης.
Η γιαγιά της Μαρίας η κυρία Φωφώ έκανε παρέα με τη μάνα μου. Φίλες αχώριστες δεν τις έλεγες όμως, πήγαιναν να μαζέψουν χόρτα μαζί, συναντιόντουσαν στη γειτονιά για να βεγγερίσουν, χαμογελούσαν η μία στη άλλη όταν κοιτάζονταν στα μάτια.
Κάποια παρεξήγηση μπήκε ανάμεσά τους, σταμάτησαν να ανταλλάσσουν ακόμα και μια τυπική καλημέρα, ποτέ δεν έμαθα το λόγο. Ένα μεσημέρι σχολώντας πέρασα από το στενάκι και είδα την κυρία Φωφώ να κάθεται στο πεζοδρόμιο φορώντας το νυχτικό της φόρεμα. Μου έκανε τεράστια εντύπωση καθώς ήταν περασμένο μεσημέρι. Αυτό και το θλιμμένο της βλέμμα. Μπαίνοντας στο σπίτι το είπα στη μητέρα μου, ήταν η πρώτη φορά στη ζωή μου που άκουσα τη λέξη "καρκίνος".

Σε αυτό το μικρό στενάκι πέρασα όλα μου τα παιδικά χρόνια. Μια μικρογραφία του κόσμου το κάθε του σπίτι, ένας μικρός παράδεισος και μια αντίστοιχη σε μέγεθος κόλαση πίσω από κάθε πόρτα. 
Φωνές, καυγάδες και φασαρία αλλά και γέλιο, χαρές και άνθρωποι με χαμόγελο πλατύ και καρδιές ζεστές σαν Αυγουστιάτικο πρωινό.
Οι μνήμες μου είναι πολύ πρώιμες για να θυμάμαι ιστορίες με λεπτομέρειες, είναι που σε εκείνη την ηλικία ζούσαμε χωρίς την αγωνία να καταγράφουμε τις ζωές μας όπως εσφαλμένα κάνουμε οι άνθρωποι μεγαλώνοντας.
Είναι όμως πράγματα που δεν θα ξεχάσω ποτέ, γέλια παιδικά και παιχνίδι ατέλειωτο με τους φίλους, τα πρώτα χαμόγελα, τα πρώτα αγγίγματα.
"Στρατιωτάκια ακούνητα-αμίλητα", "κρυφτό", "κυνηγητό", ιστορίες τρόμου και αυτοσχέδιες θεατρικές παραστάσεις, ανακατεμένα με τη λαχτάρα να ακουμπήσω "από λάθος" τη Νατάσα!

Όλα εκεί, στο μικρό στενάκι, μπροστά από τον τσιμεντένιο τοίχο με τα σχέδια.
Απέναντι από το σπίτι της γιαγιάς μου..

Η απουσία...

119/365

Ισως η απουσία σου είναι παρουσία, χωρίς εσύ να είσαι,

χωρίς εσύ να πας να κόψεις το μεσημέρι

σαν ένα γαλάζιο λουλούδι, 

χωρίς εσύ να περπατάς

πιο αργά ανάμεσα στην ομίχλη και στους πλίνθους,

χωρίς εκείνο το φως που κρατάς στο χέρι

που ίσως άλλοι δεν θα δουν να χρυσίζει,

που ίσως κανείς δεν έμαθε ότι βλασταίνει

σαν την κόκκινη καταγωγή του τριαντάφυλλου,

χωρίς εσύ να είσαι, επιτέλους, χωρίς να έρθεις

απότομη, ερεθιστική, να γνωρίσεις τη ζωή μου,

καταιγίδα από ροδώνα, σιτάρι του ανέμου,

και από τότε είμαι γιατί εσύ είσαι,

και από τότε είσαι, είμαι και είμαστε,

και για χάρη του έρωτα θα είμαι, θα είσαι, θα είμαστε.

Pablo Neruda

Τι να τα κάνω τα άστρα...

 

102/365

«…Οι νύχτες με στενεύουν

στην απουσία σου.

Σε αναπνέω.

Τώρα

με τη δική σου αναπνοή

ρυθμίζεται το βήμα μου

κι ο σφυγμός μου.

Δυό μήνες που δε σμίξαμε.

Ένας αιώνας

κ’ εννιά δευτερόλεπτα.

