Η παγκόσμια ημέρα κατά του καπνίσματος, έγινε η αφορμή να θυμηθώ το πώς μετά από πολλά χρόνια, σταμάτησα κι εγώ αυτή την ηλίθια συνήθεια.
Μου φαίνεται πια τόσο μακρινή η εποχή που ήμουν καπνιστής, πόσο μάλλον η εποχή που ξεκίνησα να καπνίζω.
Μαθητής στο Γυμνάσιο ήμουν ακόμα, τα πρώτα μου τσιγάρα τα βρήκα πάνω στο τραπέζι της κουζίνας του πατρικού μου. Έτσι απλά, από περιέργεια ξεκίνησα, στο σπίτι κάπνιζαν σχεδόν όλοι ή έστω είχαν υπάρξει καπνιστές για πολλά χρόνια.
Θυμάμαι ένα μεσημεράκι που ήμουν μόνος μετά το σχολείο, βρήκα ένα πακέτο με τσιγάρα, πήρα ένα και το κάπνισα κρυμμένος από κάθε βλέμμα. Θυμάμαι ακόμα και τώρα την ηδονή που ένοιωσα, έκανα κάτι πέρα από τα συνηθισμένα, κάτι που μόνο "οι μεγάλοι" έκαναν στον κόσμο το δικό μου, ήταν βλέπεις η εποχή που βιαζόμουν να μεγαλώσω, να ανοίξω τα φτερά μου και το κάπνισμα φαινόταν σαν η ιδανική πλατφόρμα για να απογειωθώ!
Κουταμάρες... Από τα πρώτα μου τσιγάρα γνώριζα πως αυτό που έκανα ήταν λάθος, κρυβόμουν σαν περιθωριακός για να καπνίσω ενώ δεν τολμούσα καν να το πω στους φίλους μου.
Θυμάμαι μόνο ένα μεσημεράκι που βρεθήκαμε με τον Γιώργο και καθήσαμε να πιούμε καφέ, κουβέντα στην κουβέντα πάνω στην συζήτηση, εκεί που "μετρούσαμε" πόσο πιο μάγκας είναι ο ένας από τον άλλο, του το ξεφούρνισα. Κι εκείνος το ίδιο. Και κάπως έτσι ξεκίνησα να καπνίζω μπροστά σε άλλους...
Στο Λύκειο, το κάπνισμα από παιχνίδι έγινε καθημερινή συνήθεια. Πλέον αγόραζα πακέτο με το χαρτζηλίκι μου και ανυπομονούσα να βρεθώ έξω από το σπίτι για να μπορέσω να καπνίσω άνετα. Λες και δεν είχε τίποτε άλλο σημασία, λες και το μόνο που άξιζε στη ζωή ήταν αυτή η χαζομάρα.
Ήταν τότε, κάπου στην δευτέρα του Λυκείου, ανάμεσα σε μαθήματα, διαβάσματα, καταλήψεις και άλλες "αλητείες", που στην ώρα του μαθήματος της γυμναστικής η καθηγήτρια μας έβαλε να κάνουμε εξηντάρια ανοίγματα κι εγώ έπεσα μισολιπόθυμος από την προσπάθεια.
"-Καπνίζεις!" μου... ανακοίνωσε με θριαμβευτικό ύφος η καθηγήτρια, λες και δεν το ήξερα, απλά εκείνη τη στιγμή συνειδητοποίησα για πρώτη φορά, πόσο κακό έκανε το τσιγάρο στην καθημερινότητά μου.
Έτσι απλά, δίπλα στο "υπέρβαρος", προστέθηκε και το "καπνιστής" κι εγώ από τα 16 μου χρόνια ανήκα σε μια ομάδα που η ταμπέλα της ήταν το απαγορευτικό εισόδου σε πάμπολες δραστηριότητες... Κοινωνικές και αθλητικές...
Κατα τη διάρκεια της στρατιωτικής μου θητείας, ο παραπάνω συνδυασμός βρέθηκε πολλές φορές μπροστά μου, ειδικά τα πρωινά που οι διμοιρήτες ξυπνούσαν "με κέφι" και μας έβγαζαν στο προαύλιο για πρωινή γυμναστική... Βλαστημούσα την ώρα και στη στιγμή, οι κύκλοι έμοιαζαν ατέλειωτοι, ευτυχώς που οι περισσότεροι ήταν το ίδιο θεριακλήδες με μένα και όλοι μαζί αγκομαχούσαμε να κουβαλήσουμε τα κομμάτια μας μέχρι να έρθει η όρεξη στον Δόκιμο να σταματήσει...Κι όμως, ακόμα και τότε ανυπομονούσα να τελειώσει το "μαρτύριο" για να πάω στο ΚΨΜ, να "απολαύσω" τον πρώτο καφέ της μέρες με 5-6 τσιγάρα. Μυαλό κουκούτσι...
Είχα υποσχεθεί στους κοντινούς μου πως όταν θα τέλειωνα τη θητεία μου θα το έκοβα.
