Πέντε χιλιόμετρα καρδιάς... (Wheels of Change...)

Η ζωή τις περισσότερες φορές δεν μας τα φέρνει έτσι που υπολογίζουμε, έτσι που ελπίζουμε, έτσι που προσδοκούμε.

Όχι τουλάχιστον έτσι ακριβώς και με κάθε λεπτομέρεια.
Γι' αυτό, θα πρέπει να μάθουμε κάποια στιγμή ότι, ζωή δεν είναι αυτό που μας συμβαίνει. Ζωή είναι τί κάνουμε με αυτό που μας συμβαίνει!
Να μάθουμε να προσαρμοζόμαστε μέσα στις αναποδιές και τις δυσκολίες, να βλέπουμε τα όριά μας, να μην πιέζουμε τους εαυτούς μας να σταθούν όρθιοι ακόμα και όταν κόβονται τα πόδια μας.
Δεν γίνεται!
Δεν είναι ανθρώπινο κι εμείς δεν είμαστε υπεράνθρωποι.

 Φέτος πήρα ένα μάθημα ζωής που δεν έχω σκοπό να το αφήσω να πάει χαμένο και η αρχή έγινε τώρα, πριν λίγες ώρες.
Φέτος που λες όπως τα τελευταία κάμποσα χρόνια, προετοιμαζόμουν για τον Μαραθώνιο της Αθήνας. Υποτίθεται πως προετοιμαζόμουν αφού η κούραση μου όλο το καλοκαίρι ήταν πρωτοφανής, δούλευα κοπιαστικά πολλές ώρες και σε συνδυασμό με τις συνθήκες που επικρατούν στην ζωή μου γενικότερα, δεν μου επέτρεπαν να κάνω τις σωστές προπονήσεις. 
Δεν ήθελα όμως να το δω.
Κορόιδευα τον εαυτό μου κι έλεγα πως την ερχόμενη εβδομάδα θα τα κατάφερνα, και την άλλη εβδομάδα το ίδιο, την άλλη το ίδιο... Και κάπως έτσι φτάσαμε στον Αύγουστο.
Κάπου εκεί λοιπόν, την περίοδο που ξεκινάνε οι πιο απαιτητικές προπονήσεις, βρέθηκα θετικός στον κορωνοϊο και ήταν λες και γκρεμίστηκε ο κόσμος μου!
Με κλεισμένα ξενοδοχείο και πτήσεις για τον αγώνα, ήταν λες και ήρθε η Δευτέρα Παρουσία!
Ανάμεσα σε θεραπείες με εισπνοές κορτιζόνης και αντιβίωση, έκανα μια πολύ ουσιαστική συζήτηση με τον μέντορα-προπονητή-ψυχολόγο/ψυχοθεραπευτή μου Νίκο Κατσίλα και καταλήξαμε στο λογικό συμπέρασμα ότι θα έπρεπε να αποχαιρετίσω το όνειρο του μαραθωνίου της Αθήνας.
Αλλά.... Κάπου εκεί μπήκε ένα ΤΕΡΑΣΤΙΟ "αλλά" καθώς ο Νίκος σε ένα μήνυμά του προσπαθώντας να κατευνάσει την απογοήτευσή μου, μου είπε ότι υπήρχε το ενδεχόμενο να κάνουμε μαζί κάτι ξεχωριστό, κάτι που μπορεί να μην ήταν ατομικός μαραθώνιος, αλλά ήταν μαραθώνιος καρδιάς και ψυχής...

Κάπως έτσι και για να μην φλυαρώ περισσότερο, βρέθηκα να είμαι μέλος της ομάδας Wheels of Change! Μιας από τις πιο ξεχωριστές δρομικές ομάδες που έχει σαν στόχο να δώσει την κατάλληλη υποστήριξη σε ανθρώπους που δεν έχουν την δυνατότητα να αγωνιστούν μόνοι, ώστε να βρεθούν στην γραμμή εκκίνησης! 
Μαραθώνιος ψυχής και καρδιάς λοιπόν κι ας ήταν μόνο 5 χιλιόμετρα, νοιώθω ότι είναι ό,τι πιο σημαντικό έχω κάνει στη ζωή μου, σίγουρα ο σημαντικότερος αγώνας που έχω συμμετάσχει και μακάρι να είμαι άξιος να το κάνω ξανά.
Δες το λοιπόν.
Από την πλήρη απογοήτευση της μη συμμετοχής σε ένα δρομικό γεγονός που έτσι κι αλλιώς το είχα τρέξει ξανά, βρέθηκα να τρέχω με την καρδιά δίπλα σε ένα παιδί, που ναι μεν δεν θα μπορούσε να τρέξει χωρίς την βοήθειά μου, όμως μου έδωσε ένα μάθημα ζωής που δεν είχα πάρει στην μέχρι τώρα πορεία μου: ότι ο άνθρωπος θα πρέπει να πορεύεται με αυτά που έχει, όχι με όσα θα μπορούσε να έχει αλλά είναι αδύνατον να αποκτήσει!

Είμαι τυχερός που έχω στην ζωή μου κάποιους πολύ σημαντικούς ανθρώπους που λες και ήταν γραφτό να βρεθούν δίπλα μου, ανθρώπους που όχι μόνο με στηρίζουν αλλά χαίρονται και με τη χαρά μου και, πίστεψέ με, αυτό είναι κάποιες φορές όχι μόνο σημαντικό αλλά και εξαιρετικά δύσκολο.
Ο άνθρωπος που με μύησε στο πραγματικό νόημα του τρεξίματος, ο άνθρωπος που έμαθε να δαμάζει τα πόδια και την καρδιά μου, δεν είναι άλλος από τον προπονητή μου, τον Νίκο Κατσίλα που μου έμαθε να τρέχω 30% με τα πόδια και 70% με ένα μίγμα μυαλού και καρδιάς. Είναι ο άνθρωπος που έγινε η αιτία να τρέξω τον πιο σημαντικό αγώνα στην ζωή μου, αυτόν με την ομάδα Wheels of Change.
Σ ευχαριστώ πολυ Νικόλα και προσμένω τα επόμενα, ξέρεις εσύ!

Από το απόγευμα του Σαββάτου έχω έναν καινούργιο φίλο, τον μικρό Παναγιώτη που ήταν ο συνοδοιπόρος και αθλητής μου στον αγώνα. Ένα πανέμορφο, εξαιρετικό παιδί, ένας ευφυέστατος άνθρωπος που θα γίνει δημοσιογράφος αλλά όχι σε ελληνικό μέσο! Κάτι ξέρεις καλύτερα!
Παναγιώτη σ ευχαριστώ πολύ για την ευκαιρία που μου έδωσες να νοιώσω άνθρωπος, έστω και για μόνο πέντε χιλιόμετρα.
Φανή και Θοδωρή, έχετε ένα εξαιρετικό παιδί που είναι τυχερό που σας έχει γονείς! Σας αγαπώ από καρδιάς.

Δεν μπορώ να μην ευχαριστήσω στο τέλος τη Μαρία μου.
Τη Μαρία που δεν ήταν εδώ αλλά δεν έλειψε στιγμή από το πλάι μου.
Που έκλαιγε μαζί μου σε όλη τη διάρκεια του αγώνα.
Που ήταν ο μόνος άνθρωπος που κατάλαβε ότι πίσω από το διαρκές και λαμπερό μου χαμόγελο, κρυβόταν δάκρυα συγκίνησης και υπερηφάνιας.
Σ αγαπώ. Είσαι ο άνθρωπός μου.

Αυτός ήταν ο δικός μου Μαραθώνιος το Σαββατοκύριακο που πέρασε. 
Και πίστεψέ με, δεν αλλάζω αυτά τα πέντε χιλιόμετρα με κανέναν αγώνα!

Ο Νίκος πριν τον αγώνα

Ο συναθλητής μου ο μικρός Παναγιώτης

Νίκος Ψιλάκης.. Η φωνή του ραδιοφώνου της εφηβείας μας!

 

Έζησα στην εφηβεία μου τα πρώτα χρόνια της ελεύθερης ραδιοφωνίας στην Ελλάδα. Τότε που το ραδιόφωνο έπαψε να είναι αποκλειστικά κρατικό, ήταν τότε που το Ράδιο 984 του δήμου Αθηναίων άνοιξε τον δρόμο της "νομιμότητας" στους παλιούς ραδιοπειρατές ως επί το πλείστον αλλά και σε κάθε εραστή της μουσικής και του ραδιοφώνου να ασχοληθεί με το μέσο αυτό σε ένα πλαίσιο που δεν περιλάμβανε εκπομπές στα κρυφά, σε αποθήκες, σε υπόγεια, σε δωμάτια που δεν τα έβλεπε φως, τις ταράτσες και τα πλυσταριά που δεν έφτανε ανθρώπου μάτι!
Ήταν τότε που στα εφηβικά μου αυτιά, οι ραδιοφωνικές συχνότητες στο Ηράκλειο γέμισαν από την μια στιγμή στην άλλη με ραδιοφωνικούς σταθμούς για όλα τα γούστα, κάποιους με χροιά κομματική, κάποιους άλλους με σκοπό την ψυχαγωγία.
Ήταν τότε που γνωρίσαμε τον "Club FM" και το "Studio 19" που έπαιζαν έντεχνο, το "Ράδιο Κάστρο" που έπαιζε μόνο λαϊκό, αλλά και τα "Ράδιο 961" και "Ράδιο Κρήτη" που είχαν μεν ψυχαγωγικές εκπομπές αλλά είχαν κυρίως ειδησεογραφικό προσανατολισμό.