Τι να τα κάνω τ’ άστρα

αφού λείπεις;…»

(Γ. Ρίτσος, Γυμνό σώμα)

Αργοπεθαίνει.. (Martha Medeiros)

101/365

"..Αργοπεθαίνει όποιος γίνεται σκλάβος της συνήθειας, επαναλαμβάνοντας κάθε μέρα τις ίδιες διαδρομές,

όποιος δεν αλλάζει το βήμα του,

όποιος δεν ρισκάρει να αλλάξει χρώμα στα ρούχα του,

όποιος δεν μιλάει σε όποιον δεν γνωρίζει.

Αργοπεθαίνει όποιος έχει την τηλεόραση για μέντορα του

Αργοπεθαίνει όποιος αποφεύγει ένα πάθος,

όποιος προτιμά το μαύρο αντί του άσπρου και τα διαλυτικά σημεία στο “ι” αντί τη δίνη της συγκίνησης

αυτήν ακριβώς που δίνει την λάμψη στα μάτια,

που μετατρέπει ένα χασμουρητό σε χαμόγελο,

που κάνει την καρδιά να κτυπά στα λάθη και στα συναισθήματα.

Αργοπεθαίνει όποιος δεν “αναποδογυρίζει το τραπέζι” όταν δεν είναι ευτυχισμένος στη δουλειά του,

όποιος δεν ρισκάρει τη σιγουριά του, για την αβεβαιότητα του να τρέξεις πίσω απο ένα όνειρο,

όποιος δεν επιτρέπει στον εαυτό του, έστω για μια φορά στη ζωή του, να ξεγλιστρήσει απ’ τις πάνσοφες συμβουλές. Αργοπεθαίνει όποιος δεν ταξιδεύει,

όποιος δεν διαβάζει,

όποιος δεν ακούει μουσική,

όποιος δεν βρίσκει το μεγαλείο μέσα του

Αργοπεθαίνει όποιος καταστρέφει τον έρωτά του,

όποιος δεν αφήνει να τον βοηθήσουν,

όποιος περνάει τις μέρες του παραπονούμενος για τη κακή του τύχη ή για τη βροχή την ασταμάτητη

Αργοπεθαίνει όποιος εγκαταλείπει την ιδέα του πριν καν την αρχίσει,

όποιος δεν ρωτά για πράγματα που δεν γνωρίζει ή δεν απαντά όταν τον ρωτάν για όσα ξέρει

Αποφεύγουμε τον θάνατο σε μικρές δόσεις, όταν θυμόμαστε πάντα πως για να ‘σαι ζωντανός χρειάζεται μια προσπάθεια πολύ μεγαλύτερη από το απλό αυτό δεδομένο της αναπνοής. Μονάχα με μια φλογερή υπομονή θα κατακτήσουμε την θαυμάσια ευτυχία.”

Κοντά σου η γαλήνη... (Μαρία Πολυδούρη)

97/365

Κοντά σου δεν αχούν άγρια οι ανέμοι.

Κοντά σου είναι η γαλήνη και το φως.

Στου νου μας τη χρυσόβεργην ανέμη

ο ρόδινος τυλιέται στοχασμός.

Κοντά σου η σιγαλιά σα γέλιο μοιάζει

που αντιφεγγίζουν μάτια τρυφερά

κι αν κάποτε μιλάμε, αναφτεριάζει,

πλάι μας κάπου η άνεργη χαρά.

Κοντά σου η θλίψη ανθίζει σα λουλούδι

κι ανύποπτα περνά μες στη ζωή.

Κοντά σου όλα γλυκά κι όλα σα χνούδι,

σα χάδι, σα δροσούλα, σαν πνοή.

Μια μέρα για να θυμάσαι.... (Αγαπημένη μου...)

 

96/365

"...Ναι, αγαπημένη μου.
Πολύ πριν να σε συναντήσω εγώ σε περίμενα.
Πάντοτε σε περίμενα. Αλήθεια εκείνη η άνοιξη,
εκείνο το πρωινό, εκείνη η απλή κάμαρα της ευτυχίας,
αυτό το σώμα σου που κράταγα πρώτη φορά γυμνό,
αυτά τα δάκρυα που δεν μπόρεσα
στο τέλος να κρατήσω πόσο σου πήγαιναν.
Α, θάθελα να φιλήσω τα χέρια του πατέρα σου,
της μητέρας σου τα γόνατα που σε γέννησαν
για μένα να φιλήσω όλες τις καρέκλες που
ακούμπησες περνώντας με το φόρεμά σου,
να κρύψω σαν φυλακτό στον κόρφο μου
ένα μικρό κομμάτι απ’ το σεντόνι που κοιμήθηκες.
Θα μπορούσα ακόμα και να χαμογελάσω στον άντρα
που σ’ έχει δει γυμνή πριν από μένα, να του χαμογελάσω,
που του δόθηκε μια τόση ατέλειωτη ευτυχία.
Γιατί εγώ, αγαπημένη, σου χρωστάω κάτι
πιο πολύ απ’ τον έρωτα,
εγώ σου χρωστάω το τραγούδι και
την ελπίδα, τα δάκρυα και πάλι την ελπίδα.
Στην πιο μικρή στιγμή μαζί σου, έζησα όλη τη ζωή...."