Εδώ ακριβώς είναι ο λόγος που οι περισσότεροι δεν μπορούν να σταματήσουν το κάπνισμα. Για να κόψει το τσιγάρο ένας μανιώδης καπνιστής αυτό που χρειάζεται είναι να το θέλει πραγματικά ο ίδιος και όχι να το κάνει για ικανοποιήσει κάποιον άλλο.
Το τσιγάρο ο καπνιστής θεωρεί πως είναι μια ευχαρίστηση που δεν πρόκειται ποτέ να σταματήσει απλά και μόνο επειδή ενοχλεί κάποιον δίπλα του.
Αν δεν το θέλει ο ίδιος ο καπνιστής, δεν πρόκειται απλά να συμβεί ποτέ μα ποτέ...
Εννοείται λοιπόν πως δεν σταμάτησα να καπνίζω ούτε τότε. Δεν έκανα καν προσπάθεια για να το κόψω, θεωρούσα πως ήταν μια απόλαυση που δεν έπρεπε να στερήσω από τον εαυτό μου!
Μετά ήρθε η δουλειά, το άγχος, οι υποχρεώσεις.... Το τελευταίο πράγμα που σκεφτόμουν ήταν να τα βάλω με τον εαυτό μου. Ξυπνούσα το πρωί, έφευγα για δουλειά νηστικός, μέχρι το βράδυ μόνο με τσιγάρο και καφέ, δεν είχα αίσθηση για το πόσο κακό έκανα στον εαυτό μου, παρόλο που έβλεπα πως οι αντοχές μου εξαντλούνταν μέρα με τη μέρα, ενώ το βάρος μου τραβούσε την ανηφόρα...
Όταν η γυναίκα μου έμεινε έγκυος στο πρώτο μας παιδί, πήρα την απόφαση τουλάχιστον να μην βλάπτω με την συνήθειά μου το αγέννητο παιδί μας. Σταμάτησα να καπνίζω μέσα στο σπίτι και όταν ήθελα να το κάνω, απλά έβγαινα στο μπαλκόνι.
Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να καταλάβω πόσο άσχημα επηρέαζε την ατμόσφαιρα του σπιτιού το τσιγάρο! Επειδή μέσα στο σπίτι δεν κάπνιζε πλέον κανείς και η ατμόσφαιρα σε λίγο καθάρισε, άρχισαν να μου μυρίζουν άσχημα τα ρούχα μου, το σταχτοδοχείο που χρησιμοποιούσα και ήταν μόνιμα γεμάτο αποτσίγαρα, η αναπνοή μου, τα ποτήρια που είχα πιεί νερό!
Ομολογώ πως ήταν ένα σοκ για μένα, για προστεθεί μετά από λίγο και ένα άλλο, πιο καθοριστικό.
Ήταν χειμώνας, βράδυ, το παιδί πλησίαζε έξι μηνών, είχαμε παρέα στο σπίτι κι εγώ βγήκα στο μπαλκόνι για να καπνίσω. Έκανε απίστευτο κρύο, έτρεμα και ρουφούσα το τσιγάρο για να το τελειώσω όσο πιο σύντομα γινόταν όταν, στο απέναντι μπαλκόνι είδα τον γείτονα να με δείχνει και να γελάει.... Για γέλια δεν ήμουν αλήθεια; Κρύωνα, είχα αφήσει την παρέα μόνη κι όλο αυτό γιατί;
Νευρίασα με τον εαυτό μου, ένοιωσα τόσο ηλίθιος που από την στιγμή εκείνη και μετά δεν κάπνισα ξανά ούτε στο μπαλκόνι του σπιτιού μας.
Πέρασε κάμποσος καιρός, το παιδί ήταν πια ενός έτους, ήταν την εποχή εκείνη που επικρατούσε υστερία στον κόσμο σχετικά με την "γρίπη των χοίρων" που κανείς δεν ήξερε πώς να αντιμετωπίσει, το ίδιο κι εγώ μέχρι που χτύπησε την πόρτα μου... Μία εβδομάδα στο κρεβάτι με 40 πυρετό και βήχα να τραντάζει τον όροφο! Δεν μπορούσα να αρθρώσω λέξη, κάθε προσπάθεια να συννενοηθώ με τους γύρω κατέληγε σε κονσέρτο βήχα που με έκανε κομμάτια.
Το παιδί είχε μόλις αρχίσει να περπατάει, θυμάμαι ήθελε να είναι κοντά μου έτσι ξαπλωμένος που ήμουν στο κρεβάτι κι εμένα πονούσε η ψυχή μου που δεν μπορούσα να του μιλήσω, να το αγκαλιάσω. Τη δεύτερη μέρα τους έδιωξα από το σπίτι, το παιδί ήταν πολύ μικρό και οι άμυνες που οργανισμού του ήταν περιορισμένες για να πάρουμε το ρίσκο να βρίσκεται δίπλα μου.