Στο Ράδιο Κρήτη όσα χρόνια θυμάμαι να ακούω την συχνότητά του, την πρώτη θέση στην πρωινή ζώνη κατείχε ο Νίκος Ψιλάκης. Γνωστός από από την θητεία του σε περιοδικά και εφημερίδες, φωνή χαρακτηριστική, κατάφερε όχι με ιδιαίτερη δυσκολία νομίζω να ταυτίσει την φωνή του με τις πρώτες ώρες της μέρας ενώ τολμώ να πω ότι το όνομά του έγινε συνώνυμο της δημοσιογραφικής εγκυρότητας και της σοβαρότητας στην αντιμετώπιση των γεγονότων.
Για πολλά χρόνια η "βελόνα" του ραδιοφώνου μου στην δουλειά και το αυτοκίνητο ήταν κολλημένη στο Ράδιο Κρήτη εξαιτίας της εκπομπής του Νίκου Ψιλάκη που ξεκινούσε πάντα να λέει συνοπτικά τις ειδήσεις της μέρας με μουσικό χαλί το "Χαμόγελο της Τζοκόντα" του αείμνηστου Μάνου Χατζηδάκι.
Στα πρώτα χρόνια της ελεύθερης τηλεόρασης στην Κρήτη, είχε ένα πέρασμα που κράτησε όχι πάνω από μια χρονιά από τους τηλεοπτικούς δέκτες με μια εκπομπή που αφορούσε πρόσωπα της τοπικής κοινωνίας αλλά περισσότερο έδωσε σε μας την ευκαιρία να γνωρίσουμε το δικό του πρόσωπο!

Δεν θα μακρηγορήσω καθώς το έργο του Νίκου Ψιλάκη είναι πολυδιάστατο και δεν χωράει σε μια αναφορά.
Θα αναφέρω μόνο ότι εκτός από δημοσιογράφος και ραδιοφωνικός παραγωγός, ο Νίκος Ψιλάκης υπήρξε άνθρωπος των γραμμάτων με εξαιρετικό συγγραφικό έργο που περιλαμβάνει βιβλία και μυθιστορήματα, εξαιρετικά άρθρα σε περιοδικά με πιο πρόσφατα αυτά στο "Κρητικό Πανόραμα" του Γιώργου Πατρουδάκη που λείπει πάρα πολύ από τα εκδοτικά πράγματα της Κρήτης, την αρχισυνταξία στο ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΟ δωρεάν περιοδικό "Υπερ Χ" του ομίλου Σούπερ Μάρκετ Χαλκιαδάκη, ενώ υπήρξε λαμπρός φωτογράφος, ένας από τους καλύτερους εκπρόσωπους της Κρητικής Σχολής της ΕΦΕ Κρήτης, χρόνια φίλος και μαθητής του δασκάλου μου αείμνηστου Μιχάλη Νικηφοράκη. Το έργο του περιλαμβάνει μεταξύ άλλων και μια σημαντικότατη προσπάθεια για διάδοση και διάσωση της Κρητικής διατροφής.

Αφήνω για το τέλος μια αναφορά ίσως στο πιο γνωστό, το πιο μνημειώδες του έργο, το δίτομο "Μοναστήρια και ερημητήρια της Κρήτης" που αποτελεί έναν μοναδικό κατάλογο με όλα τα μοναστήρια της Κρήτης με ιστορικές αναφορές που δημοσιεύτηκαν μετά από έτη ερευνών καθώς και φωτογραφίες και τοπογραφικά διαγράμματα.
Είναι ένα έργο που έχω την τύχη να κοσμεί την βιβλιοθήκη μου, το απέκτησα στα χρόνια που έψαχνα να βρω τις ρίζες μου στο Μεραμπέλο και έγινε ο οδηγός μου μέσα από τον οποίο αναζήτησα χαμένους προγόνους στα πάτρια εδάφη.

Ο Νίκος Ψιλάκης άφησε την τελευταία του πνοή το περασμένο Σάββατο 2 Νοεμβρίου σε ηλικία 69 ετών, πολύ μικρός ηλικιακά σε σχέση με όσα μεγάλα είχε ακόμα να προσφέρει στην ζωή του.
Στις 2 Νοεμβρίου γιορτή του "Άη Γιώργη του Μεθυστή", γιορτάζει η ομώνυμη μονή στα "Ξερά Ξύλα" δίπλα στην Νεάπολη, ένα από τα μοναστήρια που αναζήτησα χρησιμοποιώντας όπως αναφέρω παραπάνω σαν οδηγό το έργο του (https://psihotherapia.blogspot.com/2017/04/blog-post_25.html). 

Χαμογέλασα με τον συνειρμό.
Ο Νίκος Ψιλάκης έγινε άθελά του ο οδηγός μου να γνωρίσω το Αρέτι, την Καρδαμούτσα, το Καρύδι και τόσα άλλα μέρη που δεν ήξερα καν ότι υπάρχουν.

Πριν από μερικά χρόνια τον συνάντησα τυχαία στο δρόμο, ήμουν μαζί με τον Στέφανο κι επειδή, μαζί μου άκουγε και το παιδί τη φωνή του στο ραδιόφωνο κάθε πρωί που τον πήγαινα στο σχολείο, θεώρησα σκόπιμο να του μιλήσω.
"-Στέφανε, από εδώ ο κύριος Ψιλάκης!"
Τα μάτια του παιδιού άνοιξαν πλατιά, μάλλον περίμενε να δει κάποιον υπερήρωα μπροστά του, ποιος άλλος θα μπορούσε να τρυπώνει στο ραδιόφωνο κάθε πρωί;

Αντί αυτού γνώρισε έναν εξαιρετικά συμπαθή, κι ευγενικό άνθρωπο που του έτεινε το χέρι σαν παλιός φίλος και του μίλησε με χαμόγελο πλατύ.
"-Χάρηκα πολύ που σε γνώρισα Στέφανε."

Τα βιβλία του θα είναι πάντα ο οδηγός μου.

Είμαι ευγνώμων.

Γυναικών Καθρέπτισμα.... (ή πώς τελικά η γυναίκα είναι ο καθρέπτης για καθετί συμβαίνει σε μια κοινωνία...)

 Το περασμένο Σάββατο βρέθηκα στον θεατρικό χώρο "Χωρομορφές" για την παράσταση "Γυναικών καθρέπτισμα" της θεατρικής ομάδας "Ρολίστες" που πρωταγωνιστεί η παιδική μου φίλη, η Λίτσα Χριστουλάκη.

Ο δεσμός μου έχω με την Λίτσα από τα εφηβικά μας χρόνια έχει παραμείνει ζωντανός παρόλο που οι δυο μας τραβήξαμε αντίθετες πορείες και βρισκόμαστε ελάχιστα τα τελευταία χρόνια.
Η Λίτσα είναι κομμάτι της εφηβείας μου, οι πρώτες μου ερωτικές ματιές στο "απέναντι" θρανίο, η αθωότητά μου, τα όμορφα σχολικά χρόνια που έζησα στο Γυμνάσιο.
Δεν χάνω παράστασή της από τη μία γιατί είναι ευκαιρία να την συναντήσω, από την άλλη γιατί είναι εξαιρετική ηθοποιός και καλλιτέχνης που πιστεύω ότι τα όρια του Ηρακλείου και της Κρήτης είναι πολύ στενά για να χωρέσουν το ταλέντο της.

Ψάχνω λέξεις για να περιγράψω την εμπειρία, αναζητώ φράσεις για να ζωγραφίσω το συναίσθημα. 
Μάταιο.
Από λίγα λόγια που είχα διαβάσει για το "Γυναικών καθρέπτισμα" νόμιζα πως ήξερα τί να περιμένω όμως δεν πλησίασε καν αυτό που είδα τελικά.
Τα μάτια μου δεν σταμάτησαν να τρέχουν από το πρώτο φως που άναψε στη σκηνή, το συναίσθημα παρακολουθώντας την παράσταση ήταν τόσο έντονο που, παρόλο που το έργο αναφέρεται στην σχέση δυο γυναικών και κατ' επέκταση στην κοινωνική θέση δύο γενιών γυναικών στην σύγχρονη Ελλάδα, εξερράγη μέσα μου και θα με έπνιγε αν δεν το άφηνα να βρει τον δρόμο του.
Η γυναίκα είναι η αρχής της ζωής, όχι ο δεύτερος άνθρωπος που φτιάχτηκε για να κάνει παρέα στον πρώτο.
Η γυναίκα είναι η ζωή η ίδια, όσο κι αν η αντιλήψεις και τα στερεότυπα που κατασκευάστηκαν κυρίως μέσα από τις θρησκείες για να εξυπηρετήσουν την πατριαρχία, προσπαθούν μάταια μέσα στους αιώνες να μας πείσουν για το αντίθετο.

Ευχάριστή έκπληξη για μένα ήταν η ερμηνεία της Ευγενίας Λύτρα στο ρόλο της κόρης.
Ευχάριστη και η προσθήκη ζωντανής μουσικής ανάμεσα στις σκηνές που προσδίδει παραπάνω στο ήδη έντονο συναίσθημα.

Μια παράσταση από γυναίκες που θα πρέπει να δουν όλοι οι άντρες.

https://fb.me/e/2viRN2IMS

Οπαδικός ή ομάδικός αθλητισμός; (Σκέψεις για μια κοινωνία που παραπαίει...)