Μια μέρα, μια ζωή

Στιγμές μοναδικές.

Αγάπη, έρωτας κι ελπίδα

Σπασμένη... (Φρίντα...)

 

Jamás en toda la vida

olvidaré tu presencia.

Me acogiste destrozada

y me devolviste íntegra, entera.

En esta pequeña tierra

dónde pondré la mirada?

¡Tan inmensa, tan profunda!

Ya no hay tiempo, ya no hay nada.

Distancia. Hay ya sólo realidad.

Lo que fue, ¡fue para siempre!

París, 8/12/1938

•

*

[Σπασμένη]*

Σʼ όση ζωή μου έχει μείνει στη ζωή

δεν θα βρεθεί μία στιγμή να σε ξεχάσω.

Είναι στο μπόι σου ελάχιστη η Γη

και δεν μπορώ από το βλέμμα να σε χάσω.

Όσο κορμί μου είχε μείνει για κορμί

ράγιζε δίπλα σου, προτού να το κοιτάξεις

κι έτσι σπασμένη, καθώς ήμουν, προτομή

μέσα στα χέρια σου με πήρες να με φτιάξεις.

Σήμερα, τίποτα δεν φέρνει ο καιρός

κι είναι το αύριο θολό και λιγοστεύει.

Τώρα, ο τόπος παραμένει σιωπηρός

και η απόσταση τα σώματα νηστεύει.

Μπορεί ο χρόνος να θαμπώνει τα συμβάντα

μα ό,τι υπήρξε μια φορά, υπήρξε πάντα.

Μόνο γιατί μ' αγάπησες γεννήθηκα... (Μαρία Πολυδούρη)

 

"...Δεν τραγουδώ παρά γιατί μ' αγάπησες

σε περασμένα χρόνια.

Και σε ήλιο, σε καλοκαιριού προμάντεμα

και σε βροχή, σε χιόνια,

δεν τραγουδώ παρά γιατί μ' αγάπησες.

Μόνο γιατί με κράτησες στα χέρια σου

μια νύχτα και με φίλησες στο στόμα,

μόνο γι' αυτό είμαι σαν κρίνο ολάνοιχτο

κι έχω ένα ρίγος στην ψυχή μου ακόμα,

μόνο γιατί με κράτησες στα χέρια σου.

Μόνο γιατί όπως πέρναγα με καμάρωσες

και στη ματιά σου να περνάει

είδα τη λυγερή σκιά μου ως όνειρο

να παίζει, να πονάει,

μόνο γιατί όπως πέρναγα με καμάρωσες.

Γιατί, μόνο γιατί σε σεναν άρεσε

γι' αυτό έμειν' ωραίο το πέρασμά μου.

Σα να μ' ακολουθούσες όπου πήγαινα

σα να περνούσες κάπου εκεί σιμά μου.

Μόνο γιατί σε σεναν άρεσε.

Μόνο γιατί μ' αγάπησες γεννήθηκα

γι' αυτό η ζωή μου εδόθη.

Στην άχαρη ζωή την ανεκπλήρωτη

μένα η ζωή πληρώθη.

Μόνο γιατί μ' αγάπησες γεννήθηκα.

Μονάχα για τη διαλεχτήν αγάπη σου

μου χάρισε η αυγή ρόδα στα χέρια.

Για να φωτίσω μια στιγμή το δρόμο σου

μου γέμισε τα μάτια η νύχτα αστέρια,

μονάχα για τη διαλεχτήν αγάπη σου..."

Την 1η Απριλίου 1902 γεννιέται η Μαρία Πολυδούρη

Το 2ο πρόγραμμα της ΕΡΑ (τακ, τακ, τακ, τακ...)

 

Οι ιστορίες μου στέρεψαν, έχω γράψει τόσα εδώ που έχασα τον λογαριασμό, μπέρδεψα την πραγματικότητα με το παραμύθι, την αλήθεια με το ψέμα. Ανακάτεψα γεγονότα και χαρακτήρες κι έφτασα σήμερα να μην μπορώ σε κάποιες ιστορίες να ξεχωρίσω την υπερβολή που ορισμένες φορές χρησιμοποίησα για να δώσω έμφαση παρουσιάζοντας τα βιώματά μου.