Την τρίτη μέρα ο πυρετός έπεσε. Την τέταρτη ο βήχας δεν ήταν τόσο έντονος, μπορούσα πλέον να μιλήσω. Ήταν Παρασκευή, ήμουν μόνος στο σπίτι, σηκώθηκα από το κρεβάτι και έπιασα το τηλέφωνο να μιλήσω με την γραμματέα μου στη δουλειά.
Όση ώρα μιλούσαμε για να δούμε πώς θα διαμορφώναμε το πρόγραμμα της επόμενης εβδομάδας, ασυναίσθητα έπιασα την καπνοσακούλα μου, έβγαλα ένα χαρτάκι και ξεκίνησα να στρίβω τσιγάρο... Έβαλα φιλτράκι, το σάλιωσα και αφού έκλεισα το τηλέφωνο, έμεινα να το κοιτάζω σαν χαζός.
Θυμάμαι ακριβώς το συναίσθημα που ένοιωσα εκείνη τη στιγμή!
"-Μα καλά, είσαι ΤΟΣΟ μαλάκας;"
Δεν το σκέφτηκα απλά, το φώναξα.
Και κάπως έτσι τέλειωσαν όλα.
Έβαλα το τσιγάρο όπως ήταν έτοιμο μέσα στην καπνοσακούλα, την έκλεισα και την φύλαξα στο τσαντάκι μου.
Αυτό ήταν το τελευταίο μου τσιγάρο, το μοναδικό που δεν κάπνισα ποτέ!
Δεν είπα ποτέ σε κανέναν πως προσπαθούσα να το κόψω, ούτε καν στους οικίους μου. Νομίζω πως έκανα το καλύτερο, επειδή είμαι φύσει αντιδραστικός, αν εκείνες τις δύσκολες μέρες που ακολούθησαν κάποιος με χλεύαζε ή προσπαθούσε να μου κάνει παρατήρηση για την προσπάθειά μου, θα το είχα ξεκινήσει πάλι.
Δεν πήρα υποκατάστατα νικοτίνης, δεν χρησιμοποίησα ηλεκτρονικά βοηθήματα. Απλά σταμάτησα να καπνίζω.
Το πρώτο διάστημα ήταν δύσκολο, πολύ δύσκολο. Όποις λέει πως το τσιγάρο κόβεται εύκολα είναι ψεύτης.
Θυμάμαι περισσότερο δυσκολεύτηκα όταν έκλεισα έξι μήνες άκαπνος. Νομίζω αυτό ήταν το δύσκολότερο βήμα στην πορεία μέχρι σήμερα, όταν πέρασα εκείνο το σκαλοπάτι, νοιώθω πως όλα διαφοροποιήθηκαν.
Το πρώτο που με ρωτάνε όλοι είναι αν πήρα κιλά με την παύση του καπνίσματος.
Πήρα και μάλιστα πολλά. Για την ακρίβεια δεκαπέντε, έφτασα το 2011 να ζυγίζω 130 κιλά!
Αυτή είναι η μία όψη.
Η άλλη είναι πως, από την στιγμή που είχα καταφέρει να κάνω ένα τόσο δύσκολο βήμα στη ζωή μου με την διακοπή του καπνισματος, είχα πλέον το κουράγιο, την αντοχή αλλά και τη διάθεση να κάνω το επόμενο: να χάσω βάρος.
Ίσως έχει νόημα να αναφέρω πως από υπέρβαρος καπνιστής τον Φεβρουάριο του 2009, έφτασα τον Νοέμβριο του 2017 να τερματίσω στον Αυθεντικό Μαραθώνιο της Αθήνας! Ποιός; Εγώ που λίγα χρόνια πριν δυσκολευόμουν να ανέβω τη σκάλα ενός ορόφου!
Είναι ευλογημένοι οι άνθρωποι που δεν κάπνισαν ποτέ.
Είναι δυστυχισμένοι και μάλιστα χωρίς να το ξέρουν όσοι συνεχίζουν να καπνίζουν.
Για πολλά χρόνια είχα αδικαιολόγητες ημικρανίες και μόνιμη συντροφιά μου ήταν τα παυσίπονα χάπια. Έκανα εξετάσεις στο κεφάλι, στα αυτιά και τα μάτια μου, καμία ένδειξη, τίποτα. Μόνο όταν σταμάτησα το τσιγάρο κατάλαβα την αιτία!
Ένας καπνιστής δεν μπορεί να καταλάβει πόσο κακό κάνει στον εαυτό του, όχι γιατί μπορεί να πάθει καρκίνο ή καρδιοπάθεια κάποια στιγμή στη ζωή του.
Αλλά γιατί δεν έχει αίσθηση της ζημιάς που κάνει στην καθημερινότητά του, των γεύσεων που δεν πρόκειται ποτέ να γευτεί, των οσμών που δεν πρόκειται ποτέ να μυρίσει.
Δεν υπάρχουν δικαιολογίες, φτάνει να το θέλεις πραγματικά.
Η δύναμη υπάρχει και σε περιμένει να την χρησιμοποιήσεις!