Από το μπαράζ του 2001 στην Ρόδο...

Οπαδός δεν είμαι.
Είμαι φίλαθλος.
Μου αρέσει ο αθλητισμός.
Αγαπώ τον Παναθηναϊκό όχι μόνο επειδή από το πατρικό μου σπίτι δεν είχα την επιλογή να κάνω διαφορετικά, αλλά κυρίως, ΚΥΡΙΩΣ, επειδή ο «μεγάλος» μας με πήρε ένα απόγευμα, μικρό παιδί ήμουν, με τη Φλορέττα του πατέρα στα γραφεία της ΠΑΛΕΦΙΠ στην πλατεία Ελευθερίας για να συναντήσω τους παίχτες της ομάδας που την επόμενη μέρα θα έπαιζαν με τον ΟΦΗ.
Εκείνο το Σαββατιάτικο απόγευμα, στα παιδικά μου μάτια είδα να ζωντανεύουν (στην κυριολεξία!) κάποιοι από τους μεγαλύτερους ποδοσφαιριστές που έχουν περάσει από τα Ελληνικά γήπεδα.
Ζάετς, Ρότσα, Καρούλιας, Κυράστας, Λαφτσής, ο «μικρός» Δημήτρης Σαραβάκος και φυσικά ο εμβληματικός πολωνός προπονητής με το χαρακτηριστικό πηγούνι (!!) ο Γκμόχ, άφησαν την υπογραφή τους σε μια τεράστια αφίσα που είχα μαζί μου, όλοι μέλη της θρυλικής ομάδας του 1984 που έφτασε λίγο καιρό μετά στον ημιτελικό του Κυπέλλου Πρωταθλητριών ομάδων Ευρώπης, με μένα να τους κοιτώ αποχαυνωμένος χωρίς ούτε ένα «ευχαριστώ» να μπορεί να βγει από τα παγωμένα από το δέος χείλη μου.
Τα χρόνια πέρασαν, λίγο καιρό μετά ακολούθησα τους συμμαθητές μου και γράφτηκα στις ακαδημιές μπάσκετ του Ηράκλειο ΟΑΑΗ σχεδόν σαν από αδιέξοδο αφού ο σωματότυπός μου ήταν απαγορευτικός (για τα μυαλά της εποχής) για ποδόσφαιρο, ήρθε μετά το 1987 με… «τον Γκάλη, τον Γιαννάκη, τον Φιλίππου και τ’ άλλα παιδιά» και ήταν αρκετό να μην ασχοληθώ ποτέ ξανά στην ζωή μου με το ποδόσφαιρο, με κέρδισε βλέπεις η αγάπη για την πορτοκαλί «σπυριάρα» που ήταν πλανεύτρα η άτιμη, ήταν και η εθνική μας που ήρθε δεύτερη στο Ευρωμπάσκετ του 1989, ήταν και ο Άρης του Γκάλη που έφερε στα σαλόνια μας τα «θηρία» του Ευρωπαϊκού μπάσκετ εκείνης της εποχής, ήταν και ο Βράνκοβιτς που «έκοψε εντυπωσιακά» στο Παρίσι και έραψε ο Παναθηναϊκός το πρώτο του Ευρωπαϊκό αστέρι στην φανέλα το 1996, ε, πολύ θέλει το μυαλό να κολλήσει;
Παρόλο που το 1996 ο Παναθηναϊκός έκανε εκείνη την τρελή πορεία μέχρι  τον ημιτελικό του Champions’ League και λίγο έλειψε ο Βαζέχα που «πάγωσε το Άμστερνταμ» να μας τρελάνει μια για πάντα, ποδόσφαιρο παρακολουθώ μέχρι σήμερα αποκλειστικά και μόνο εξαιτίας της αγάπης μου για τον Παναθηναϊκό.
Είπαμε, δεν είμαι οπαδός, αλλά είμαι φίλαθλος. Του Παναθηναϊκού.
Όλα αυτά τα χρόνια, μία εξαίρεση έκανα μόνο.
Μόνο ΜΙΑ.
Ήταν τα χρόνια που ο ΟΦΗ είχε κενό ιδιοκτησίας και προσπαθούσε να σταθεί στα πόδια του. Τότε, λίγο μετά την φυγή του Γκέραρντ που την ομάδα την είχαν εγκαταλείψει όλοι, που κάποιοι τοπικοί παράγοντες αγωνίζονταν μπας και την σώσουν από την καταστροφή, τότε που φημολογείται ότι παίκτες έμεναν απλήρωτοι, που δεν υπήρχαν χρήματα ούτε για τα βασικά, τότε που κάποιοι βρήκαν την ευκαιρία να εκμεταλλευτούν τον ΟΦΗ και την τοπική κοινωνία προς όφελός τους.
Τότε, το 2001, που η ομάδα έφτασε να παίζει στα play-out για να μην υποβιβαστεί στην Β’ Εθνική.
Τότε λοιπόν, εγώ, ο φίλαθλος του Παναθηναϊκού που ποδόσφαιρο βαριόμουν να δω ακόμα και από την τηλεόραση, εγώ λοιπόν ήμουν κάθε Κυριακή και Τετάρτη στο γήπεδο του ΟΦΗ για να τον υποστηρίξω.
Κάθε Κυριακή και κάθε Τετάρτη.
Μέχρι την Ρόδο έφτασε η χάρη μου για το μπαράζ με τον ΠΑΣ.
Για το χατήρι του ΟΦΗ.
Από εκείνα τα παιχνίδια θυμάμαι ένα πολύ έντονα και ο λόγος είναι προφανής.
Η ομάδα έπαιζε με τον ΠΑΣ Κυριακή βράδυ στο Γεντί Κουλέ. Πήγαμε με τον Μήτσο, πιτσιρικάδες ήμασταν παρόλο που ήταν χειμώνας τα ρούχα μας ήταν ελαφριά και ούτε λόγος για ομπρέλες, αδιάβροχα και τέτοια.
Στο ημίχρονο έπιασε βροχή, η θύρα 1 άρχισε να αδειάζει, σκέπαστρο δεν υπήρχε, η βροχή δυνάμωνε και ο κόσμος έτρεχε για καλυφθεί.
«-Μήτσο πάμε ρε;»
«-Κάτσε ρε, θα σταματήσει.»
Και σταμάτησε, αφού έβρεχε για κανένα εικοσάλεπτο ασταμάτητα.
Είχαμε μείνει μόνοι μας στη μέση της κερκίδας, μούσκεμα, έπιασε αέρας (η θάλασσα είναι δίπλα στο γήπεδο) και το κρύο μας περόνιαζε τα κόκκαλα.
Δεν φύγαμε.
Μείναμε εκεί μέχρι το τέλος του παιχνιδιού, ολομόναχοι και μουσκεμένοι σε μια κερκίδα που ο κόσμος είχε αδειάσει προ πολλού.

Όταν ο γιός μου έπαιζε στην ακαδημία του Ηράκλειο ΟΑΑΗ, είχαν κάνει συνήθεια να πηγαίνουμε κάθε Σάββατο στα παιχνίδια της μεγάλης ομάδας στα Δύο Αοράκια. Το περιβάλλον ήταν ιδανικό για μένα που, σαν γνήσιος εραστής της πορτοκαλί μπάλας λαχταρούσα να δω ανταγωνιστικά παιχνίδια σε αυτό το επίπεδο, αλλά και για τα παιδιά αφού σε κάθε παιχνίδι στο γήπεδο επικρατούσε ηρεμία. Καμία φασαρία, καμία αντιπαράθεση, ρουθούνι δεν άνοιξε ποτέ, οι παράγοντες των ομάδων που έρχονταν να παίξουν με την ομάδα μας έλεγαν ότι στο γήπεδο έπρεπε να ανάβουμε κεριά στην είσοδο αφού ήταν «σαν εκκλησία»!
Μέχρι που η διοίκηση της ομάδας κανόνισε φιλικό παιχνίδι με τον ΟΦΗ….
Πήγαμε στο γήπεδο όπως κάθε φορά με τον Στέφανο, χαλαρός εγώ, με λαχτάρα εκείνος, και τί να αντικρύσουμε;
Πρώτο «στασίδι» στην «εκκλησία» είχα κλείσει μια χούφτα «οργανωμένοι» του ΟΦΗ που μας κοιτούσαν αγριεμένοι σε κάθε φάση, που κρέμονταν στα κάγκελα, έτοιμοι για φασαρία! Κι όλα αυτά σε ένα γήπεδο γεμάτο παιδιά και τους γονείς τους…

Για να τελειώνω.
Οπαδός καμιάς ομάδας δεν είμαι.
Πέρα από την αγάπη μου για στην «σπυριάρα» που δεν θα πάψει ποτέ (παιδικά βιώματα είναι αυτά, τρυφερή ψυχούλα είχα στο Eurobasket του 1987..), καμία μα καμία εκτίμηση δεν έχω στον ομαδικό αθλητισμό και δη στον επαγγελματικό ομαδικό αθλητισμό.
Προτιμώ να μένω με την “loneliness of the long distance runner” όπως πολύ εύστοχα τραγουδούν οι Iron Maiden (https://www.youtube.com/watch?v=-mZTKzgCLLE)
Όμως δεν επιτρέπω σε κανένα φασιστοειδές να προσβάλει εμένα, την ομάδα μου, την πόλη μου επειδή δεν έχει άλλο τρόπο να προκαλέσει, επειδή δεν έχει παιδεία, επειδή το επίπεδο της μόρφωσής του φτάνει μέχρι εκεί.
Οι άνθρωποι αυτοί, αυτοί οι 10-20 όπως θέλω να πιστεύω που ανάρτησαν το πανό την Κυριακή στο γήπεδο του ΟΦΗ, στρεφόμενοι εναντίον των φιλάθλων του Παναθηναϊκού απλά και μόνο επειδή ο προπονητής της ομάδας μπάσκετ είναι τούρκος, είναι επικίνδυνοι. Για τον αθλητισμό, για την κοινωνία, για την χώρα. Είναι οι ίδιοι που κυνηγούν μετανάστες στους δρόμους επειδή έχουν άλλο χρώμα, οι ίδιοι που στο σχολείο κάνουν τη ζωή μαρτύριο στα διαφορετικά παιδιά, αυτοί οι ίδιοι που κολλάνε αυτοκόλλητα με αποσχιστικές πεποιθήσεις στα αυτοκίνητά τους.