Αλλάζουμε σελίδα λοιπόν!

Ξεκινώ χρησιμοποιώντας πληθυντικό αριθμό γιατί στην αλλαγή θα πάρω μαζί μου όλους τους χαρακτήρες που κατά καιρούς χρησιμοποίησα στα κείμενά μου και θα τους ανασταίνω όταν μια ανάμνηση περνάει το πέπλο της λήθης κι έρχεται στο μυαλό μου.

Κατά τα άλλα, το blog πλέον θα φιλοξενεί ιστορίες τρίτων επί το πλείστον κι όπως είναι φυσικό επακόλουθο, θα αλλάξει από πρώτο σε τρίτο πρόσωπο η αφήγηση προκειμένου σαν παρατηρητής να σας μιλήσω για τις ιστορίες των άλλων. 

Αρκετά με τα δικά μου σώψυχα!

Σήμερα λοιπόν θα σας μιλήσω για τον Κώστα.

Μεγαλωμένος σε λαϊκή συνοικία του Ηρακλείου, ο Κώστας αποτελούσε από πολύ μικρός υπόδειγμα παιδιού που δεν δημιουργούσε προβλήματα στο οικογενειακό του περιβάλλον, κλειστός χαρακτήρας, ξεχωριστά ιδιαίτερος όσο περνούσαν τα χρόνια, προτιμούσε να περνάει τον ελεύθερο χρόνο του κλεισμένος στο σπίτι, μόνος με τις σκέψεις, τους προβληματισμούς και την δημιουργικότητά του.

Όπως όλα τα παιδιά που μεγάλωσαν την δεκαετία του 80, χωρίς τηλεόραση πριν τις 5 το απόγευμα, χωρίς ηλεκτρονικά παιχνιδια, υπολογιστές, κινητά και tablet, ο Κώστας έψαχνε διέξοδο μέσα από την ζωγραφική, το διάβασμα και τη χειροτεχνια για να υπάρξει.

Ήταν δύσκολα τα χρόνια εκείνα. Δουλειές μπορεί να υπήρχαν, τα οικονομικά της οικογένειας διένυαν την καλύτερη τους ίσως περίοδο, όμως η πνευματική υγεία του πατέρα του περνούσε μια από τις πιο δύσκολες φάσεις της. Επισκέψεις στον ψυχίατρο, ψυχοσωματικά συμπτώματα στο κορμί, μικρός ήταν ο Κώστας και δεν μπορούσε να τα κατανοήσει τότε, όμως μάτια είχε, έβλεπε ότι ο πατέρας του δεν ήταν καλά.

Ήταν κι αυτό το μικρό χαπάκι, αυτό που ο πατέρας του "τακ" κάθε βράδυ με το μαχαίρι μοίραζε στη μέση πριν το βάλει στο στόμα του, αυτό το χάπι που του έδωσε ο ψυχίατρος που είχαν επισκεφτεί βιαστικά στη διπλανή πόλη εκείνο το Σάββατο που, επειδή δεν είχαν πού να αφήσουν τον Κώστα τον πήραν μαζί, εκείνος ο ίδιος που είχε πει τον πατέρα του ότι θα πρέπει να πάψουν να τον αγχώνουν τα πάντα για να το σταματήσει το χάπι που, στη μέση μπορεί να το μοίραζε για να το βάλει στο στόμα του κάθε βράδυ, ολόκληρη όμως ήταν η αγωνία και η ανησυχία του αν θα μπορέσει να το κόψει κάποτε. Όχι μόνο του πατέρα του αλλά και του Κώστα. 

"Τακ" κάθε βράδυ πριν τον ύπνο, "τακ" κι αναστεναγμός, εφιάλτης είχε γίνει αυτός ο ήχος στον Κώστα κι ας μην το καταλάβαινε ούτε ο ίδιος τότε, "τακ-τακ-τακ-τακ" καρφιά έβλεπε να τον καρφώνουν όταν έκλεινε τα μάτια του για να κοιμηθεί κι ας είχε μεταμορφώσει στον ύπνο του τον εαυτό του σε πουλί, σε ένα τεράστιο πελαργό από εκείνους που ταξιδεύουν πολύυυυυ μακριά, για να καταφέρει να απομακρυνθεί όσο μπορούσε από τα καρφιά και τον ήχο τους που προσπαθούσαν να τον κλείσουν στην κορνιζα της μοίρας όπως την είχε φτιάξει η ψυχική υγεία του πατέρα του. 