Όσο ο ομαδικός αθλητισμός έχει τέτοιο επίπεδο και καθώς είναι η αντανάκλαση μέρους της κοινωνίας μας, τόσο δεν θα εκπλήσσομαι με τα όσα συμβαίνουν καθημερινά γύρω μας.

Όχι;

Για ξανασκέψου του…

Ένα απόγευμα με "τα παιδιά μου"... (το ΚΕΘΕΑ μου και πώς η αγάπη γυρνάει πίσω...)

 

Δυο λόγια μεταμεσονύκτια, πριν η κούραση με λυγίσει...
Βρέθηκα ξανά, μετά από ένα χρόνο, δίπλα στα παιδιά μου, στο ΚΕΘΕΑ Αριάδνη.
Ας είναι καλά η Ελπίδα, η Ελπίδα της καρδιάς μου, μού έκανε ένα τηλεφώνημα πριν από μερικές μέρες και με ρώτησε να θα μπορούσα να βρεθώ σε μια εκδήλωση της κινητής μονάδας του κέντρου για να την καλύψω φωτογραφικά.
Εννοείτε ότι δέχτηκα.
Δέχτηκα γιατί μου έλειψε το ΚΕΘΕΑ μου.
Δέχτηκα γιατί δεν μπορώ να πω όχι σε οποιονδήποτε άνθρωπο αισθάνομαι ότι είναι σημαντικός.
Δέχτηκα επειδή όσο περισσότερο δίνω στην φωτογραφία, τόσο περισσότερο μου δίνει.
Κοίτα μια σύμπτωση! Το ίδιο συμβαίνει και με το ΚΕΘΕΑ μου!

Βρέθηκα λοιπόν στο πάρκο την προκαθορισμένη ώρα, είδα τα παιδιά στον κύκλο τους από μακριά, δεν πλησίασα αλλά ετοίμασα την μηχανή και ξεκίνησα να τραβάω. Η Ελπίδα με είδε και μου έγνεψε με τα μάτια.
Πλησίασα.
Λόγια, αγκαλιές, χαμόγελα και κουβέντες όμορφες, κανένα γνώριμο παιδί, μέχρι που σε μια γύρα του ματιού μου είδα ένα παλικάρι που είχα συναντήσει στην κοινότητα ένα χρόνο πριν, δεν θα αναφέρω το όνομά του, θα τον λέω απλά "Α".

Του έσφιξα το χέρι, με αγκάλιασε και φιληθήκαμε. Ο Α έχει ένα χαρακτηριστικό σημάδι στο μάτι που κάνει το βλέμμα του ιδιαίτερο.
"-Τα κατάφερα!" μου είπε και το βλέμμα μου γέμισε υγρασία.

Γνώρισα τον Α λίγο περισσότερο από ένα χρόνο πριν. Ήταν σε πολύ άσχημα κατάσταση.
Σαράντα κιλά, χωρίς οδοντοστοιχία, ήταν οι πρώτες του μέρες στην κοινότητα και δεν του έπαιρνες λέξη.
Ενώ είναι μικρότερος από μένα, η ταλαιπωρία της χρήσης τον έδειχνε γερασμένο.
Τις πρώτες μέρες της γνωριμίας μας οι συναντήσεις μας δεν γινόταν στην κοινότητα αλλά στον ξενώνα λόγω κάπου τεχνικού προβλήματος που δεν επέτρεπε τις μετακινήσεις των παιδιών.
Παρατηρούσα τον Α τότε, όπως άλλωστε παρατηρούσα όλα τα μέλη, καθόταν απόμακρος, το βλέμμα του ήταν χαμηλωμένο, δυσκολευόταν να ασχοληθεί με κάτι που θα του έπαιρνε το μυαλό, δεν μπορούσε να συναναστραφεί και ήταν διαρκώς αμίλητος.
Να πω την αμαρτία μου;
Τον θεωρούσα "πολύ δύσκολη" περίπτωση. 
Δεν πίστευα ότι θα τα καταφέρει.

Κι όμως! 
Σήμερα η χαρά μου γέμισε τα στήθη γιατί τον είδα χαμογελαστό, χαρούμενο, γεμάτο ελπίδα!
Κάνει όνειρα για το μέλλον του, έχει αφήσει πίσω το παρελθόν και κοιτάζει μόνο μπροστά.

Με βλέμμα όχι χαμηλωμένο όπως τότε.
Με βλέμμα καθαρό.
Γεμάτο ελπίδα!

Οι τρείς μου φίλοι... (ανάρτηση για τις κορυφές της καρδιάς μας...)

 

Έχω τρείς φίλους τόσο διαφορετικούς μεταξύ τους που θεωρητικά δεν πρόκειται να συναντηθούν ποτέ.
Την Χαρούλα την γνωρίζω από παλιά, από την εποχή που ήμουν ενεργό μέλος της Φωτογραφικής Εταιρείας Κρήτης, η πορεία μας ήταν κοινή.
Την Τάνια την γνώρισα πριν δύο περίπου χρόνια στην Λαϊκή. Εκεί γνώρισα και τον Αλή.

Η Χαρούλα είναι από την Ελλάδα.
Η Τάνια είναι από την Ρωσία. Ή από την Ουκρανία. Ρωσίδα από την Ουκρανία ή Ουκρανή από την Ρωσία. Δεν ξέρω.
Ο Αλή είναι από το Πακιστάν.

Η Χαρούλα έχει έναν γιό και μια κόρη.
Η Τάνια δεν έχει παιδιά αλλά τα εγγόνια του άντρα της την φωνάζουν “γιαγιά” και τα αγαπάει λες και είναι δικά της.
Ο Αλή έχει πολλά παιδιά, αγόρια και κορίτσια αλλά δεν ξέρω πόσα. Παντρεύτηκε πολύ μικρός, χαριτολογώντας όσοι τον γνωρίζουν λένε ότι ίσως και ο ίδιος να έχει χάσει το μέτρημα!

Τί συνδέει αυτούς τους τρείς μου φίλους;
Τίποτα.
Τίποτα και τα πάντα.
Η ζωή η ίδια και το πώς την αντιλαμβάνεται ο καθένας μας.

Η κόρη της Χαρούλας λίγο πριν την εμφάνισή της στον πανευρωπαϊκό διαγωνισμό της Eurovision, δήλωσε μετά από σχετική ερώτηση σε Τούρκο δημοσιογράφο:
«-Είχα έναν δάσκαλο μουσικής που μου δίδασκε κλίμακες (σκάλες) από την ανατολική Μεσόγειο. Έτσι ακούγαμε τραγούδια από την Τουρκία, την Ελλάδα, το Ιράν, το Αζερμπαϊτζάν. Προσπαθούσα να καταλάβω πώς γίνεται να έχουν τόσα κοινά και ποιες είναι οι διαφορές τους.
Ο δάσκαλος μου, μού είπε κάτι που δεν θα ξεχάσω ποτέ. Πως η ηλικία της κουλτούρας και των παραδόσεων αυτής της περιοχής του κόσμου, είναι πολύ μεγαλύτερη από την ηλικία των συνόρων μεταξύ αυτών των χωρών.»

Η Τάνια πριν από λίγο καιρό μπήκε στο αεροπλάνο να πάει στην πατρίδα της τη Μαριούπολη για να διεκδικήσει την περιουσία που άφησε πίσω φεύγοντας. Η Τάνια είναι Ουκρανή υπήκοος καθώς κατά την διάλυση της ΕΣΣΔ βρέθηκε στην από την «εκεί» μεριά του εδάφους όμως είναι Ρωσίδα. Παρόλα αυτά, το ρωσικό κράτος την αντιμετωπίζει σαν ουκρανή της οποίας όμως η περιουσία βρίσκεται υπό ρωσική κυριαρχία μετά τον πόλεμο που διεξάγεται στην περιοχή τα τελευταία τρία περίπου χρόνια και ως εκ τούτου, η περιουσία της έχει δημευθεί από το ρωσικό κράτος προκειμένου να κατοικήσουν Ρώσοι πολίτες και έποικοι της Μαριούπολης.
Η Τάνια επέστρεψε από την πατρίδα που τελικά δεν γνωρίζει ποια ακριβώς είναι, διπλά θλιμμένη από ότι έφυγε καθώς δεν ξέρει αν τελικά είναι Ουκρανή που γεννήθηκε στην Ρωσία ή Ρωσίδα που βρέθηκε στην Ουκρανία από ένα τυχαίο γεγονός. Της είπα να μην στεναχωριέται γιατί τελικά πατρίδα είναι ό,που είναι η καρδιά μας. Χαμογέλασε και κοίταξε προς τον Ψηλορείτη.

Ο Αλή είναι άρρωστος βαριά αλλά δεν παραπονιέται ποτέ.Δουλεύει σαν σκυλί σε αντίθεση με τα παιδιά του που με κάθε ευκαιρία «ζεσταίνουν» μια πολυθρόνα που ο Αλή έχει πάντα δίπλα στον πάγκο του για τις ώρες που τα πόδια του δεν τον κρατάνε από την ταλαιπωρία που του τρώει το κορμί.
Μια-δυο φορές προσφέρθηκα να τον βοηθήσω σε πράγματα που αν ήταν καλά στην υγεία του δεν θα χρειαζόταν βοήθεια, στην αρχή με αντιμετώπισε με δισταγμό και περίσσια σοβαρότητα, τις επόμενες φορές το βλέμμα του μαλάκωσε, ένα «ευχαριστώ» βγήκε δειλά από τα χείλη του, ένα νεύμα ευγνωμοσύνης που ποτέ δεν ζήτησα.
Πριν μερικές μέρες πάλευα μόνος στον αέρα να ανοίξω μια τέντα, είχα νευριάσει, είχα αγχωθεί, βοήθεια δεν μπορούσα να ζητήσω από πουθενά, όλοι εκείνη την ώρα παλεύουν να ανοίξουν την πραμάτεια τους, να ετοιμάσουν τους πάγκους τους. Κρεμασμένος σε ένα μπαλκόνι να παλεύω είδα με την άκρη του ματιού μου τον Αλή να απευθύνεται στον γιο του που καθόταν φαρδύς-πλατύς στην πολυθρόνα και μισοκοιμόταν σε πολύ έντονο ύφος. Πριν καταλάβω τι είχε γίνει, ο νεαρός πετάχτηκε πάνω και βάλθηκε με νοήματα να μου εξηγεί ότι ήθελε να με βοηθήσει κι έμεινε εκεί μέχρι που του είπα ότι όλα ήταν εντάξει και μπορούσα πλέον να συνεχίσω μόνος.
Πέρασα δίπλα από τον Αλή. Του είπα «ευχαριστώ». Δεν γύρισε καν να με κοιτάξει αλλά είδα το χαμόγελό του που ήταν γεμάτος ικανοποίηση.

Τί συνδέει τελικά αυτούς τους τρεις μου φίλους;
Φαινομενικά, τίποτα.

Μόνο μια διαπίστωση.
Ότι τα σύνορα υπάρχουν μόνο για να χωρίζουν τους ανθρώπους, χωρίς να εξυπηρετούν κανένα άλλο σκοπό.
Η μουσική, η αγάπη, η ανθρωπιά, ο πολιτισμός, δεν κοιτάζουν σύνορα, δεν καταλαβαίνουν από χρονικούς διαχωρισμούς και εποχές.
Όλα αυτά είναι ανθρώπινες εφευρέσεις προκειμένου οι αδύναμοι να μένουν μακριά από τους «εξασφαλισμένους» αυτού του κόσμου, τους νικητές των πολέμων, τους οικονομικά δυνατούς, αυτούς που τελικά γράφουν την ιστορία με κόκκινα γράμματα και συνεχίζουν να συντάσσουν τα βιβλία του μέλλοντος κατά το δοκούν.

Όταν ήμουν παιδί είχα φτιάξει μια χάρτινη σημαία με το όνομά μου σε ένα ξύλινο κοντάρι και, φορώντας ένα σακίδιο στην πλάτη, ονειρευόμουν να γίνω κάποτε μεγάλος εξερευνητής όπως ο Έντμουντ Χίλαρι για να δώσω σε μια κορυφή το όνομά μου!
Πόσο λάθος όνειρα κάνουν τα παιδιά ορισμένες φορές…
Το σημαντικό στην κατάκτηση δεν είναι η σημαία που θα βάλεις στην κορυφή.
Ασήμαντη είναι και η ίδια η κατάκτηση τελικά.

Το σπουδαίο είναι η καρδιά να γαληνεύει ό,που κι αν πατούν τα πόδια σου!

*Απαραίτητο συμπλήρωμα:
Είχα να συναντήσω κάμποσο καιρό τον Αλή. Δεν ερχόταν στη λαϊκή, μου είπε ότι δεν πήγαινε καλά στην υγεία του, δεν μπορούσε να κινηθεί, δεν μπορούσε να φάει.
Τον συνάντησα τη μέρα των Χριστουγέννων σε ένα μπαλκόνι του Βενιζελείου Νοσοκομείου με ορό στο χέρι, καθισμένο σε μια καρέκλα. Ήταν αποστεωμένος, αδύναμος. Του έδωσα το χέρι, ανταπέδωσε τον χαιρετισμό και μου ευχήθηκε "Χρόνια πολλά". 
Ο Αλή πέθανε μερικές μέρες μετά, στις 29 Δεκεμβρίου....

Ήρωας... (Με αφορμή ένα podcast...)

 

"Ηρωας".

Ειλικρινά δεν ξέρω τί υπόσταση έχει τελικά αυτή η λέξη.

Από μικροί στο μυαλό μας αυτή η λέξη μάθαμε να παίρνει μορφή σε ασπρόμαυρα κάδρα των αγωνιστών του '21.

Μελετώντας όμως την νεότερη ιστορία της Ελλάδας έμαθα ότι "Ηρωας" τελικά είναι κάτι πιο καθημερινό, είναι ο άνθρωπος της απέναντι πόρτας, ο κυρ Γιάννης ο σύζυγος της κυρίας Ρηνούλας που έμεναν απέναντι από το πατρικό μου που είχε αφήσει το ένα του χέρι στα βουνά της Αλβανίας.

Ένας από τους σημαντικότερους ανθρώπους που πέρασαν από τα χώματα ετούτα ήταν ο Σπύρος Μουστακλής. Σε ένα από τα παιδικά μου καλοκαίρια περνούσα καθημερινά από τον δρόμο μπρος από το Παγκρήτιο Στάδιο που φέρει το όνομά του, η δυσκολία στην προφορά του, αν θες το πιστεύεις, ήταν το στοιχείο εκείνο που με έκανε να αναζητήσω την ιστορία, το αποτύπωμά του που έκανε τη δημοτική αρχή να ονοματίσει μια οδό με αυτό.

Ο Σπύρος Μουστακλής ήταν ταγματάρχης που συμμετείχε στο κίνημα του ναυτικού το 1973, μια από τις σημαντικότερες αντιδικτακτορικές κινήσεις που οδήγησε πλάι με την εξέγερση του Πολυτεχνείου, στο τέλος της Επταετίας της Δικτατορίας στη χώρα μας.

Ο Μουστακλής βασανίστηκε αλύπητα στα κρατητήρια της ΕΑΤ ΕΣΑ, έμεινε παράλυτος και έχασε την ομιλία του μέχρι το τέλος της ζωής στις 28 Απριλίου του 1986.

Αφορμή για να θυμηθώ την ιστορία του Μουστακλή ήταν το εξαιρετικό podcast του Άρη Δημοκίδη που παρακολουθώ ανελλειπώς από το ξεκίνημά του το οποίο είχε ένα εξαιρετικό αφιέρωμα στον ταγματάρχη καλύπτοντας πολλές από τις πτυχές του βίου και της αυτοθυσίας του.

Έμαθα για την φιλία του με τον Αλέκο Παναγούλη, για την κοινή τους πορεία.

Έμαθα ότι στην κηδεία του Παναγούλη ο Μουστακλής ζήτησε να ακολουθήσει τιμητικά την πομπή χωρίς να υποβαστάζεται, παρόλο που δεν μπορούσε να σταθεί στα πόδια του!

Έμαθα και για την παρουσία του Μουστακλή στην πρώτη επέτειο του πολυτεχνίου στις 17 Νοεμβρίου 1974 που το πλήθος του κόσμου τον αναγνώρισε και τον σήκωσε ψηλά για να τιμήσει την προσφορά του στον αντιφασιστικό αγώνα.

Αφιέρωσε μια ώρα από τη ζωή σου για να μάθεις για έναν πραγματικό Ήρωα.

https://mikropragmata.lifo.gr/category/podcasts

Του αξίζει.

Αξίζει και σε σένα.

Θέλω να μείνω μόνος... (Απώλεια: 29 χρόνια μετά...)

 Αρχή καλοκαιριού ήταν, κοντά στο τέλος της η σχολική χρονιά. Κάναμε κοπάνα με τον Θάνο και πήγαμε για μπάνιο στην Αμνισό. Απογευματινοί ήμασταν, πού όρεξη για μάθημα μέσα στη ζέστη, τα μαθήματα τα είχαμε σχεδόν περάσει, εξετάσεις ξεκινούσαν και κουτσά-στραβά θα την μπαλώναμε πάλι. Οι υπόλοιποι δηλαδή θα την μπαλώνανε γιατί εγώ την είχα ήδη μπαλωμένη, μια "ντροπή" που προσπαθούσα επιμελώς να κρύψω για να μην μου βγει η ρετσινιά του "φύτουκλα", του "ρουφιάνου" και όλων εκείνων των υποκοριστικών που ακολουθούσαν τους μαθητές που εν πάσει περιπτώσει, τα κατάφερναν καλύτερα από τους υπόλοιπους στο σχολείο μου, το 3ο ΤΕΛ Ηρακλείου.