Ήταν τα χρόνια εκείνα τα δύσκολα που το ότι ο Κώστας ήταν άριστος μαθητής περνούσε απαρατήρητο καθώς όλοι το θεωρούσαν φυσιολογικό όπως "φυσιολογικός" ήταν κι ο Κώστας στα μάτια όλων. Φυσιολογικός, ήσυχος, δεν δημιουργούσε προβλήματα σε κανέναν, η εφηβεία του περνούσε απαρατήρητη όπως συνήθιζε να λέει η μητέρα του στο τηλέφωνο όταν ο Κώστας έκανε ότι κοιμόταν κι εκείνη αδιάφορη μιλούσε με τις ξαδέρφες της στην Αθήνα.

Χρόνια με τα χρόνια η κατάσταση δυσκόλευε, τα "τακ" πλήθαιναν αντί να αραιώνουν, ο πατέρας του ήταν όλο και πιο άσχημα, δεν κοιμόταν, δεν ηρεμούσε, μόνο δουλειά, φαΐ και πάλι δουλειά, η θλίψη και η μελαγχολία του επηρέαζε τους πάντες μέσα στο σπίτι και η κατάστασή του είχε γίνει μόνιμο θέμα συζήτησης στην οικογένεια. Κανείς όμως δεν βοηθούσε, όλοι είχαν ανοίξει τα φτερά τους και είχαν φτιάξει τις δικές τους οικογένειες, όλοι εκτός από τον Κώστα που είχε επιφορτιστεί με μια κατάσταση που δεν του ανήκε, με έναν ρόλο που δεν του ταίριαζε, με ένα βάρος που δεν μπορούσε να αντέξει όμως κανείς δεν τον είχε ρωτήσει για να του το φορτώσει.

Είχε γίνει ο συνοδός του πατέρα του.

Είχε γίνει η παντραχού παρούσα παρέα του.

Είχε γίνει τα αυτιά και τα μάτια της οικογένειας προκειμένου να μην συμβεί κάτι στον πατέρα τις ώρες που ήταν μακριά από το σπίτι, μόνος στο μετόχι της οικογένειας έξω από την πόλη.

Βάρος αβάσταχτο για ένα παιδί δώδεκα ετών που πάσχιζε παράλληλα να γνωρίσει τον εαυτό του, που λαχταρούσε τους φίλους του, που προσπαθούσε παράλληλα να βρεί χρόνο για να μελετήσει τα μαθήματά του, να παραμείνει ο καλύτερος των καλύτερων στο σχολείο.

Κι όμως, μέχρι και σήμερα που ο χρόνος μοιάζει τόσο μακρινός από εκείνα τα βροχερά, μελαγχολικά απογεύματα που πήγαινε μαζί με τον πατέρα του για να μην του συμβεί κάτι, τώρα που ο ίδιος έχει τα χρόνια που είχε ο πατέρας του τότε και ο γιός του έχει τα χρόνια που είχε εκείνος, ο Κώστας δεν έχει να θυμάται μόνο το σιδεροπρίονο και το χτύπημα του σφυριού που δεν τον άφηναν να μελετήσει. Δεν ανακαλεί μόνο το κρύο που είχε το ταπεινό γραφειάκι στο μαγαζί του πατέρα του με το λιγοστό φως κάτω από οποίο μελετούσε Φυσικο-χημεία, Μαθηματικά, Οδύσσεια και Νεοελληνική Λογοτεχνία.

Όλα αυτά είναι μια δυσάρεστη ανάμνηση που του τρυπάει το μυαλό.

Κι όμως.

Αυτό που έχει κρατήσει, αυτό που ανθίζει την καρδιά του κάθε που η μνήμη του πλημμυρίζει κάθε θυρίδα του μυαλού του, είναι οι εκπομπές του 2ου προγράμματος της ΕΡΑ που έπαιζαν στο ραδιόφωνο όσο χρόνο περνούσαν μαζί.

Λαϊκά μονοπάτια, βελούδινες φωνές, όλα κόντρα στα ακούσματα του Κώστα εκείνη την εποχή, όμως τελικά αυτό που έχει να του θυμίζει το 2ο πρόγραμμα είναι κάτι πολύ ανώτερο κι από τη μουσική την ίδια ακόμα.

Του θυμίζει τις στιγμές που πέρασε μόνος με τον πατέρα του τότε, στιγμές δύσκολες και μελαγχολικές, μοναδικές και ανεπανάληπτες, στιγμές που πέρασαν και δεν ήρθαν ποτέ ξανά.

Ήταν οι στιγμές οι δικές τους.

Εκεινα τα βροχερά απογεύματα λίγο πριν τα μέσα της δεκαετίας του 1990....