Η παραλία στην Αμνισό δεν ήταν όπως είναι σήμερα, δεν ήταν οργανωμένη, δεν είχε ομπρέλες και καθίσματα, έπαιρνες μια πετσέτα και την παρέα σου και τα είχες όλα. Μια ταβέρνα ήταν πάνω στο κύμα που λειτουργούσε μόνο το κατακαλόκαιρο και άνοιγε τα απογεύματα, "τρυπητούς" καφέδες και ένα μπουκάλι εμφιαλωμένο νερό παίρναμε, τσιγάρα, άντε και κανένα κρουασάν αν μας έφταναν τα λεφτά μας και καθόμασταν μέχρι να μας τελειώσει η όρεξη, κανείς δεν μας αναζητούσε, τα κινητά ήταν τόσο σπάνιο είδος όσο είναι η ηρεμία σήμερα.
Καθώς αφήναμε τη μηχανή του Θάνου δίπλα στην άμμο, είδαμε τον Λευτέρη να παρκάρει καμιά δεκαριά μέτρα πιο πέρα. Για την ακρίβεια, δεν το είδαμε. Τον ακούσαμε. Έχω ξαναγράψει ότι η Yamaha του Λευτέρη ήταν αδύνατον να περάσει απαρατήρητη! Η εξάτμισή της δεν είχε κανένα από τα διαφράγματά της και από ό,που περνούσε τα κεφάλια γύριζαν, οι πιο ηλικιωμένοι τον έβριζαν, οι πιτσιρικάδες τον κοιτούσαν με θαυμασμό! Κατέβηκε από την μηχανή, φορούσε τζην και λευκό μπλουζάκι, περπατούσε προς τη θάλασσα. Ο Θάνος μου έκανε νόημα να μην του μιλήσω για να του κάνουμε έκπληξη.
Τον πλησιάσαμε, κάτι του είπε ο Θάνος, γύρισε μας κοίταξε και μας χαιρέτισε. Κάτι, κάτι είχε το βλέμμα του, δεν ήταν σαν τις άλλες φορές, δεν χαμογελούσε, δεν έκανε πλάκα, απλά έμεινε με το μαγιό και μπήκε στη θάλασσα. Τον ακολουθήσαμε.
Δεν έμαθα ποτέ τί τον απασχολούσε εκείνο το απόγευμα, ένα χρόνο πριν την κακιά την ώρα ήταν πάντως.
Μόνο, όταν μείναμε οι δυο μας για λίγες στιγμές καθώς ο Θάνος είχε μπει ξανά στο νερό, στράφηκε και μου είπε, σαν σε τόνο παραπονιάρικο.
"-Δεν μπορώ να μείνω μόνος ρε φίλε, ό,που κι αν πάω κάποιος με ακολουθεί..."
Ένοιωσα άσχημα.
Το κατάλαβε.
"-Δεν το λέω για σένα ρε φίλε. Δεν το λέω για σας..."
Ο Λευτέρης όντως δεν μπορούσε να μείνει μόνος, δεν τον άφηναν να μείνει μόνος. Ήταν τόσο αγαπητός, τόσο εξωστρεφής που ό,που κι αν βρισκόταν γύρω του μαζευόταν κόσμος, σαν ένας όχλος λες, κλοιός που δεν του άφηνε ανάσα κι όμως δεν το έδειξε ποτέ, παρά μόνο εκείνο το απόγευμα.
Και όντως δεν το είπε για μένα, δεν το είπε για μας. Εμένα με αγαπούσε όπως αγαπούσε και τον Θάνο, τον Γιώργο, τον Βαγγέλη και τον Μήτσο, για αυτό έμεινε δίπλα μας μέχρι την κακιά την ώρα, ενώ θα μπορούσε να είναι με οποιονδήποτε άλλο άνθρωπο στον κόσμο.
Θυμάμαι είχαν έρθει όλοι ένα βράδυ στο σπίτι μου, σπάνιο για μένα να έχω φίλους στο πατρικό μου. Οι γονείς μου δεν άφηναν περιθώριο για συναναστροφές, αυτός ήταν και ο λόγος που όταν "πάτησα" στα πόδια μου, δεν ξαναπάτησα στο πατρικό μου σπίτι.
Είχαν έρθει όλοι λοιπόν, χειμώνας ήταν, σταμάτησαν όλα τα μηχανάκια απέξω και χωθήκαμε στο παλιό σαλόνι. Οι γονείς μου συμπαθούσαν μόνο τον Γιώργο, εξαιτίας της γνωριμίας του πατέρα μου με την μαμά του, για τους άλλους ούτε λόγος, με μισό μάτι τους κοιτούσαν, μόνο τον Θάνο υπέμεναν κι αυτό επειδή τους τον είχα επιβάλλει με τον τρόπο μου.
Όση ώρα καθόμασταν και σαχλαμαρίζαμε, η μάνα μου έμπαινε κι έβγαινε, φοβόταν μην τυχόν και συμβεί κάτι, ο,τιδήποτε και ξεφύγει της αντίληψής της! Η ανάσα μας κοβόταν όταν άνοιγε ο πόρτα, ούτε λόγος για τσιγάρο και ποτό, κέρβερος στεκόταν η κυρα Φωτεινή πίσω από την πόρτα.
Μόνο ο Λευτέρης. Μόνο εκείνος την κοιτούσε με θάρρος, μόνο εκείνος δεν χαμήλωνε το βλέμμα του όταν εκείνη προσπαθούσε να επιβάλλει την παρουσία της στον χώρο και τις ζωές μας. 
Θάρρος το λέω εγώ, θράσος το ονόμαζε εκείνη. Δεν ήθελε ούτε στα μάτια της να τον βλέπει, μου το είπε κατάμουτρα εκείνο το απόγευμα.
Την άκουσε κι εκείνος, ήθελε να την ακούσει κι εκείνος ώστε να ντραπεί και να απομακρυνθεί. Την ήξερα καλά τη μάνα μου από τότε.
"-Μην την παρεξηγείς ρε. Κανένας γονιός δεν με θέλει, νομίζουν ότι είμαι αλήτης και δεν θέλουν να κάνω παρέα με τα παιδιά τους. Μην παρεξηγείς, εμένα πλέον δεν με νοιάζει."
Από εκείνο το απόγευμα, τον αγάπησα ακόμα περισσότερο. Τον θαύμασα πιο πολύ γιατί ενώ θα μπορούσε να αντιδράσει ακραία, δεν το έκανε. Ούτε το βλέμμα χαμήλωσε, ούτε είπε κάτι άσχημο για την γαϊδουρινή συμπεριφορά της μάνας μου.
Απλά, σταμάτησε να έρχεται στο σπίτι μου και δεν το έκανε για εκείνη. Για μένα το έκανε, για να μην έρχομαι σε δύσκολη θέση.
Μαζί του βέβαια σταμάτησαν να έρχονται και όλοι οι υπόλοιποι, αυτή ήταν η τιμή της παρέας του 3ου, αν δεν χωρούσε ένας, δεν χωρούσε κανένας!

Αυτή ήταν η παρέα μου, πολλά πολλά χρόνια πριν.
Μπορεί να μην ήμασταν κάθε μέρα μαζί, αλλά μας κρατούσε ένα μοναδικό δέσιμο που κρατάει μέχρι σήμερα.
Κι ας πέρασαν 29 ολόκληρα χρόνια....
Κι ας έφυγαν νωρίς οι περισσότεροι...

Αδέρφια μου.
Δεν σας ξεχνώ ποτέ.
Ο χρόνος για μένα σταμάτησε στις 25 Ιουλίου του 1995, τότε που η κακιά η ώρα σας πήρε μακριά μου...
Μου λείπετε κάθε μέρα.
Θα ανταμώσουμε ξανά και τότε κανείς δεν πρόκειται να μας χωρίσει!
Όλη η παρέα σ' ένα πάρτι μαγικό!!!

https://psihotherapia.blogspot.com/2022/07/blog-post_26.html
https://psihotherapia.blogspot.com/2017/07/22.html
https://psihotherapia.blogspot.com/2016/07/blog-post_28.html

Την έλεγαν Βασιλική και ήταν 11 χρονών...

 

Την σκότωσε ο θείος της, σεσημασμένος παιδοβιαστής, καταδικασμένος για βιασμό ανηλίκου σε 9ετή κάθειρξη από το 2017.
Το ποινικό μας σύστημα τον απελευθέρωσε με μόνη του υποχρέωση να παρουσιάζεται στο αστυνομικό τμήμα της περιοχής του.
Μια μέρα μετά τις  Ευρωεκλογές, αναρωτιέμαι τί θα πρέπει να σκεφτώ για το υποτιθέμενο κράτος που ζω.
Τα λόγια έχουν στερέψει, αναρωτιέμαι αν ακόμα και οι πράξεις είναι πλέον αρκετές για να γίνει αυτή η μη-χώρα, κατοικήσιμη για τις επόμενες γενιές.

Για τα παιδιά μας... 

Ξεθώριασαν... (Φεύγουν και χάνονται οι άνθρωποι φιλαράκι...)

 

Ξεθωριάζουν και φεύγουν και χάνονται οι άνθρωποι φιλαράκι, όχι γιατί πεθαίνουν, αλλά γιατί επιλέγουν να χαθούν.
Επιλέγουν να σε βάλουν στο περιθώριο, δεν τους κάνεις πια, πώς το λένε, δεν ταιριάζεις με τα “πρέπει”, τα “θέλω”, τα μέτρα και τα σταθμά τους.
Μην τους κακιώνεις, να τους ευγνωμονείς θα πρέπει που σου έδειξαν στην δύσκολη στιγμή ποιοι πραγματικά ήταν, πόσο λίγο σε υπολόγισαν, πόσο λίγο νοιάστηκαν για σένα, τόσο που η αγάπη τους δεν έφτασε ούτε για ένα απλό τηλεφώνημα, ένα μήνυμα απλό “Πού είσαι;”, “Τί κάνεις;”, “Έχεις ανάγκη;”, “Υπάρχεις;”, “Ζεις;”, “Πέθανες;”.
Μην απογοητεύεσαι.
Τους φίλους τους διαλέγεις, έρχονται και φεύγουν, άλλους τους βγάζεις στην άκρη γιατί σκάρτεψαν κι ας μεγαλώσατε μαζί, κι ας παίξατε τα ίδια παιχνίδια, κι ας μοιραστήκατε τσιγάρα και μηχανάκια και γκόμενες, κι ας κλάψατε μαζί έξω από την μπούκα του καραβιού που τους πήρε φαντάρους. Κι ας έψαχνες τα κέρματα στην τσέπη σου για να πληρώσεις τη δόση από το ρολόι που αγόρασες για να τους υποστηρίξεις με όση δύναμη είχες όταν άνοιξαν μαγαζί.
Τους συγγενείς τους στέλνει η συγκυρία, μια στιγμή και έγινε “το κακό”, γεννήθηκες δίπλα στον αδιάφορο, τον μοιχό που το παίζει οικογενειάρχης, τον σαχλαμάρα που δεν ανέχεται τα αστεία σου κι ας αστειεύεται με τα πάντα, αυτόν που κάποτε το έπαιζε αθλητής και κοιτώντας τα περιττά σου κιλά αντί να σε βάλει στο τριπάκι να σύρεις τα πόδια σου μπας και γλιτώσεις της χοληστερίνη και το ζάχαρο που κουβαλάς από τον παππού, μπας και σωθείς από το καρδιακό που πήρε τη γιαγιά μακριά εκείνο τον Δεκέμβρη τον καταραμένο, αντί να σε δει σαν άνθρωπο, σε άφησε να σέρνεσαι βήμα βήμα προς το τέλος, το μοιραίο, χωρίς να σε πάρει από το χέρι να σου δείξει το καλύτερο, αυτό που δεν μπόρεσε ποτέ εκείνος να γίνει.
“Το μοιραίο”… Ωραία φράση όμως ε;
Αυτός ο ίδιος είναι που σε δίκασε επειδή αρνήθηκες “το μοιραίο” και αντί να κρύβεσαι πίσω από τις λέξεις και τις καταστάσεις, αποφάσισες να υψώσεις ανάστημα και να ζήσεις, αυτός που ζει τη μισή του ζωή κοιτώντας κάτω από τις φούστες κοριτσιών στα καφενεία και στα “μπαρ” ρωτώντας τον προαγωγό “πώς θα γίνει να την γαμήσουμε αυτήν”, αυτός ο ίδιος σε “δίκασε” που επέλεξες να είσαι καθαρός κι ας πονέσεις, που διάλεξες να δείξεις στα παιδιά σου ότι υπάρχει και ο άλλος δρόμος, αυτός της ξεκάθαρης επιλογής, χωρίς υπονοούμενα, χωρίς υποσημειώσεις, χωρίς να μπλέκονται στη ζωή σου ζωές άλλων, εξίσου καταθλιπτικών ανθρώπων που η αναπνοή τους δεν περισσεύει αλλά δεν το έχουν καταλάβει…
Σκληρά τα λόγια μου, ε;
Δεν με έχεις συνηθίσει έτσι φιλαράκι, αλλά να σου πώ κάτι;
Η αντιμετώπισή κάτι τέτοιων “συγγενών και φίλων” με έκανε έτσι, με έκανε σκληρό.
Να σου πώ και κάτι άλλο;
Καλύτερα.
Καλύτερα που ήρθαν έτσι τα πράγματα.
Καλύτερα που κατάλαβες τώρα με τί ανθρώπους είχες να κάνεις στη ζωή σου.
Καλύτερα που καθάρισες με τους σιχαμένους και πλέον, λευκό χαρτί ο περίγυρός σου και προχωράς μπροστά.

Δες το αλλιώς.
Περνάνε τα χρόνια.
Αλλάζουμε. Οφείλουμε να αλλάζουμε καθημερινά, για μας, για τα παιδιά μας, για τους πραγματικούς μας φίλους που θα είναι πάντα εκεί, όχι κοιτώντας μας στην τσέπη αλλά στην καρδιά. Για αυτούς και για τους συγγενείς που σηκώνουν το τηλέφωνο για να ακούσουν ένα τυπικό “Καλά” στην απάντηση “Τί κάνεις” που τελικά κάθε άλλο παρά προφανής είναι.

Κοίτα μπροστά σου.
Έχεις τα χρώματα, έχεις τα πινέλα, ζωγράφισε την Παράδεισο και μπες μέσα.*
Αν ζωγραφίσεις την κόλαση, δικό σου το λάθος, δική σου και η επιλογή!**

*Νίκου Καζαντζάκη: Ο Χριστός ξανασταυρώνεται.
**Buscaglia Leo: Να ζείς, να αγαπάς, να μαθαίνεις.

Οργή και μόνο... Πόσος θάνατος ακόμα περιμένει τις γυναίκες αυτού του κόσμου;

Δεν έχω να γράψω τίποτε.

Δεν υπάρχουν λόγια.
Διαβάζω ότι μια γυναίκα δολοφονήθηκε 100 μέτρα από ένα αστυνομικό τμήμα.
Εξοργίζομαι και ντρέπομαι, τί άλλο μπορώ να κάνω;

Φωτιζόμενα αλλά όχι φωτισμένα πρόσωπα... (στον ηλεκτρικό σιδηρόδρομο...)

 

Ένα από τα πράγματα που μου έκαναν εντύπωση όταν βρισκόμουν στην Αθήνα, ήταν ότι οι περισσότεροι άνθρωποι στον ηλεκτρικό σιδηρόδρομο και στο μετρό, κρατούσαν ένα βιβλίο και διάβαζαν κατά τη διάρκεια της διαδρομής τους!
Τους θαύμαζα έτσι όπως ήταν απορροφημένοι, στον κόσμο τους με όλους τους θορύβους, τη βοή του πλήθους που γέμιζε ασφυκτικά τα βαγόνια να μένει έξω από το κεφάλι τους που ταξίδευε παράλληλα με τον συρμό σε, άλλοτε "εύκολα" και άλλοτε "δύσκολα" αναγνώσματα!
Κοιτούσα με εξεταστική ματιά όλους αυτούς τους θαυμαστούς επιβάτες του τρένου για να καταλάβω τί διάβαζαν, μάλιστα κάποιες φορές που η μία στάση με την άλλη ήταν μακριά και δεν υπήρχαν σύντομες ανακατατάξεις στα καθίσματα, έμπαινα στη διαδικασία να συγκρίνω τα αναγνώσματα με τα πρόσωπα, να προσπαθώ να μαντεύω προσωπικότητες, έπλαθα με το νου μου ιστορίες για βιβλιοθήκες σε δωμάτια παιδικά και νεανικά ή ακόμα και σε "βαριά" παλαιϊνά γραφεία από εκείνα που δίπλα στη λογοτεχνία φιλοξενούν ακόμα τις παλιές δερματόδετες εκδόσεις του "Ελευθερουδάκη" και του "Παπαρηγόπουλου"!

Κι όμως....
Παρόλο που δεν μου αρέσει να καταριέμαι καμία εποχή, καμία τεχνολογική εξέλιξη, η πραγματικότητα είναι ότι πλέον και μάλιστα σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα, η εικόνα αυτή άλλαξε, μεταβλήθηκε, πέρασε σε άλλο επίπεδο...
Στο τελευταίο μου ταξίδι παρατήρησα ότι πλέον κανείς δεν διαβάζει έντυπα στα βαγόνια, όλοι οι επιβάτες κρατάνε ένα κινητό τηλέφωνο και καρφώνουν σιωπηλοί το βλέμμα τους στην μικροσκοπική οθόνη μέχρι την επόμενη στάση, παρακολουθώντας βίντεο, ταινίες και σειρές της τηλεόρασης και παίζοντας παιχνίδια...
Πλέον οι επιβάτες άφησαν το όνειρο στο σπίτι και ταξιδεύουν μουγγοί με τα αυτιά τους ερμητικά κλειστά από τα ακουστικά που είναι συνδεδεμένα με τη συσκευή τους, ξέχωροι από το περιβάλλον, από τη βουή που πλέον δεν υπάρχει αφού όλοι σιωπηλοί παρακολουθούν ό,τι τους δίνει η οθόνη, ξέχωροι όχι ονειροπολώντας όπως παλιά, αλλά με τρόπο τεχνικό, με μια οχλαγωγία σύγχρονης μορφής που θαρρούν ότι τάχα τους ψυχαγωγεί...

Θλίψη.
Μόνο θλίψη και απογοήτευση.
Πόσο λυπάμαι αυτούς που χάνουν το νόημα του ταξιδιού με αυτό τον τρόπο...

Πόσο θλίβομαι για λογαριασμό τους που ο Παράδεισός τους δεν θα έχει βιβλιοθήκες αλλά οθόνες...

Το φαράγγι των Μύλων (και οι Μύλοι της καρδιάς μου...)

Επτά χιλιόμετρα νότια του Ρεθύμνου, στο δρόμο για το Χρωμοναστήρι, βρίσκεται το φαράγγι των Μύλων. Μέσα στο φαράγγι βρίσκονται καλοδιατηρημένα τα ερείπια δύο μεσαιωνικών οικισμών, των Πάνω και Κάτω Μύλων.

Οι δύο οικισμοί έχουν με το ΦΕΚΔ 728/1995 χαρακτηριστεί ως παραδοσιακοί μέσης πολιτιστικής αξίας. Η πρώτη αναφορά για την ύπαρξη τους γίνεται σε νοταριανό έγγραφο του 1643 που αφορά στην ενοικίαση ενός νερόμυλου. 
Το 1963 το Υπουργείο Κοινωνικών Υπηρεσιών μετά από έκθεση γεωλόγου που έκρινε το φαράγγι επικίνδυνο για τους κατοίκους εξαιτίας των συχνών κατολισθήσεων, αποφάσισε την μεταφορά των οικισμών στην περιοχή "Φραχτό" που απαλλοτριώθηκε για τον σκοπό αυτό. Το 1972 ολοκληρώθηκε η κατασκευή είκοσι κατοικιών σε οικόπεδα που παραχωρήθηκαν σε ισάριθμες οικογένειες, δόθηκαν πιστώσεις στους ιδιοκτήτες για την κατασκευή υποδομών και οι δύο οικισμοί εγκαταλείφθηκαν υποχρεωτικά και οριστικά.
Τα σημάδια της κατοίκησης είναι παραπάνω από εμφανή στους Άνω και Κάτω Μύλους, υπάρχουν δεκάδες εγκαταλελλειμένα αλλά καλοδιατηρημένα χαλάσματα που δείχνουν σε μεγάλο βαθμό τον τρόπο ζωής των κατοίκων, λες και δεν πέρασε μια μέρα.
Βιομηχανικά υπολείμματα, νερόμυλοι, ένα γκρεμισμένο ελαιουργείο και σπίτια αρχοντικά, διώροφα με ξύλινος οντάδες και μεταλλικά κρεβάτια, δείγματα ζωής καθημερινής, μέσα στην φύση και σε απόλυτη αρμονία με αυτήν.
Ειρωνικό το γεγονός ότι τη μόνη πραγματική ένδειξη ζωής τη δίνει το κοιμητήριο των Πέντε Παρθένων με την ταφή ενός δεκαεπτάχρονου κοριτσιού που ποιος ξέρει τί την πήρα από αυτό τον κόσμο.
Τους λάτρεψα τους Μύλους. Κάτι με δένει από εκείνη τη μέρα μαζί τους.

Θα επιστρέψω...

Η μέρα της Ραφαέλλας... (Ανάρτηση με θυμό)

 

Αυτή είναι η Ραφαέλλα Πιτσίκαλη.

Γεννήθηκε τον Ιανουάριο του 2003 στα Χανιά.
Πέθανε χτες στο Χιούστον του Τέξας μετά από μάχη με μια ιδιαίτερα σπάνια μορφή καρκίνου με την οποία πάλευε παλικαρίσια από το 2020.
Μπες να δεις το λογαριασμό της στο Instagram και πες μου αν δεις ΜΙΑ φωτογραφία της, ΕΝΑ βίντεο που να μην είναι χαμογελαστή παρά την εμφανή της ταλαιπωρία.

Εγώ μπήκα σήμερα το πρωί που έμαθα για τον θάνατό της.
Θα μπαίνω κάθε πρωί μπας και καταλάβω επιτέλους για το πού είναι τα σημαντικά στη ζωή.

Κάνε το ίδιο.
Χάρη στον εαυτό σου θα κάνεις....

Καλό ταξίδι κορίτσι μου...

Σου έχει τύχει; (με αφορμή μια εκδρομή...)

 

Σου έχει τύχει ποτέ;
Σίγουρα υπάρχει ένας μέρος που λατρεύεις.
Ένας τόπος που έχεις βρεθεί ξανά και ξανά... κι όμως.
Καμία φορά δεν ήταν σαν την τελευταία.
Καμιά φορά δεν ένοιωσες την ίδια λαχτάρα να γεμίσεις τα μάτια σου εικόνες, μυρωδιές.

Αγγίγματα...

Σου έχει τύχει ποτέ; 

Αλήθεια τώρα.

Να περπατάς σε σοκάκια χιλιοπερπατημένα, σε χωματόδρομους που τα παπούτσια σου γνωρίζουν καλύτερα από τον καθένα κι όμως να νοιώθεις ότι είναι η πρώτη, η πιο γλυκιά φορά.

Σου έτυχε ποτέ;
Να νοιώθεις τόση ευτυχία σαν τα παιδιά που κρατούσαν μπαλόνια στις παρελάσεις;
Και, ταυτόχρονα να νοιώθεις τόση θλίψη κοιτώντας ένα μπαλόνι να φεύγει στον ουρανό;
Θλίψη και ευτυχία μπορούν να πάνε μαζί;

Όχι.

Συμπορεύονται μόνο όταν νοιώθεις τόση ευτυχία που φοβάσαι ότι ο πόνος θα σε σκοτώσει αν τη χάσεις...

Σου έχει τύχει ποτέ;

Το πρόσωπο της κακοποίησης ξανά... (και δύο γυναίκες που για κάποιο λόγο θεωρούν ότι όλες οι γυναίκες φταίνε..)

 

Η βία έρχεται από παντού, δεν προλαβαίνουμε πια το ρυθμό της.
Πριν σηκώσω τα χέρια μου από το πληκτρολόγιο, 2 Ιανουαρίου ήταν όταν έγραφα για το πρόσωπο της βίας με αφορμή τη Φόνισσα της Εύας Νάθενα και ήδη θρηνούμε τα πρώτα θύματα ενδοοικογενειακής βίας και την πρώτη γυναικοκτονία στη χώρα μας.

Γεωργία την έλεγαν, ήταν σαρανταενός, ζούσε στη Θεσσαλονίκη και ήταν έγκυος. Δολοφονήθηκε από τον σύζυγό της και τον φίλο του, γιατί; Επειδή ήταν γυναίκα και δεν μπόρεσε να αντιδράσει, επειδή έτσι όρισε η φύση, τη δύναμη δύο ανδρών να μην μπορεί να την αντιμετωπίσει μια γυναίκα.
Η Γεωργία γνώριζε καλά το πρόσωπο της βίας, είχε επανειλημμένα χτυπηθεί από τον κακοποιητή της ο οποίος είχε όχι μια, όχι δύο αλλά πέντε καταδίκες για ενδοοικογενειακή βία κι όμως, κυκλοφορούσε ελεύθερος... Βλέπεις, βία για την κρατική εξουσία δεν νοείται μέσα στο οικογενειακό περιβάλλον, δεν υπολογίζουν οι αρχές την κακοποίηση πίσω από κλειστές πόρτες, "νοικοκυραίοι άνθρωποι είμαστε, ήταν η κακιά στιγμή", οι καταγγελίες φτάνουν στα δικαστήρια με το σταγονόμετρο, ας κάνουμε απλά ότι το θέμα δεν υπάρχει, ας κάνουμε και τους νόμους πιο ελαστικούς και διαλλακτικούς, να αφήσουμε και τους κακοποιητές εκτός φυλακών καθώς είναι γεμάτες από εγκληματίες και ας πληρώσουμε το τίμημα του επόμενου εγκλήματος που ίσως έρθει αλλά ίσως δεν έρθει κιόλας.

Με την πρώτη γυναικοκτονία, μετράμε εδώ και μερικές μέρες και το πρώτο έγκλημα που έγινε εξαιτίας της συνεχιζόμενης κακοποίησης ενός κοριτσιού στον Βόλο.
Από τα εννιά της χρόνια τη βίαζε ο αδερφός της μητέρας της.
Στα δεκαοχτώ της δεν άντεξε τη βία, μίλησε στο πατέρα της.
Εκείνος πήρε ένα όπλο, σκότωσε τον κακοποιητή του παιδιού του και στη συνέχεια κάλεσε την αστυνομία και παραδόθηκε.
Παρόλο που είμαι εναντίον κάθε μορφής βίας, πώς μπορώ να κατηγορήσω αυτόν τον άνθρωπο; Ποιός θα βρεθεί να τον κατηγορήσει;

Κι όμως, αφορμή για να γράψω και σήμερα για το πρόσωπο της βίας κατά των γυναικών, έγιναν δύο γυναίκες που έχουν άλλη γνώμη από μένα.
Η πρώτη, αδερφή του παιδοβιαστή από τον Βόλο, μητέρα του κοριτσιού που κακοποιήθηκε εξακολουθητικά, δήλωσε στα ΜΜΕ πως "ο,τιδήποτε κι αν έκανε ο αδερφός της, ο σύζυγός της δεν έπρεπε να τον σκοτώσει".
Η δεύτερη, μια "άγνωστη" που σχολίασε στο facebook για το ίδιο έγκλημα, για τον βιασμό του κοριτσιού πως "τα ήθελε ο κώλος της"...

Όταν δύο γυναίκες τάσσονται υπέρ των κακοποιητών ή μοιράζουν την ευθύνη ανάμεσα σε έναν ενήλικο και ένα παιδί εννιά χρονών για τον βιασμό του, τί να πω για την κοινωνία και το κράτος που ζούμε;
Δυστυχώς έχουμε βουνά ακόμα να σκαρφαλώσουμε...